Vĩnh Long: Phát triển ngành dừa hiện đại, giá trị, thân thiện môi trường

Mở rộng diện tích dừa hữu cơ

Theo Sở NN-MT tỉnh Vĩnh Long, đến cuối năm 2025, toàn tỉnh có gần 120.000ha dừa (tương đương khoảng 22 triệu cây dừa), đứng đầu cả nước. Địa phương phấn đấu đến năm 2030 sẽ mở rộng diện tích trồng dừa lên khoảng 132.000ha, trong đó diện tích đạt tiêu chuẩn VietGAP và hữu cơ gắn với cấp mã số vùng trồng khoảng 40.000-50.000ha. Cùng với đó, có ít nhất 30-50 doanh nghiệp liên kết với các hợp tác xã sản xuất dừa, xây dựng vùng nguyên liệu phục vụ chế biến và tiêu thụ các sản phẩm từ dừa có giá trị gia tăng cao để phát triển bền vững chuỗi sản phẩm dừa.

Để hiện thực hóa mục tiêu trên, ông Lâm Văn Tân, Giám đốc Sở NN-MT tỉnh Vĩnh Long, cho biết, tỉnh đã và đang triển khai nhiều giải pháp, trong đó tập trung trồng mới và cải tạo các vườn dừa bị lão hóa. Đồng thời, nghiên cứu lai tạo, tuyển chọn và chuyển giao các giống dừa tốt, có năng suất, chất lượng và giá trị kinh tế cao, phù hợp với điều kiện sản xuất, có khả năng chống chịu sâu bệnh, thích ứng với biến đổi khí hậu, đáp ứng nhu cầu thị trường. Từng bước mở rộng, nâng cao tỷ lệ diện tích dừa hữu cơ trong tổng diện tích dừa.

3 năm qua, gia đình ông Văn Tiến Cừ (ở xã Giồng Trôm) đã phát triển thành công vườn dừa hữu cơ với diện tích 4ha. Ông Cừ chia sẻ, do quen với cách canh tác truyền thống, ban đầu, ông rất dè dặt khi nghe địa phương đề cập chuyển đổi trồng dừa truyền thống sang hữu cơ. “Tuy nhiên, nhờ cán bộ nông nghiệp, nhân viên khuyến nông sâu sát, chia sẻ kiến thức, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, đến nay toàn bộ vườn dừa được canh tác không phân thuốc hóa học. Kết quả cho trái nhiều, nước ngọt, được thương lái săn đón thu mua, lợi nhuận tăng cao”, ông Cừ cho hay.

Lãnh đạo Sở NN-MT tỉnh Vĩnh Long cho biết, trong số gần 120.000ha dừa của tỉnh, hiện đã có 30.355ha dừa công nghiệp sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ (USDA, EU, China, JAS, Kora...), chiếm 25,45% tổng diện tích dừa. Các giống dừa đang được trồng nhiều như: dừa cao, dừa ta xanh, dừa ta vàng, dừa dâu xanh, dâu vàng, dừa lùn, dừa sáp. Năng suất dừa tăng nhẹ qua các năm, từ 10,98 tấn/ha năm 2020 lên 11,95 tấn năm 2025. Tỉnh Vĩnh Long hiện có 156 vùng trồng dừa tươi và 17 cơ sở đóng gói dừa được cấp mã số đủ điều kiện xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.

Xây dựng chuỗi liên kết sản xuất bền vững

Cùng với chuyển đổi diện tích dừa sản xuất truyền thống, phát triển, mở rộng diện tích dừa hữu cơ, thời gian qua, tỉnh Vĩnh Long cũng chú trọng xây dựng chuỗi liên kết nâng cao giá trị ngành dừa. Theo đó, ngành nông nghiệp hỗ trợ kỹ thuật, liên kết triển khai nhiều gói vay ưu đãi, thu hút ngày càng nhiều doanh nghiệp cùng nông dân tham gia chuỗi sản xuất, chế biến dừa. Qua đó sản lượng, chất lượng trái dừa và sản phẩm chế biến từ dừa được nâng cao; sản phẩm chế biến từ dừa đa dạng; đầu ra từng bước ổn định; nông dân và các chủ thể liên quan trong chuỗi sản xuất có lợi nhuận cao.

Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Lữ Quang Ngời cho biết, địa phương đang tập trung chuyển dịch ngành dừa theo hướng hiện đại, tích hợp nhiều giá trị và thân thiện môi trường. Hiện tỉnh đang đẩy nhanh hoàn thiện các khu công nghiệp trọng điểm (Gilimex, Cổ Chiên, Ngũ Lạc) để thu hút doanh nghiệp công nghệ tiên tiến, có tư duy phát triển xanh đến đầu tư, xây dựng các nhà máy chế biến sâu sản phẩm từ dừa như: dầu dừa tinh luyện, nước cốt dừa đóng lon, than hoạt tính từ gáo dừa, mỹ phẩm sinh học, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ… Bên cạnh đó, tỉnh cũng định hướng phát triển ngành dừa gắn với du lịch sinh thái và sản phẩm OCOP, để từ đó phát triển các thương hiệu đặc sản như: dừa sáp, kẹo dừa, rượu dừa, mỹ phẩm từ dừa hữu cơ. Ngoài ra, tỉnh cũng đang tập trung xây dựng cơ chế, chính sách ưu đãi để khuyến khích các dự án đầu tư vào chế biến sâu, phát triển sản phẩm hữu cơ, thương hiệu quốc tế.