Các bang quyết định
Việc kiểm phiếu tiếp tục diễn ra 2 ngày sau ngày bầu cử đã bị chậm lại bởi số lượng lớn phiếu gửi qua bưu điện. Ông Biden với 253 phiếu đại cử tri vẫn đang dẫn đầu ở các bang Nevada (6 phiếu) và Arizona (11 phiếu), trong khi ông Trump hiện có 214 phiếu đại cử tri và đang dẫn ở các bang Georgia (16 phiếu), North Carolina (15 phiếu) và Pennsylvania (20 phiếu). Ông Trump phải giành chiến thắng ở các bang này, cộng thêm bang Nevada (6 phiếu) để đạt 271 phiếu đại cử tri để chiến thắng. Tuy nhiên, theo Reuters, ở các bang ông Trump dẫn trước ông Biden, khoảng cách đang dần thu hẹp. Trong khi đó với 253 phiếu đại cử tri đã có, ông Biden có thể giành chiến thắng chung cuộc nếu giành tiếp 11 phiếu tại Arizona và 6 phiếu ở Nevada.
Người quản lý chiến dịch tranh cử của ông Trump là Bill Stepien nhấn mạnh rằng, ông Trump tự tin trước khả năng chiến thắng ở một số bang quan trọng dù ông Biden đang tạm dẫn ở Arizona và Nevada. “Chúng tôi sẽ tiếp tục chiến đấu cho cuộc bầu cử này, vì đó là điều mà người dân Mỹ xứng đáng được hưởng”, Stepien khẳng định trong cuộc nói chuyện với các phóng viên.
Ông Jason Miller, một cố vấn cấp cao của Trump, cho biết ông “hoàn toàn tin tưởng” ông Trump có thể thắng ở bang Pennsylvania. Triển vọng của ông Trump ở bang Georgia cũng tốt trừ khi xuất hiện “những chồng phiếu kỳ diệu” ủng hộ ông Biden. Trong khi đó, ông Biden đã gần như thu hẹp khoảng cách ở Georgia khi các lá phiếu gửi qua thư được kiểm. Nhưng ông Miller cho biết, ông Trump đang “trên tốc độ” để giành chiến thắng ở Arizona, một bang mà ông Biden dẫn đầu nhưng ông Trump đã thu hẹp trong đêm 4-11 (giờ địa phương).
Trong khi ông Trump kêu gọi ngừng kiểm phiếu thì ông Biden yêu cầu mọi phiếu bầu đều phải được kiểm đếm. “Không ai tước bỏ nền dân chủ của chúng ta, không phải bây giờ, không bao giờ”, ông Biden nói ngày 5-11 (giờ Việt Nam) tại bang Delaware, quê hương của ông.
Cuộc chiến pháp lý
Theo AP, ông Trump ngày 4-11 (giờ địa phương) tuyên bố sẽ yêu cầu Tòa án Tối cao can thiệp vào quá trình bầu cử và tuyên bố việc tiếp tục kiểm phiếu có nghĩa là đảng Dân chủ sẽ “đánh cắp cuộc bầu cử”. Xuất hiện trước những người ủng hộ, ông Trump nói: “Đối với tôi, đây là một khoảnh khắc rất buồn. Những gì tôi lo ngại đã xảy ra”. Bill Stepien, người quản lý chiến dịch tranh cử của ông Trump, cho biết, đội ngũ tranh cử của ông Trump đã không được cấp “quyền tiếp cận” vào một số địa điểm kiểm phiếu ở Michigan. Đây cũng là một trong những nguyên nhân họ đệ đơn lên Tòa án Michigan để tạm dừng kiểm phiếu.
Chủ tịch Ủy ban quốc gia đảng Cộng hòa Ronna McDaniel nói: “Cuộc chiến vẫn chưa kết thúc. Chúng tôi đang tiếp tục”. Người đồng hành của ông Biden, Kamala Harris, cũng kêu gọi những người ủng hộ đóng góp 5 USD để giúp trả cho một cuộc chiến có thể “kéo dài trong nhiều tuần”. Cố vấn pháp lý cấp cao chiến dịch tranh cử của ông Biden là Bob Bauer khẳng định, không có căn cứ nào để ông Trump vô hiệu hóa các lá phiếu hợp pháp.
Các chuyên gia pháp lý cho rằng, ông Trump không thể tìm kiếm sự can thiệp của Tòa án tối cao vào cuộc bầu cử và dừng việc kiểm phiếu. Quyền lực của tòa án bị hạn chế và các thẩm phán chỉ có thể giải quyết các câu hỏi hiến pháp cụ thể được đưa ra từ các tòa án cấp dưới hoặc nơi họ có thẩm quyền. Lời kêu gọi trực tiếp từ tổng thống để can thiệp vào một cuộc bầu cử không được tính theo các quy tắc này. “Bạn không thể trực tiếp đưa vụ việc lên Tòa án Tối cao trong một cuộc tranh chấp bầu cử... Và không có lý do pháp lý nào nói rằng: “Hãy dừng việc kiểm phiếu và tuyên bố tôi là người chiến thắng”, Joshua A. Douglas, giáo sư tại Đại học Luật Rosenberg của Đại học Kentucky, cho biết.
| Còn nhớ, kết quả sít sao trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2000 đến độ phải mất hơn một tháng chờ đợi mới có kết quả sau cùng ở bang Florida. Ngay trong đêm bầu cử, các mạng lưới tin tức đưa tin thắng lợi của ông Gore tại bang Florida, sau đó cải chính ông Bush là người chiến thắng, rồi lại phải cải chính lần nữa. Cuối cùng, cuộc đua được quyết định bởi 537 phiếu cách biệt tại bang Florida để toàn bộ 25 phiếu cử tri đoàn của bang dành cho ông Bush. ------------------ |
--------------------------
Sự khác biệt giữa kết quả thăm dò và thực tế
Theo Yahoo News, đến thời điểm hiện tại, dù vẫn chưa biết ai sẽ là ông chủ mới của Nhà Trắng nhưng có một điều có thể nhận thấy là sự khác biệt lớn giữa kết quả thăm dò và thực tế. Các cơ quan thăm dò dư luận lại một lần nữa đánh giá thấp sự ủng hộ của cử tri dành cho Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Điểm qua một số kết quả để thấy rõ điều này. Tại bang Michigan, FiveThirtyEight, website chuyên về thăm dò, phân tích chính trị, được đánh giá là cẩn trọng, chắc chắn, đã công bố kết quả thăm dò trước bầu cử năm nay cho thấy ông Joe Biden hơn ông Donald Trump 7,9% số phiếu bầu. Tuy nhiên, kết quả kiểm phiếu thực tế cho thấy ông Biden giành chiến thắng trước ông Trump chưa đầy 2% số phiếu. Vào 4 năm trước, bà Hillary Clinton cũng được dự đoán sẽ giành phần thắng trước ông Donald Trump với khoảng 4%, nhưng bà đã thua đối thủ 0,25%.
Tại bang Wisconsin, kết quả thăm dò cuối cùng trước ngày bầu cử cho thấy ông Joe Biden hơn đương kim Tổng thống Mỹ 8,4%. Kết quả thực tế cho thấy ứng viên đảng Dân chủ chỉ giành được số phiếu hơn đối thủ chưa đầy 1%. 4 năm trước, bà Clinton được dự đoán hơn ông Donald Trump 5% số phiếu bầu, nhưng kết quả bà thua với ít hơn 1% phiếu bầu. Nhiều bang khác như Florida, Nevada, Texas… cũng có những kết quả tương tự.
G.Elliott Morris, nhà báo chuyên phân tích dữ liệu, người phụ trách việc thăm dò bầu cử của tờ Economist, nhận định: “Dường như có sự sai sót nào đó ở đây. Nó không đơn thuần là lỗi thăm dò ngẫu nhiên”. Có một kịch bản được cho hợp lý nhất là việc một số lượng đáng kể phiếu bầu qua đường bưu điện hoặc đến muộn hoặc không hợp lệ, bị từ chối. Theo Yahoo News, đây sẽ là vấn đề mà các nhà khoa học chính trị và cơ quan thăm dò dư luận còn tranh cãi trong nhiều năm tới và họ sẽ nghĩ ra các cách tiếp cận mới để giải quyết.
CAO VĂN
--------------------------
Đảng Cộng hòa tự tin kiểm soát Thượng viện
Các Thượng nghị sĩ của đảng Cộng hòa tự tin sẽ giữ quyền kiểm soát Thượng viện Mỹ sau khi Thượng nghị sĩ Susan Collins, với lợi thế chính trị chênh lệch, đã tái cử ở bang Maine, trong khi các nghị sĩ Cộng hòa khác dẫn trước các đối thủ Dân chủ trong một loạt vị trí chưa ngã ngũ.
Các thượng nghị sĩ Cộng hòa hiện giữ 53 ghế so với 47 ghế của đảng Dân chủ ở Thượng viện. Để giành quyền kiểm soát Thượng viện trong cuộc đua rất căng thẳng hiện nay, các thượng nghị sĩ Dân chủ sẽ cần phải giành được 3 ghế do đảng Cộng hòa nắm giữ nếu ứng cử viên Joe Biden của đảng Dân chủ bước chân vào Nhà Trắng và thượng nghị sĩ Kamala Harris trở thành Phó Tổng thống (tương đương 1 ghế Thượng viện). Trong trường hợp ông Biden thua ông Trump, đảng Dân chủ phải cần tới 4 ghế. Các thành viên đảng Dân chủ ở bang Maine đặt nhiều hy vọng vào bà Susan Gideon (48 tuổi), nhưng bà này đã thua trước bà Susan Collins, một đảng viên Cộng hòa ôn hòa 67 tuổi. Hiện 4 vị trí trong cuộc đua vào Thượng viện vẫn chưa ngã ngũ. Các thượng nghĩ sĩ Cộng hòa đang dẫn trước ở 3 bang: Alaska, Georgia và North Carolina. Tỷ số hiện là Cộng hòa 48, Dân chủ 47.
Còn tại Hạ viện, số ghế của đảng Cộng hòa (435 ghế) so với đảng Dân chủ (232 ghế) hiện nay có thể bị giảm trong Hạ viện mới, dù vẫn nắm đa số. Đảng Cộng hòa giành được ghế Hạ nghị sĩ khi bà Michelle Fischbach đánh bại Hạ nghị sĩ Collin Peterson của bang Minnesota. Tại bang Iowa, Ashley Hinson của đảng Cộng hòa đã đánh bại tân ứng viên đảng Dân chủ Abby Finkenauer. Một phụ nữ đảng Cộng hòa khác, Yvette Herrell đã hạ gục Hạ nghị sĩ Dân chủ Xochitl Torres Small ở bang New Mexico. Kết quả tính đến ngày 5-11, số ghế tại Hạ viện mới của đảng Cộng hòa là 186 (tăng 3) và của đảng Dân chủ là 197 (giảm 3).
GIA BẢO
--------------------------
Mang vũ khí gây bạo loạn
Ngày 5-11 (giờ Việt Nam), lực lượng Vệ binh quốc gia bang Oregon (Mỹ) đã túc trực sau khi được lệnh của Thống đốc Kate Brown trong bối cảnh hàng trăm người biểu tình ở TP Portland, bang Oregon, xuống đường gây bạo loạn. Khoảng 300 người biểu tình đã phong tỏa một khu dân cư tại Đông Nam Portland. Nhiều người mang theo súng, gậy gộc quấy rối các cửa hàng cũng như người dân trong nhà và có người đã bị bắt.
Trong khi đó, theo hãng AP, tại thủ đô Washington D.C., hơn 1.000 người biểu tình của phong trào Black Lives Matter đã kéo về tụ tập tại quảng trường Black Lives Matter Plaza ngày 4-11 (giờ địa phương). Một số người đã tiến về các con phố gần Nhà Trắng và đốt quốc kỳ Mỹ. Người biểu tình tụ tập, rải đinh ra đường.
Tại TP Los Angeles, bang California, cảnh sát đã bắt giữ khoảng 40 người biểu tình vì chặn đường ray tàu hỏa và không chấp hành lệnh giải tán của cảnh sát. Cảnh sát tại TP Raleigh, bang North Carolina, đã bắt giữ 6 người vì có “hành vi không đúng luật”. Nhìn chung, nhiều thành phố tại Mỹ, từ Seattle tới New York, đang phải ứng phó với tình trạng tụ tập đông người và biểu tình gây mất trật tự công cộng. Khoảng 50 người gây rối đã bị bắt ở New York. Tuy nhiên, chưa có dấu hiệu bạo lực nghiêm trọng.
Từ cuối tháng 10, United Airlines đã lên kế hoạch di chuyển tổ bay khỏi các khách sạn ở khu vực trung tâm các TP Portland, Seattle và Washington D.C., do lo ngại khả năng xảy ra các cuộc biểu tình hoặc bạo loạn sau bầu cử. Các thành viên phi hành đoàn tại Atlanta, Denver, Chicago, Philadelphia, Arlington và Dulles dự kiến cũng sẽ được di dời.
KHÁNH HƯNG
--------------------------
Chứng khoán tăng, giá vàng trồi sụt
Ngày 5-11, chứng khoán thế giới đồng loạt đi lên trong bối cảnh cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vẫn chưa có kết quả chính thức. Đóng cửa phiên giao dịch tại sàn chứng khoán New York ngày 4-11 (giờ địa phương), 3 chỉ số chính đều tăng khá mạnh. Chỉ số công nghiệp Dow Jones tăng 1,3%, lên 27.847,66 điểm. Chỉ số S&P 500 tăng 2,2% lên 3.443,44 điểm, trong khi chỉ số công nghệ Nasdaq Composite tăng 3,9% và khép phiên ở mức 11.590,78 điểm.
Bên kia bờ Đại Tây Dương, các thị trường chứng khoán châu Âu cũng đua nhau lên điểm. Chỉ số FTSE 100 tại London (Anh) tăng 1,7% lên 5.883,26 điểm; chỉ số DAX 30 trên sàn Frankfurt (Đức) tăng 2% lên 12.324,22 điểm; chỉ số CAC 40 tại Paris (Pháp) tăng 2,4% và đạt mức 4.922,85 điểm. Chỉ số tổng hợp EURO STOXX 50 phiên này cũng tăng 1,9% và khép phiên giao dịch ở mức 3.161,07 điểm.
Trong khi đó, giá dầu thế giới cũng tăng gần 4% trong phiên giao dịch cùng ngày, sau tuyên bố chiến thắng “sớm” của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc bầu cử. Khép phiên 4-11, giá dầu WTI tăng 1,49 USD (4%) lên 39,15 USD/thùng, giá dầu Brent biển Bắc tăng 1,52 USD (3,8%) lên 41,23 USD/thùng.
Ngược lại, giá vàng thế giới đã có một phiên dao động thất thường trong ngày 4-11 khi các nhà đầu tư đặt cược vào khả năng đảng Dân chủ không thể nắm quyền kiểm soát Thượng viện, làm tiêu tan kỳ vọng về việc thông qua một gói kích thích kinh tế lớn cho nền kinh tế số một thế giới. Giá vàng bất ngờ giảm mạnh hơn 1% trong phiên trước, xuống 1.896,02 USD/ounce (giảm khoảng 18 USD). Nhưng sau đó, chốt phiên giao dịch, giá vàng thế giới nhảy vọt lên, chạm ngưỡng 1.908,5. Giới quan sát nhận thấy, cho đến khi kết quả cuộc bầu cử được công bố, thị trường vàng có thể vẫn trong tình trạng “lấp lửng”. Tuy nhiên, theo ông Chantelle Schieven, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu của Murenbeeld & Associates, giá vàng ổn định quanh mức 1.900 USD/ounce, là dấu hiệu cho thấy các nhà đầu tư tiếp tục bình tĩnh chờ diễn biến tiếp theo của cuộc bầu cử. Adam Button, chiến lược gia tiền tệ trưởng tại Forexlive.com, cho rằng, giá vàng sẽ tăng cao hơn khi kết quả bầu cử vẫn còn tranh cãi.
KHÁNH HƯNG
