Các nước ASEAN phải thể hiện lập trường cứng rắn

Việc Trung Quốc đưa tàu thăm dò địa chất Hải Dương 8 vào bãi Tư Chính nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam đã vấp phải chỉ trích của nhiều chuyên gia quốc tế. 

Giáo sư Carl A. Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Australia cho rằng, trong vụ việc tại bãi Tư Chính hiện nay, hành động của Trung Quốc là xâm phạm vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Những hoạt động khảo sát và có tính thương mại khác của Trung Quốc trong EEZ của Việt Nam ở biển Đông phải được sự cho phép của Việt Nam, vì chỉ Việt Nam mới có quyền đối với mọi nguồn lực trong vùng nước và dưới đáy biển trong khu vực này. Theo giáo sư Thayer, ASEAN cần phải lên tiếng về điều này và coi đây là những vụ việc nghiêm trọng. Ông nhấn mạnh, các nước ASEAN phải thể hiện lập trường cứng rắn trong các cuộc đối thoại với Trung Quốc nếu như Bắc Kinh tiếp tục có ý định thâu tóm toàn bộ biển Đông. 

Ông James Gomes, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu châu Á, đánh giá cao cách hành xử đúng đắn của Việt Nam trong vụ việc căng thẳng với Trung Quốc hiện nay.

Trong khi đó, tiến sĩ Takashi Hosoda, chuyên gia nghiên cứu về an ninh châu Á - Thái Bình Dương, Trường Đại học Tổng hợp Charles (CH Czech), cho rằng, Trung Quốc đang làm xói mòn lòng tin của cộng đồng quốc tế đối với hình ảnh của nước này. Tiến sĩ Hosoda khẳng định khu vực gần bãi Tư Chính mà Việt Nam tiến hành hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí là vùng biển hoàn toàn nằm trong EEZ của Việt Nam và Trung Quốc không có cơ sở để đòi hỏi chủ quyền tại bãi Tư Chính. Theo ông, hành vi của Trung Quốc rõ ràng đã vi phạm EEZ và thềm lục địa của Việt Nam cũng như vi phạm luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS 1982 mà nước này là thành viên. Tiến sĩ Hosoda cho rằng, cộng đồng quốc tế, nhất là ASEAN, Mỹ, Nhật Bản, Australia, Ấn Độ, Pháp, Anh… cần tiếp tục có tiếng nói mạnh mẽ và hành động cụ thể để kiềm chế các hoạt động leo thang căng thẳng của Trung Quốc trên thực địa. Các nước ASEAN có tuyên bố chủ quyền trên biển Đông cần kiên quyết và kiên trì đấu tranh ngăn chặn các hoạt động mang tính răn đe và cưỡng ép của Trung Quốc trên thực địa. 

Giáo sư Go Ito thuộc Trường Đại học Meiji (Nhật Bản) nhấn mạnh, trước những diễn biến phức tạp tại biển Đông hiện nay, Việt Nam cần củng cố sức mạnh thông qua việc mở rộng hơn nữa quan hệ hữu nghị với các nước có đồng quan điểm với chính sách biển của Việt Nam. Việt Nam cũng cần xây dựng một chính sách biển mang lại lợi ích cho tất cả các quốc gia có tàu thuyền đi qua biển Đông.

Tin cùng chuyên mục