Trước sức ép của dư luận, Cục Hải quan Quảng Ninh vừa đình chỉ công tác 4 cán bộ thuộc Chi cục Hải quan cửa khẩu Vạn Gia (Móng Cái) vì những cán bộ này được xác định là đã “tạo điều kiện” cho hàng trăm tàu chở than lậu đào thoát sang Trung Quốc chỉ trong một đêm. Đặc biệt, ngay sau khi xảy ra sự cố trên, Cục Hải quan Quảng Ninh đã thực hiện một chiến dịch siết chặt việc kiểm soát tại khu vực cảng Vạn Gia để thực hiện nghiêm lệnh truy quét và xóa sổ tình trạng khai thác, vận chuyển, buôn bán than lậu, than “thổ phỉ” trên địa bàn do Tỉnh ủy và UBND tỉnh Quảng Ninh vừa quyết định.

Ông Lê Công Toàn, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Ninh, cho biết, cảng Vạn Gia là một huyết mạch chủ đạo để vận chuyển than từ nội địa xuất sang Trung Quốc. Nơi đây giống như một “cửa ải” khi phần lớn tàu chở than đều phải đi qua. Sở dĩ tình trạng buôn lậu than qua đây ngày càng nóng bỏng là do gần đây, giá than tăng cao, thuế suất lại giảm chỉ còn 10%, trong khi nhu cầu từ thị trường Trung Quốc rất mạnh, cộng thêm chính sách của Bộ Công Thương quy định về xuất khẩu than qua đường tiểu ngạch. Do vậy, tình trạng buôn lậu, xuất lậu than không chỉ diễn ra ở những đối tượng khai thác than “thổ phỉ” mà còn có sự “góp mặt” của một số doanh nghiệp được Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam thuê khai thác và một số doanh nghiệp khai thác “chui” dưới nhiều danh nghĩa, chức năng khác nhau. Điều đáng lo ngại là hoạt động buôn lậu than đã lợi dụng đường biển rộng thuộc địa phận tỉnh Quảng Ninh để làm ăn vì bằng việc buôn lậu đường biển, một mặt có thể vận tải than lậu với trữ lượng lớn, mặt khác là dễ qua mắt nhiều cơ quan chức năng.

Để chấm dứt triệt để những biểu hiện tiêu cực như trên, ông Toàn khẳng định, sau khi đình chỉ 4 cán bộ, Cục Hải quan Quảng Ninh đã tiến hành thay thế, tăng cường và bổ sung thêm cho Chi cục Hải quan cảng Vạn Gia một loạt cán bộ có kinh nghiệm, hiểu biết về mặt hàng than để triển khai yêu cầu ngăn chặn gian lận về số lượng và chất lượng than xuất khẩu.

Đối với việc kiểm soát chống buôn lậu, cục đã bố trí 2 tàu kiểm soát chống buôn lậu trên biển và 1 tổ kiểm soát thuộc Đội Kiểm soát hải quan số 2. “Tổ đặc nhiệm” này hoạt động cơ động, có trách nhiệm cùng Chi cục Hải quan cảng Vạn Gia điều tra, theo dõi các tàu chở than có biểu hiện buôn lậu khi đi qua cảng Vạn Gia.

Ngoài ra, để “tiếp sức” cho lực lượng cán bộ “nằm trên mặt trận”, Cục Hải quan Quảng Ninh còn bố trí thêm một tổ công tác gồm trưởng, phó các phòng nghiệp vụ, hiện đang công tác ở cục, có trách nhiệm hỗ trợ Chi cục Hải quan cảng Vạn Gia kiểm soát buôn lậu, xử lý các sự cố xảy ra. Đồng thời, cục cũng đã có văn bản gửi Cục Điều tra chống buôn lậu thuộc Tổng cục Hải quan về việc xin bố trí các tàu cao tốc của Hải đội 1 thuộc Bộ đội Biên phòng Quảng Ninh tăng cường ra vùng biển Vạn Gia để kiểm soát chống buôn lậu mặt hàng than.
 

VĂN PHÚC HẬU