Trước đây, khi học sinh được đến trường, thầy cô có rất nhiều cách đánh giá, nay dạy - học trực tuyến rất khó để thầy cô quản lý lớp, đặc biệt là kiểm soát tính trung thực của người học. Vì vậy, vấn đề đặt ra là làm thế nào kiểm tra đánh giá bằng hình thức trực tuyến tốt nhất?
Đầu tiên, giao tiếp sư phạm là một trong những nền tảng quan trọng quyết định tình cảm, thái độ của học sinh đối với giáo viên, từ đó tạo ra động lực để khích lệ các em hợp tác. Bên cạnh đó, thầy cô phải có tâm thế cởi mở đón nhận tất cả ý kiến phản biện của học sinh, kiên nhẫn và có thiện chí lắng nghe khi học sinh trình bày một vấn đề nào đó, đặc biệt biết nói lời cảm ơn và tỏ thái độ tôn trọng ý kiến cũng như tư duy sáng tạo của học sinh. Ngoài việc đánh giá khách quan sản phẩm của người học, thầy cô cũng cần ghi nhận sự tiến bộ để động viên các em tiếp tục cố gắng. Ngoài ra, thầy cô phải làm chủ cảm xúc và là người cầm trịch các hoạt động giáo dục, khuyến khích phương pháp làm việc nhóm giúp học sinh kết nối với nhau, chia sẻ thông tin và hình thành nhiều kỹ năng cần thiết. Có thể nói, 3 yếu tố trên khi được cộng hưởng sẽ góp phần hình thành các kỹ năng và phẩm chất trung thực của học sinh.
Cuối cùng, đòi hỏi thứ tư - cũng là yêu cầu quan trọng nhất, là làm thế nào để tổ chức bài kiểm tra có tính trung thực cao? Khi học sinh đã được rèn luyện đầy đủ kỹ năng và phẩm chất trung thực thì việc ra đề thi mở là cách tốt nhất giúp các em thực hành thao tác truy tìm tài liệu trên Internet, hoàn thành yêu cầu của đề thi theo hình thức trực tuyến. Đơn cử, với môn Giáo dục công dân, giáo viên yêu cầu học sinh thực hiện video clip ngắn khoảng 3 phút thuyết minh về ý thức thực hiện nguyên tắc 5K trong gia đình và ở nơi công cộng. Hoặc ở môn Ngữ văn, rất nhiều vấn đề trong cuộc sống có thể trở thành đề tài cho học sinh viết văn nghị luận như lan tỏa thông điệp yêu thương trong đại dịch, ý nghĩa của tinh thần hy sinh và sự cống hiến…
Giáo viên có thể cho đề bài kiểm tra bằng cả hai hình thức - cá nhân hoặc làm việc nhóm, yêu cầu học sinh gửi sản phẩm qua Zalo, Facebook, email hoặc các phần mềm quản lý dạy học trực tuyến. Yêu cầu đặt ra là học sinh phải ghi chú nguồn gốc tư liệu được sử dụng, đó là một trong những cách thể hiện tinh thần có trách nhiệm với tác giả và đúng tác phong, đạo đức của người sử dụng sản phẩm trí tuệ trên không gian mạng, qua đó một lần nữa gián tiếp giáo dục đức tính trung thực cho học sinh.
