Phát biểu tại sự kiện, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Lộc Hà cho biết, TPHCM là địa phương có hệ sinh thái nghiên cứu phát triển và đổi mới sáng tạo phát triển sôi động, với hơn 70 viện nghiên cứu và trường đại học, hơn 1.500 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và hơn 2.000 kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ (KH-CN) được nghiệm thu trong 10 năm qua.
Đặc biệt, trong giai đoạn 2021-2025, TPHCM có hơn 500 nhiệm vụ KH-CN đã được phê duyệt, triển khai; trong đó có 10% số nhiệm vụ có sự tham gia của doanh nghiệp; hơn 60% nhiệm vụ nghiên cứu phát triển và đổi mới sáng tạo được ứng dụng trực tiếp tại cơ quan chủ trì.
Riêng trong lĩnh vực R&D, TPHCM đã đạt được một số kết quả đề ra trong việc xây dựng, triển khai các cơ chế, chính sách, nổi bật như xây dựng và triển khai thí điểm mô hình tổ chức hỗ trợ chuyển giao công nghệ tại Trung tâm R&D - Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TPHCM; thu hút 162 dự án khởi nghiệp sáng tạo, 5 doanh nghiệp tham gia thử nghiệm có kiểm soát về phương tiện bay không người lái và xe tự hành; thí điểm về mô hình liên kết “3 nhà” (Nhà nước, nhà khoa học và nhà doanh nghiệp) thông qua các hoạt động triển khai để tăng cường các hoạt động nghiên cứu phát triển và đổi mới sáng tạo.
Tuy nhiên, bên cạnh những lợi thế và kết quả, trong lĩnh vực R&D của TPHCM vẫn gặp phải những “điểm nghẽn” như: vướng mắc định giá tài sản trí tuệ và kết quả nghiên cứu, yêu cầu định giá tài sản vô hình trước khi giao quyền sử dụng tiềm ẩn nhiều rủi ro; thị trường định giá còn yếu, thiếu tiêu chuẩn và cơ chế bảo vệ cán bộ quyết định giá; các chính sách đang chú trọng đến quản lý hiệu quả sau khi nghiệm thu; chưa có chính sách toàn diện hỗ trợ thương mại hóa; tỷ lệ thương mại hóa các kết quả nghiên cứu vẫn còn khiêm tốn, chỉ đạt khoảng 5%…
Theo ông Nguyễn Lộc Hà, đóng góp của R&D đối với tăng trưởng GRDP của TPHCM là rất quan trọng. Theo thống kê, tỷ lệ doanh nghiệp trong các ngành và lĩnh vực trọng điểm thực hiện hoạt động R&D tăng từ gần 40% trong năm 2021 lên gần 45% vào năm 2023, ước tính giai đoạn 2024-2025 đạt khoảng 45%; Các hoạt động R&D đã tạo ra các sản phẩm, dịch vụ mới; đổi mới về phương pháp phân phối, tiếp thị; phương pháp quản lý, tổ chức.
Do đó, khi “điểm nghẽn” trong R&D được tháo gỡ, đây sẽ là động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế bền vững của TPHCM.
Đồng quan điểm, ông Đỗ Ngọc Quỳnh, chuyên gia tài chính, Tổng thư ký của Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA) cũng cho rằng, khi Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế cả nước hai con số, thì trong đó vai trò của TPHCM - hiện được ví như “mega city” sẽ rất lớn khi đóng góp tỷ trọng không nhỏ vào sự tăng trưởng chung đó.
“Nhưng vấn đề đặt ra là chúng ta dựa trên cơ sở nào, hay là động lực mới nào để có thể tạo ra sự tăng trưởng đó? Tôi cho rằng cần những động lực tăng trưởng mang tính đồng bộ hơn, mà trong đó R&D phải được xem như là yếu tố cốt lõi để tạo ra động lực bền vững đó”, ông Đỗ Ngọc Quỳnh nhấn mạnh.
Tại sự kiện, các đại biểu đã tập trung thảo luận về các nội dung như: chiến lược phát triển chuyên môn hóa thông minh của địa phương và cách tiếp cận tại các tỉnh, thành phố; định hướng chiến lược của các địa phương để thực hiện; chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của địa phương và xây dựng nguồn nhân lực R&D chất lượng cao gắn với phát triển vùng; vai trò của R&D trong phát triển kinh tế khu vực và các địa phương với trọng tâm là KH-CN.
