Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn

Mộc bản Triều Nguyễn là khối tài liệu chính văn gốc, độc bản, mang giá trị lớn về mặt lịch sử, văn hóa, nghệ thuật thư pháp, kỹ thuật in ấn đương thời. 

Hiện di sản tư liệu giá trị này đang được bảo quản nghiêm ngặt, khoa học và lưu trữ dưới dạng đặc biệt tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV (đóng tại TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng).

Mộc bản Triều Nguyễn viết bằng chữ Hán Nôm khắc ngược trên gỗ để in ra thành sách

Ông Nguyễn Xuân Hùng, Giám đốc Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV cho biết, hiện nay trung tâm đang bảo quản 34.619 tấm, với 55.320 mặt khắc tài liệu mộc bản; gồm 152 đầu sách, với 1.953 quyển, trên các lĩnh vực lịch sử, địa lý, chính trị - xã hội, quân sự, pháp chế, văn hóa - giáo dục, tư tưởng - triết học - tôn giáo, văn thơ và ngôn ngữ  - văn tự.

Được giao nhiệm vụ lưu trữ, bảo quản Mộc bản Triều Nguyễn, những cán bộ nơi đây đã sử dụng nhiều phương pháp thủ công, hiện đại để giữ gìn và duy trì trạng thái tốt nhất cho những tấm mộc bản, phục vụ công tác nghiên cứu, chép sử.

Cán bộ bảo quản kiểm tra chất lượng chữ viết trên mộc bản để so sánh với hồ sơ lưu trữ
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 3 Mỗi tấm mộc bản đều được đánh mã số để thuận tiện trong việc quản lý
Năm 2009, Mộc bản Triều Nguyễn đã được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thuộc Chương trình Ký ức thế giới, đây là những tài liệu đặc biệt, viết bằng chữ Hán Nôm khắc ngược trên gỗ để in ra thành sách, được dùng phổ biến ở thời kỳ phong kiến Việt Nam và còn lưu giữ được đến ngày nay. 
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 4 Từng tấm mộc bản được tổ chức vệ sinh định kỳ, làm sạch bụi, cặn mực. Theo những cán bộ tại trung tâm, khó nhất là làm sạch lớp rêu mốc đã khô cứng trên mộc bản. 
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 5 Các cán bộ khôi phục nét chữ với sự hỗ trợ của nhiều thiết bị máy chuyên dụng
 
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 6 Công đoạn vệ sinh nét chữ nhỏ phải sử dụng cật tre vót nhọn để tránh hư hỏng mộc bản. Công việc tỉ mỉ nên có tấm phải mất cả tuần mới vệ sinh xong
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 7 Một bản chữ Hán Nôm khắc ngược trên gỗ được in ra thành sách
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 8 Kiểm tra chất lượng chữ sau khi in. Dù đã trải qua hàng trăm năm, nhưng những nét chữ trên mộc bản vẫn sắc nét
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 9 Phần lớn những tấm mộc bản được khắc in dưới triều Nguyễn, trong đó có một số ván khắc có niên đại từ trước thời Nguyễn
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 10 Một tấm mộc bản khắc dở đang được lưu trữ tại trung tâm
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 11 Tài liệu Mộc bản Triều Nguyễn được bảo quản trong kho chuyên dụng, theo chế độ thông gió tự nhiên, không sử dụng máy làm lạnh, cùng hệ thống phòng cháy tự động, an ninh nghiêm ngặt
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 12 Bìa sách Đại Nam thực lục chính biên đệ tứ kỷ được in trên giấy
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 13 Mộc bản Bìa sách Hoàng Việt Luật lệ tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV
Khám phá nơi lưu trữ Mộc bản Triều Nguyễn ảnh 14 Bản mộc sách Ngự chế thi lục tập được khắc nhiều hoa văn tinh xảo

Tin cùng chuyên mục