°PHÓNG VIÊN: Ông có khẳng định rằng những thay đổi sẽ giúp kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 bảo đảm an toàn, khách quan, trung thực, không tiêu cực?
°Ông MAI VĂN TRINH: Về cơ bản, kỳ thi năm 2019 vẫn giữ ổn định phương thức thi như năm 2018, nhưng có điều chỉnh theo hướng tăng cường sử dụng các thiết bị công nghệ nhằm hạn chế, khắc phục gian lận có thể xảy ra, hướng tới kỳ thi an toàn, nghiêm túc và kết quả có sự tin cậy. Một trong những giải pháp triệt để mà Bộ GD-ĐT đưa ra áp dụng trong năm 2019 là sử dụng camera giám sát 24/24 giờ đối với nơi bảo quản đề thi, bài thi và địa điểm chấm thi. Tuy nhiên, mọi giải pháp, thiết bị công nghệ cũng không thể vượt qua trách nhiệm, ý thức của con người. Do đó, cùng với giải pháp công nghệ này, Bộ GD-ĐT sẽ cụ thể hóa trong quy chế thi và văn bản hướng dẫn. Sẽ xác định rất rõ trách nhiệm của từng thành phần, từng đối tượng tham gia từng khâu, từng giai đoạn, từng công việc cụ thể của quá trình tổ chức thi. Giải pháp công nghệ là giải pháp hỗ trợ.
Bộ GD-ĐT cũng đề nghị các địa phương phải rất chủ động, đề cao trách nhiệm và phải sát cánh cùng với bộ, cộng đồng trách nhiệm thì mới có thể tổ chức tốt, thành công kỳ thi THPT quốc gia năm 2019.
°Năm 2018, dù xác minh không có gian lận, nhưng dư luận rất hoài nghi sự việc ở hội đồng thi Lạng Sơn của 35 chiến sĩ cơ động là thí sinh tự do được xếp thi cùng một điểm. Vậy năm nay sẽ xử lý điều này ra sao?
°Trong kỳ thi có rất nhiều khâu, công đoạn, khâu nào cũng rất quan trọng. Nếu chúng ta không chủ động, không có giải pháp phù hợp thì tiêu cực có thể xảy ra ở bất kỳ công đoạn nào. Phần mềm sẽ có hướng dẫn các hội đồng thi để đảm bảo ngay từ việc sắp xếp phòng thi có thể phòng ngừa gian lận. Bộ GD-ĐT cũng sẽ quy định một cách cụ thể hơn, chi tiết hơn và kỹ càng hơn trong việc niêm phong túi đựng bài thi, để làm sao có muốn gian lận cũng rất khó. Rồi khâu bảo quản túi đựng bài thi, từ lúc bảo quản đến khi mang ra chấm cũng phải rất chú ý. Mặt khác, dù giao trường đại học chấm bài thi trắc nghiệm nhưng Bộ GD-ĐT cũng sẽ hoàn thiện thêm phần mềm chấm thi, các dữ liệu chấm thi sẽ được mã hóa, đặc biệt sẽ đánh phách điện tử các phiếu trả lời trắc nghiệm của thí sinh… Một chuỗi giải pháp ấy tổ chức thực hiện nghiêm túc thì sẽ hướng đến việc khắc phục những hạn chế, tiêu cực có thể xảy ra.
Cùng với việc giao cho trường đại học chủ trì chấm các bài thi trắc nghiệm, thì những khâu, như việc sắp xếp phòng thi (đặc biệt với thí sinh tự do) cũng sẽ có hướng dẫn cụ thể hơn.
°Với bài thi môn Văn, là môn thi tự luận, làm sao để loại trừ sự tác động chủ quan của người chấm?
°Chấm tự luận khác biệt rất cơ bản so với chấm trắc nghiệm bằng máy. Chúng tôi đã nhìn thấy vấn đề này nên sẽ có một số giải pháp kèm theo. Cụ thể, bản hướng dẫn chấm thi sẽ rất chi tiết, giúp định hướng cán bộ chấm thi có cơ sở để chấm bài thi của thí sinh. Khâu làm phách bài thi đã áp dụng nhiều năm nay và năm 2019 tiếp tục áp dụng tiếp, đó là sử dụng phần mềm máy tính, chia thành 2 vòng độc lập để bảo đảm sự bảo mật của phách. Quy trình chấm qua 2 vòng độc lập để bảo đảm chấm đều tay, tránh chấm quá rộng hoặc bỏ sót phần bài làm của thí sinh. Đặc biệt, quy chế tới đây quy định rõ chấm kiểm tra cùng tiến độ với chấm 2 vòng độc lập để bảo đảm việc chấm đều tay hay không, có gì bất thường sẽ phát hiện được ngay. Công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát chấm tự luận trong năm 2019 cũng sẽ được tăng cường một bước.
°Việc lựa chọn cán bộ tham gia kỳ thi cũng như công tác tập huấn năm 2019 có gì thay đổi không, thưa ông?
°Chúng tôi luôn khẳng định, thành bại kỳ thi THPT quốc gia phụ thuộc vào yếu tố con người, nên lựa chọn nhân sự tham gia kỳ thi là những người có tinh thần trách nhiệm, có kinh nghiệm, ý thức pháp luật cao. Sau khi chọn, chúng tôi phân theo từng nhóm nhân sự cụ thể để tăng cường tập huấn. Năm 2019, công tác tập huấn cho cán bộ tham gia kỳ thi sẽ được đặc biệt chú trọng, nhất là phối hợp với Bộ Công an để tập huấn cho cán bộ các nghiệp vụ phòng ngừa gian lận, nhất là gian lận công nghệ cao trong quá trình coi thi. Đồng thời, việc tập huấn nghiệp vụ chấm thi đối với cán bộ của các trường đại học tham gia chấm trắc nghiệm sẽ được làm rất kỹ. Quy chế thi sẽ được ban hành sớm và văn bản hướng dẫn cũng rất cụ thể, chi tiết, theo kiểu cầm tay chỉ việc đến từng thành phần, từng đối tượng tham gia về các khâu, các bước của kỳ thi này.
