Trong khi Sở Công thương TPHCM cho phép khuyến mãi chiết khấu hoa hồng cao nhất chỉ 23%, Công ty Dược phẩm Schering- Plough (thuộc Tập đoàn Dược phẩm Merck Sharp&Dohome –MSD) “cấu kết” với Công ty Zuellig Pharma VN và Công ty cổ phần Dược liệu Trung ương 2 (Phytopharma) chiết khấu đến 30%. Đó là một sự “lách luật” trắng trợn của các hãng dược khi độc quyền phân phối các loại thuốc đặc trị viêm gan Peg-intron 50mcg, Peg-intron 80mcg và Rebetol 200mg.
Tự ý... xé rào
Một cán bộ của Sở Công thương TPHCM bức xúc cho rằng, các hãng dược phẩm nói trên đã qua mặt cơ quan chức năng. Các văn bản liên quan đến khuyến mãi của Công ty Schering- Plough đã chuyển đến cho Công an TPHCM để điều tra làm rõ có hay không việc công ty này vi phạm Luật Thương mại trong khuyến mãi.
Tìm hiểu từ Sở Công thương, chúng tôi được biết số tiền đăng ký khuyến mãi ban đầu là 4,7 tỷ đồng. Tuy nhiên, tài liệu có được cho thấy, chỉ tính riêng tháng 7-2009, tổng số thuốc Peg-intron 80mcg được chiết khấu là 2.210 lọ, mỗi lọ được chiết khấu 870.286 đồng (giá trước VAT); Peg-intron 50mcg là 975 lọ mỗi lọ, được chiết khấu 543.943 đồng (giá trước VAT); Rebetol 200mg điều trị viên gan C là 222 hộp, mỗi hộp được chiết khấu 1.004.286 đồng (giá trước VAT)…
Như vậy, chỉ trong tháng 7-2009, số tiền chiết khấu đã là hơn 2,6 tỷ đồng. Trong khi từ tháng 8 đến tháng 12-2009, số lượng thuốc được chiết khấu lên tới hàng ngàn hộp. Và trong 6 tháng cuối năm 2009, số tiền chiết khấu đã lên tới hơn 15 tỷ đồng! Điều đáng nói, mặc dù đăng ký mức chiết khấu 23% nhưng thực tế Công ty Zuellig Pharma VN- nhà phân phối 3 loại thuốc trị viêm gan trên- đã chiết khấu ngay 30% trên giá mua khi các nhà thuốc đặt hàng. Cụ thể trong ngày 6-1-2009, nhà thuốc Hoàng Lan ở quận 5 đã đặt mua 130 lọ Peg-intron 80mcg với giá 2.900.952 đồng, được chiết khấu đến 30%. Cũng trong ngày này, nhà thuốc Hoàng Lan đặt 130 lọ Peg-intron 50mcg và cũng được chiết khấu 30%.
Để thực hiện việc chiết khấu các loại thuốc đặc trị viêm gan Peg-intron 50mcg, Peg-intron 80mcg và Rebetol 200mg của Công ty Dược Schering- Plough, ngày 18-10-2008, Phó Giám đốc Phytopharma - đơn vị nhập khẩu thuốc của Schering- Plough, đã có công văn số 8025/DL2-XNK gửi đến Sở Công thương TPHCM để đăng ký thực hiện chương trình khuyến mãi 3 sản phẩm trên.
Theo đó, chương trình khuyến mãi được thực hiện trong vòng 45 ngày, từ tháng 6 đến tháng 12-2009, với hình thức khuyến mãi là chiết khấu 23% trên doanh số cho tất cả các nhà thuốc bán lẻ, chuỗi nhà thuốc và công ty dược đóng chân trên địa bàn TPHCM. Thế nhưng, thực tế chương trình khuyến mãi đã kéo dài tới 1 năm và riêng trong 3 tháng đầu năm 2010, Công ty Schering- Plough cũng đã chiết khấu các loại thuốc trên với tổng trị giá hơn 7 tỷ đồng cho một số nhà thuốc và đơn vị khác.
Độc chiêu “lách luật”
Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, sau khi các loại thuốc trị viêm gan Peg-intron được nhập về, Công ty Zuellig Pharma VN nhận phân phối đến tay các nhà thuốc. Tuy nhiên, trước khi đến nhà thuốc, nhân viên Công ty Zuellig Pharma VN phải thông qua một trung gian. Đó là bà Ng. (hiện đang làm kế toán tại một công ty dược ở TPHCM) để xác nhận thuốc đã đến đúng địa chỉ. Sau đó, thay vì nhà thuốc đem thuốc ra bán cho người bệnh thì được chuyển lại cho bà Ng. để đem đi cất trữ. Khi các phòng mạch, bác sĩ chuyên điều trị gan đặt hàng thì liên hệ với trình dược viên, sau đó trình dược viên trực tiếp gọi cho bà Ng. để nhận và giao hàng cho phòng mạch, bác sĩ.
Các trình dược viên cho biết, toàn bộ vấn đề chiết khấu cho bác sĩ đều do một tay bà Ng. trực tiếp phụ trách, giao dịch. Chính vì vậy mà mới đây, khi Thanh tra Sở Y tế TPHCM kiểm tra nhà thuốc Hoàng Lan ở quận 5 do nghi vấn nơi này tiếp nhận thuốc đặc trị viêm gan của Công ty Schering- Plough với mức chiết khấu 30%, thì nhà thuốc này cho biết Công ty Schering-Plough chỉ mượn địa chỉ của nhà thuốc để mua bán nên nhà thuốc không có hóa đơn chứng từ! Có nghĩa là nhà thuốc Hoàng Lan cũng chỉ là “nơi trung chuyển”, bởi mỗi lần xuất hàng cho nhà thuốc này, Công ty Zuellig Pharma VN chỉ xuất hóa đơn một lần, sau đó thuốc này được giao cho bà Ng. Do đó, người bệnh khi mua thuốc đều không có hóa đơn giá trị gia tăng, thậm chí ngay cả những phòng mạch bác sĩ cũng không hề có hóa đơn chứng từ.
Tuy nhiên, sau khi dư luận lên tiếng về việc bác sĩ phòng mạch được chiết khấu hoa hồng “kếch xù” từ Công ty Dược Schering- Plough, một số phòng mạch đã trực tiếp đặt thuốc Peg-intron với Công ty Zuellig pharma VN để được lấy hóa đơn nhằm đối phó với cơ quan chức năng khi bị thanh - kiểm tra.
Luật Thương mại quy định: “…không được dùng thuốc chữa bệnh cho người, kể cả các loại thuốc đã được phép lưu hành để khuyến mại, trừ trường hợp khuyến mại cho thương nhân kinh doanh thuốc”. Tuy nhiên, trong hoạt động khuyến mãi của Schering - Plough, nhiều phòng mạch, bác sĩ vẫn hưởng chiết khấu các loại thuốc đặc trị gan của công ty trên nhưng “lách luật” thông qua “mắt xích” trung gian.
Tường Lâm