Người dân Ukraine đang chứng kiến cảnh tượng “tít mù nó lại vòng quanh” trên chính trường. Ông Yunkevich bị ông Yushchenko lật đổ hồi cuối năm 2004, nay lại trở lại vị trí lãnh đạo chính phủ.
Trong khoảng thời gian từ tháng 1-2005 đến 7-2006, cuộc cách mạng màu da cam lâm cảnh rối tinh rối mù và trở nên nhạt nhòa.
Tháng 9-2005, bà Timoshenko bị ông Yushchenko cách chức thủ tướng. GDP từ mức tăng trưởng 12%/năm (thời ông Yushchenko làm thủ tướng) tụt giảm chỉ còn 3%/năm, nạn tham nhũng không giảm, Nga lại tăng giá khí đốt và thủ tướng thuộc đảng Yushchenko đã ký kết một thỏa hiệp bị bà Timoshenko chỉ trích thậm tệ. Ukraine trầy trật trải qua mùa đông giá lạnh đầu tiên dưới cờ da cam. Trong tâm trạng chán chường, tháng 3-2006, cử tri đến hòm phiếu và bầu ra quốc hội mới mà đảng của Yunokevich giành nhiều ghế nhất, rồi đến đảng của Timoshenko. Đảng của Tổng thống Yushchenko tụt xuống thứ ba, chỉ trên hai đảng Xã hội và Cộng sản.
Lúc đầu, 3 đảng phong trào da cam lại liên kết với nhau. Nhưng sự liên kết bị tắc nghẽn do không thể phân chia quyền lực. Ông Yushchenko không muốn bà Timoshenko làm thủ tướng. Tới khi chịu để bà Timoshenko làm thủ tướng thì lại không cam chịu trao chức chủ tịch quốc hội cho ông chủ tịch đảng Xã hội. Quá trình mặc cả này kéo dài cả ba tháng. Cuối cùng đảng Xã hội trở cờ, chạy sang phía đảng Các khu vực (đảng Yunokevich) và đảng Cộng sản.
Quyết định thay màu của đảng Xã hội đã chuyển đa số tại quốc hội về phe thân Nga và cựu Thủ tướng Yunokevich lại được đề cử làm thủ tướng. Tổng thống Yushchenko bị đặt vào tình thế cực kỳ khó khăn. Hoặc là tuân thủ ý kiến quốc hội, hoặc bác bỏ, giải tán quốc hội và bầu cử lại. Chấp nhận để Yunokevich làm thủ tướng tức là thừa nhận phong trào cách mạng da cam đã thất bại. Nếu bầu cử lại thì đảng Ukraine của chúng ta có thể sẽ lãnh một kết quả còn tồi tệ hơn cả hiện giờ. Đằng nào cũng thua. Trong 2 cách thua, ông Yushchenko đã chọn cách thua ít hơn. Ông cố thuyết phục Yunokevich bớt thân Nga và thân phương Tây hơn. Ông tạo ra Cương lĩnh đoàn kết dân tộc để hai bên cùng ký vào. Sau đó ông tuyên bố chấp nhận Yunokevich (đã nhuộm màu da cam) làm thủ tướng.
Bằng cách này, ông Yushchenko nghĩ rằng ông có thể thuyết phục được phương Tây, NATO và phong trào màu da cam yên lòng.
Tuy nhiên, sự thật diễn ra không xuôi chèo mát mái như Yushchenko mong đợi.
Ngay sau khi nhận chức thủ tướng, ông Yunokevich lập tức tuyên bố là Chính phủ Ukraine rất coi trọng mối quan hệ với Nga.
Cũng ngay sau khi được tin là Yunokevich trở lại vị trí lãnh đạo chính phủ, nhiều người từng ủng hộ mạnh mẽ cuộc cách mạng da cam đã bày tỏ sự bất bình. Họ cho rằng thực chất cuộc cách mạng da cam là một sự lừa dối, chỉ phục vụ cho tranh giành quyền lực. Một số người thậm chí đề nghị kiểm định xem Yushchenko hiện giờ có còn là Yushchenko thực không, hay đã bị đánh tráo (!?)
Tường Vân
