Phim Việt: Gay cấn cuộc đấu nội bộ

Khả năng thất thu cao

Cuối tháng 9-2020, tại sự kiện “Thúc đẩy điện ảnh Việt hậu Covid-19”, đại diện Bộ VH-TT-DL từng kêu gọi sự chung tay góp sức của các đơn vị hoạt động trong ngành. Các nhà sản xuất (NSX) cần phối hợp chặt chẽ, phân bổ lịch khởi chiếu hợp lý, tránh việc phim Việt cạnh tranh trong cùng thời điểm hoặc đối đầu trực tiếp với phim bom tấn nước ngoài. Bước sang năm 2021, điều đó đã ứng nghiệm.  

Tháng 4-2021, có 12 phim Việt dự kiến ra rạp, gồm: Song song và Người lắng nghe (ngày 2-4); Vô diện sát nhân và Thiên thần hộ mệnh (9-4); Lật mặt: 48H, Kiều, Bẫy ngọt ngào (16-4); Rừng thế mạng (21-4); Chìa khóa trăm tỷ (23-4); Bóng đè, 1990 và Trạng Tí (30-4). Đây là kỷ lục về số lượng phim Việt cùng ra mắt trong một tháng.  

Theo đạo diễn Nhất Trung, không thể thay đổi vì lịch đã có kế hoạch cả năm trước. “Mỗi phim đều có thị phần riêng. Khi chưa chiếu sẽ khó nói phim nào tốt, không tốt. Chỉ khi phim ra mắt, chúng ta mới biết sự đón nhận của khán giả”, anh cho biết. Thừa nhận khó khăn về lịch phát hành, theo NSX - đạo diễn Lý Hải: “Trong khoảng thời gian này, không phải chọn ngày giờ đẹp nữa mà tất cả phụ thuộc vào dịch Covid-19. Nếu dịch Covid-19 được khống chế, đây cũng là cơ hội tốt để các bộ phim tiếp tục khởi chiếu”. 

Là diễn viên chính, kiêm nhà đầu tư, NSX dự án Bẫy ngọt ngào, theo NSX Minh Hằng: “Chúng tôi cũng cần có câu trả lời cho nhà đầu tư về thời điểm phim ra rạp. Tuy nhiên, khi mọi người cùng tiến, chúng tôi chấp nhận lùi một bước để chọn thời điểm phù hợp hơn. Quan trọng nhất lúc này là không nên quá nôn nóng và cần tập trung nhiều hơn vào mặt giải pháp. Tôi tin, không có NSX nào vui khi phải cạnh tranh nhau, nhất là với những phim Việt chất lượng, vì nó sẽ tạo ra tiền đề xấu: cuộc đấu đá nội bộ giữa những người làm nghề”. 

Ở góc độ nhà phát hành, ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc phát hành cụm rạp CGV còn đưa ra cảnh báo: “Nếu các phim cùng ra rạp một lúc, việc thất thu sẽ khó tránh khỏi”. Ông Hải cũng nhấn mạnh đến sự phân hóa, phân cực khán giả khi các phim cùng ra mắt nhưng thường chỉ một phim thắng lớn. Điển hình là trường hợp của Chị Mười Ba: 3 ngày sinh tử và Bố già. Điều này là nguy hiểm, bởi nó không kích thích nhà đầu tư, NSX và vô tình hạn chế số lượng phim ra rạp, thị phần phim Việt khó tăng lên. 

Tìm tiếng nói chung

Hoãn chiếu, dời lịch phát hành, hậu quả trước mắt là chi phí đầu tư cho bộ phim tăng, đặc biệt khâu quảng bá. Đạo diễn Lý Hải từng cho biết, qua 2 lần dời phim, số tiền thiệt hại của ê kíp khoảng 10 tỷ đồng. NSX Minh Hằng cũng tiết lộ, việc dời phim khiến chi phí riêng cho khâu quảng bá tăng thêm khoảng 30% (hơn 1 tỷ đồng). Tuy nhiên, theo Minh Hằng cũng như các NSX khác, thiệt hại lớn nhất chính là “hiệu ứng domino” với điện ảnh Việt. Cuộc đấu đá nội bộ này sẽ dẫn đến hệ lụy là không ai dám bỏ tiền sản xuất các phim chất lượng, khi đã bị lỗ nặng. “Chúng tôi chỉ mong phim có lời để NSX tái đầu tư. NSX luôn là người gánh chịu nhiều rủi ro, có thể mất trắng. Phim có lời sẽ tiếp tục vòng quay sản xuất mới để phục vụ khán giả và nếu tắc ở công đoạn nào, chu trình đó không thể tiếp tục”, đạo diễn Nhất Trung phân tích thêm.  

Trước tình trạng các phim dồn dập ra rạp, giải pháp nào là tối ưu vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng. Theo NSX Minh Hằng, cần có sự liên kết giữa các nhà đầu tư, NSX, phát hành để có thể có sự phân chia hợp lý suất chiếu cho các bộ phim. Đồng quan điểm đó, đạo diễn Nhất Trung cho rằng, phim Việt cần bắt tay nhau để cùng vượt qua khó khăn với sự hỗ trợ từ rạp, nhà phát hành. Và, đây là thời điểm NSX, nhà phát hành nên ngồi lại với nhau. “Họ am hiểu thị trường hơn NSX rất nhiều. Họ ở rạp mỗi ngày nên nắm được các chỉ số quan trọng về doanh thu, đối tượng khán giả, lượng khán giả từng vùng miền, đối thủ của các phim khi ra rạp, sự lựa chọn của khán giả…”, đạo diễn Nhất Trung nói. 

Tuy nhiên, có một điều tiếc nuối đó là hiện chưa có bất kỳ sự “đối thoại” chính thức nào giữa các NSX mà chỉ là những chia sẻ hậu trường. NSX Minh Hằng nhấn mạnh: “Các NSX không khó để ngồi xuống nói chuyện với nhau. Nhưng cần người tiên phong, có tầm nhìn, tiếng nói có trọng lượng và đủ sự kiên trì”. Hơn lúc nào hết, các NSX phim Việt mong muốn có một hiệp hội đúng nghĩa, đủ bản lĩnh và tiếng nói để góp phần điều tiết thị trường.