Trong số các vụ việc khiếu nại, tố cáo (KN-TC) hiện nay, chiếm đa số là các vụ việc liên quan đến đền bù, giải tỏa, tranh chấp, thực hiện quản lý nhà nước lĩnh vực đất đai. Có nhiều vụ việc KN-TC kéo dài nhiều năm. Cùng với nguyên nhân hệ thống pháp luật, chính sách ở nước ta hiện nay còn thiếu, lại chưa đồng bộ nhất quán, còn do nguyên nhân đội ngũ cán bộ xã, phường yếu về năng lực, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm giải quyết tiếp dân và xử lý mâu thuẫn, thắc mắc của dân; thiếu triệt để và thấu đáo trong việc giải quyết KN-TC, làm cho người dân bị oan sai thua thiệt.
Qua những vụ tiêu cực ở một số vùng nông thôn đã bị thanh tra, kiểm tra, điều tra phát hiện có những cán bộ xã tự cho mình quyền ký giao đất mà thực chất là bán đất cho tư nhân, sử dụng đất sai mục đích; thậm chí còn nhận hối lộ, thu hồi đất của dân cấp cho người khác một cách tùy tiện. Có những cán bộ xã lợi dụng chức quyền lấn chiếm đất công, xây nhà trái phép, tham gia buôn bán đất đai làm giàu bất chính. Từ đó, gây cản trở cho công việc quy hoạch và giải phóng mặt bằng, gây bất bình trong nhân dân. Lại có không ít cán bộ cơ sở né tránh, đùn đẩy giải quyết các vụ việc KN-TC, không quan tâm ý kiến và nguyện vọng chính đáng của công dân, thậm chí còn bao che cho nhau.
Để giải quyết tình trạng phát sinh nhiều KN-TC, tồn đọng kéo dài và khiếu kiện đông người, yêu cầu quan trọng là hoàn chỉnh hệ thống pháp luật; bên cạnh đó, nâng cao trình độ về phẩm chất và năng lực cho cán bộ cơ sở xã, phường. Do vậy, việc tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về KN-TC ở xã, phường theo Đề án 1-1133 là đúng hướng, đúng trọng điểm. Qua việc thực hiện đề án này, phải tạo sự chuyển biến căn bản trong nhận thức và nâng cao năng lực vận dụng pháp luật, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật về KN-TC của cán bộ cấp cơ sở, góp phần hạn chế vi phạm pháp luật về KN-TC. Việc giải quyết KN-TC phải đảm bảo đúng trình tự, thủ tục luật định, hạn chế đơn thư tồn đọng kéo dài gây bức xúc trong nhân dân.
LÊ TƯỜNG VI