Trước diễn biến tăng cao liên tục của giá vàng trong mấy ngày qua, hôm qua 23-8, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục phát đi thông điệp về bình ổn thị trường vàng và thị trường ngoại hối. Các giải pháp ngắn hạn và dài hạn sẽ được NHNN áp dụng trong thời gian tới để bảo đảm quyền lợi của người dân. Sáng 23-8, do giá vàng thế giới vượt mốc 1.900 USD/ounce, giá vàng trong nước đã lên đến 49,1 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, đến buổi chiều, giá vàng đã giảm nhiệt xuống mức 48,6 triệu đồng/lượng.
- Dùng vàng trong nước bình ổn thị trường
Báo cáo về vấn đề quản lý vàng và ngoại tệ tại cuộc giao ban báo chí tại Bộ Thông tin - Truyền thông hôm qua, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình thừa nhận từ tháng 7 đến nay, do giá vàng thế giới tăng cao, giá vàng trong nước có nhiều diễn biến phức tạp.
Theo Thống đốc Nguyễn Văn Bình, do Việt Nam là một nước tiêu thụ vàng, không có mỏ khai thác lớn nên không thể có nhiều vàng để bán ra can thiệp. Số vàng hiện nay chủ yếu là nhập khẩu, nên nhiệm vụ trước mắt là điều hành làm sao để giá trong nước hài hòa với thế giới ở mức độ cho phép. Nếu mức chênh lệch quá cao sẽ dẫn đến hiện tượng đầu cơ, làm giá.
Thống đốc cho rằng, nếu giá trong nước cao hơn thế giới trên 400.000 đồng/lượng là “không ổn”. Do vậy, nếu bình ổn giá vàng tránh đầu cơ, sẽ giữ giá trong nước cao hơn thế giới không quá 400.000 đồng/lượng.
Về các giải pháp trước mắt, Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết, bên cạnh việc chủ động, kịp thời cho phép nhập khẩu vàng với khối lượng cần thiết để tránh đầu cơ làm giá trên thị trường trong nước; NHNN sẽ có cơ chế phù hợp để các tổ chức tín dụng “có thể chủ động sử dụng lượng vàng hiện có trong nước” để can thiệp bình ổn thị trường. Thời gian qua NHNN đã cấp hạn mức nhập vàng 5 tấn, nhưng thực tế các đơn vị mới chỉ thực nhập gần 3 tấn. “NHNN sẽ theo dõi sát sao biến động giá vàng trong và ngoài nước để có giải pháp kịp thời” - ông Bình nói.
Bên cạnh đó, ổn định tỷ giá cũng sẽ là cơ sở quan trọng để bình ổn giá vàng theo hướng làm cho giá vàng trong nước bám sát giá vàng quốc tế. Trong tuần qua, do giá vàng trong nước tăng mạnh trước biến động của giá vàng thế giới, tỷ giá trên thị trường ngoại hối có dấu hiệu tăng nhẹ. Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết, NHNN đã thực hiện một số biện pháp nhằm bình ổn tỷ giá, đưa tỷ giá giao dịch thực tế trên thị trường liên ngân hàng về dưới mức trần tỷ giá cho phép.
Thống đốc Nguyễn Văn Bình khẳng định, quan điểm chỉ đạo điều hành của NHNN trong những tháng cuối năm 2011 là ổn định tỷ giá; đảm bảo giá vàng trong nước diễn biến sát với giá vàng thế giới, chống đầu cơ làm giá trên thị trường. Phân tích cán cân thanh toán tổng thể trong những tháng vừa qua và dự báo những tháng cuối năm cho thấy cán cân thanh toán tổng thể năm 2011 có khả năng thặng dư từ 2,5 đến 4,5 tỷ USD. Dự trữ ngoại hối nhà nước đã tăng lên đáng kể, dư sức để can thiệp bình ổn thị trường ngoại hối trong mọi tình huống. “Các phân tích nêu trên cho thấy hoàn toàn có cơ sở kinh tế để đảm bảo ổn định tỷ giá trong những tháng cuối năm 2011” - Thống đốc Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh.
- Huy động nguồn lực vàng trong dân
Bên cạnh các giải pháp trước mắt, Thống đốc Nguyễn Văn Bình cũng cho biết, NHNN đã hoàn thành việc xây dựng Nghị định mới về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, và sẽ trình lên Chính phủ trong tháng 9-2011. Theo dự thảo này, NHNN sẽ là cơ quan tổ chức hoặc cấp phép sản xuất vàng miếng. Tùy thuộc vào điều kiện thực tế trong từng thời kỳ, NHNN sẽ tổ chức sản xuất hoặc cấp phép cho doanh nghiệp sản xuất vàng miếng nhưng sẽ rất hạn chế. Về lưu thông vàng miếng, NHNN chỉ cho phép một số doanh nghiệp và tổ chức tín dụng có kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh doanh vàng được thực hiện mua bán vàng miếng với tổ chức, cá nhân nhằm thu hẹp đầu mối, tạo điều kiện thuận lợi đối với việc quản lý hoạt động mua bán này. Về xuất, nhập khẩu vàng nguyên liệu, NHNN là cơ quan tổ chức hoặc cấp phép hoạt động xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu.
Cùng với dự thảo nghị định quản lý hoạt động kinh doanh vàng, Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết NHNN còn đang nghiên cứu một đề án phát huy tối đa số vàng đang nằm trong dân phục vụ phát triển kinh tế, xã hội. Theo thống kê của NHNN, lượng vàng trong nền kinh tế hiện có khoảng 300-500 tấn. Khi các ngân hàng được phép huy động, cho vay và hoán đổi vàng thành vốn tiền đồng để kinh doanh, thời cao điểm, 50%-60% số vàng này nằm trong hệ thống ngân hàng.
Nhưng để hạn chế rủi ro, NHNN đã từng bước cấm hoạt động này. Tuy nhiên, theo ông Bình, cơ
chế này cũng còn nhiều bất cập: “Người có vàng mà chỉ cất giữ ở nhà sẽ gây rủi ro cho bản thân họ và xã hội, đồng thời số vốn nằm chết trong vàng không được phát huy. Giờ nếu cho ngân hàng huy động mà không cho vay ra, thì cũng lãng phí hoặc họ sẽ phải tìm cách này hay cách khác để kinh doanh”. Chính vì thế, Thống đốc Nguyễn Văn Bình đặt vấn đề: “Vậy tại sao không để NHNN thay mặt nhà nước huy động số vàng đó? Dân sẽ có chỗ gửi vàng an toàn mà Nhà nước lại tận dụng được để tăng dự trữ ngoại hối, khi cần có thể chuyển đổi ra đồng vốn kinh doanh hoặc can thiệp thị trường khi cần thiết”.
Theo đề án mà NHNN đang nghiên cứu, dự kiến NHNN sẽ huy động vàng trong dân thông qua hệ thống đại lý của mình là các tổ chức tín dụng. Theo tính toán nếu làm theo cách này, lượng vàng NHNN có thể huy động trong dân ít nhất cũng phải tương đương số vàng mà dân đã gửi vào hệ thống ngân hàng trước đây, trên dưới 130 tấn, tương đương 10 tỷ USD. Tuy nhiên, Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết: “Để triển khai đề án này còn nhiều vấn đề kỹ thuật cần xử lý, nhưng đề án này cùng với nghị định về vàng sẽ giúp đảm bảo tối đa quyền lợi người dân, bình ổn thị trường, tạo nguồn lực quốc gia”.
Giá vàng thế giới đạt đỉnh mới Giá vàng thế giới trong ngày 23-8 đã lên mức trên 1.910 USD/ounce, mức cao nhất trong những năm qua giữa lúc các nhà đầu tư tiếp tục chọn vàng để bảo vệ tài sản, tránh rủi ro khi kinh tế thế giới có nhiều dấu hiệu bất ổn. Giá vàng tại Hồng Công trong ngày 23-8 có lúc lên đến 1.915,50 USD/ounce. Sau đó đã đổ dốc xuống mức 1.876,7 USD/ounce. Ngược lại với đường đi của giá vàng thế giới, giá vàng trong nước tại các cửa hàng kim hoàn tại TPHCM vào lúc 9 giờ sáng lại tiếp tục tăng 450.000 đồng/lượng lên 48,6 triệu đồng/lượng (mua vào) và 48,9 triệu đồng/lượng bán ra. Việc giá vàng thế giới tăng - giảm trong ngày khiến thị trường vàng trong nước chững lại. Hiện tượng neo giá bán nhưng hạ giá mua vào tiếp tục được nhiều cửa hàng vàng thực hiện. Giá mua bán cũng được nới rộng ra 300.000 đồng/lượng. Như vậy, giá vàng trong nước hiện cao hơn giá vàng thế giới (quy đổi) trên 1 triệu đồng/lượng (chưa tính các khoản phí vận chuyển, phí bảo hiểm…). Vào ngày 26-8, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) dự trù sẽ công bố đợt thứ 3 tung tiền mua các tài sản nợ xấu. Thông tin này đã khiến giá USD mất giá và chứng tỏ nước Mỹ có thể trải qua đợt suy thoái thứ 2. Các nhà phân tích cho rằng, trong bối cảnh như vậy, các nhà đầu tư không còn lựa chọn nào khác hơn là vàng. FED càng cố gắng kích thích nền kinh tế thông qua mua lại trái phiếu chính phủ, nguy cơ lạm phát càng cao, càng đẩy các nhà đầu tư tìm đến vàng.
|
BẢO MINH