Cứ mỗi lần xăng, dầu tăng giá là mỗi lần giá cả thị trường có nhiều biến động theo hướng “té nước theo mưa”, nhiều mặt hàng đua nhau tăng giá với lý do chi phí vận chuyển tăng, giá sản xuất tăng... Lần này, giá xăng tăng lại đúng vào thời điểm nhạy cảm, đầu năm mới Canh Dần.
Còn nhớ, vào cuối năm Kỷ Sửu, hàng loạt mặt hàng tiêu dùng tăng giá đã khiến người dân “choáng váng”. Chưa kịp định thần thì ngành than đề xuất tăng giá bán khiến ngành điện lực cũng đánh tiếng rằng, giá điện phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố đầu vào như than... do đó điện cũng cần tăng giá. Hai thông tin trên dù mới chỉ là đề xuất, ý kiến nhưng đã khiến nhiều mặt hàng lập tức tăng giá “ăn theo” ngay.
Bước qua năm Canh Dần, những tưởng giá cả sẽ phần nào dịu xuống do áp lực hàng hóa tết đã giảm. Thế nhưng, những ngày qua, cả Hà Nội và TPHCM giá cả các mặt hàng tiêu dùng, thực phẩm vẫn không giảm, thậm chí còn có chiều hướng tăng đã khiến người dân phải thêm một lần nữa cắn răng mua hàng với mức giá cao như những ngày cận tết.
Chính thời điểm này, xăng tăng giá. Có lẽ vì vậy mà những mặt hàng đã tăng giá trước và sau tết lại có thêm một cơ hội “tuyệt đẹp” cho việc giữ mức giá mình đã tăng, thậm chí còn có khả năng tăng thêm nữa, còn những mặt hàng chưa tăng thì hoàn toàn có lý do chính đáng để tăng giá.
Một vấn đề mà người dân nghe chưa “lọt lỗ tai” là mặc dù lần này tăng gần 600 đồng/lít xăng, nhưng những nhà kinh doanh xăng dầu cho rằng mình vẫn đang lỗ. Vì với giá bán như cũ, các doanh nghiệp lỗ khoảng 800 đồng/lít. Như vậy, dù có tăng gần 600 đồng/lít, các doanh nghiệp này vẫn lỗ khoảng hơn 200 đồng/lít.
Từ trước đến nay, lỗ luôn là điệp khúc mà các đơn vị kinh doanh xăng dầu đưa ra để cố thuyết phục cho việc tăng giá. Lúc giá xăng dầu thế giới tăng họ kêu lỗ, lúc xăng dầu thế giới giảm họ cũng nói lỗ, thậm chí khi giá xăng dầu thế giới giảm mạnh thì họ giảm một ít “gọi là” và thanh minh rằng đang bù lại phần lỗ trước đó. Kinh doanh lúc nào cũng trong tình trạng lỗ, thế mà từ trước đến nay, dư luận chưa hề nghe thông tin có một doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu nào giải thể hoặc phá sản vì lỗ.
Là một trong những mặt hàng chiến lược, do đó khi cần thiết Chính phủ sẽ có những động thái can thiệp bằng nhiều hình thức, từ việc sử dụng công cụ thuế đến việc trợ giá... nhưng đã là kinh doanh thì phải tuân thủ các quy luật của thị trường, của cung - cầu. Còn ở đây, các quy luật của kinh tế thị trường đã bị phá vỡ, doanh nghiệp lỗ dài nhưng vẫn luôn phát triển, người tiêu dùng không có nhiều sự lựa chọn nhà cung cấp. Đã thế, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu lại chọn ngay thời điểm khá nhạy cảm để tăng giá, điều này có thể tạo ra hiệu ứng Domino khiến giá cả thị trường sẽ biến động mạnh thậm chí khó kiểm soát. Đấy chính là những vấn đề mà các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực này, các cơ quan quản lý nhà nước cần lưu tâm vì quyền lợi người tiêu dùng, nhà sản xuất cũng như vì sự phát triển của đất nước.
Chiến Dũng
