Trục lợi từ tang vật vụ án

Việc thu giữ 5,25 tỷ đồng trong quá trình giải quyết tranh chấp dân sự liên quan đến ông Bùi Mạnh Lân (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP Hưng Thịnh) nhưng không gửi ở Kho bạc Nhà nước không phải là trường hợp “cố ý làm trái” duy nhất xảy ra tại Cơ quan Cảnh sát Điều tra – Công an tỉnh Tiền Giang. Kết quả xác minh của Cơ quan Điều tra – VKSND tối cao cho thấy một số lãnh đạo, cán bộ Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về trật tự xã hội đã cố tình sai phạm một cách có hệ thống, trong một thời gian dài.

Lập quỹ tiền tỷ trái phép

Vụ buôn lậu xăng dầu do Trần Thế Hùng (tức Hùng “xì-tẹc” – Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Thành Phát, Tiền Giang) tổ chức bị Cơ quan Cảnh sát Điều tra – Công an tỉnh Tiền Giang ra quyết định khởi tố vụ án (gọi tắt là vụ án 502X) vào tháng 10-2002 là một trong những vụ án “đình đám”, thu hút sự quan tâm của dư luận. Tuy nhiên, trong quá trình điều tra đã xảy ra việc trục lợi từ tang vật vụ án. Suốt thời gian dài, khi tạm giữ, kê biên tiền và tài sản của các bị can, đương sự, lãnh đạo Phòng Cảnh sát Điều tra – Công an tỉnh Tiền Giang chỉ đạo không gửi vào tài khoản tại Kho bạc Nhà nước tỉnh Tiền Giang mà đem gửi tiết kiệm lấy lãi, nhập quỹ riêng đơn vị.

Các tài liệu thu thập được cho thấy, ngày 14-11-2002, ông Nguyễn Văn Nên (thời điểm đó là Phó Trưởng phòng Cảnh sát Điều tra phụ trách hậu cần) có văn bản viết tay chỉ đạo các cấp dưới: “Toàn bộ số tiền thu của vụ án 502X đem gửi ngân hàng, gửi không kỳ hạn. Các đồng chí thực hiện, có thể gửi 3 nơi (Nông nghiệp, Công thương, Đầu tư)”. Từ sự “bật đèn xanh” này, cán bộ dưới quyền đem số tiền thu giữ của các bị can, đương sự từ tháng 10-2002 đến năm 2004 gồm 11.400.516.000 đồng và 206.050 USD gửi vào Ngân hàng Đầu tư và Phát triển – chi nhánh tỉnh Tiền Giang, Ngân hàng NN-PTNT – chi nhánh tỉnh Tiền Giang bằng 25 quyển sổ tiết kiệm, nhưng chuyển sang gửi dưới hình thức có thời hạn 3 tháng để hưởng lãi suất cao hơn. Đến tháng 5-2004, lo ngại nhiều người biết việc làm này, lãnh đạo Phòng Cảnh sát Điều tra mới chỉ đạo rút toàn bộ tiền tiết kiệm về. Nhưng tháng 6-2004, lãnh đạo phòng lại chỉ đạo Phạm Văn Út (thủ kho vật chứng, thủ quỹ Phòng Cảnh sát Điều tra) tiếp tục gửi 12,1 tỷ đồng vào Ngân hàng NN-PTNT – chi nhánh tỉnh Tiền Giang, sau 3 tháng rút cả gốc lẫn lãi về. Ngoài ra, từ tháng 12-2005 đến tháng 10-2006, ông Ngô Thanh Phong (Chánh văn phòng Cảnh sát Điều tra – Phó Thủ trưởng Thường trực Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Tiền Giang) chỉ đạo đem 5,8 tỷ đồng từ số tiền bán thanh lý vật chứng vụ án gửi vào Ngân hàng Đầu tư và Phát triển – chi nhánh tỉnh Tiền Giang thay vì chuyển vào tài khoản Cơ quan Thi hành án dân sự tỉnh Tiền Giang theo quy định. Tổng số tiền lãi thu được qua 3 đợt là 1.368.539.000 đồng được lập thành quỹ do ông Út quản lý, không có sự kiểm soát của kế toán đơn vị.

Thu lợi bất chính

Qua xác minh cho thấy toàn bộ tiền quỹ “đen” hơn 1,3 tỷ đồng thu lợi bất chính được chi theo quyết định của lãnh đạo Phòng Cảnh sát Điều tra nhưng không phải để phục vụ các chuyên án, không đúng nguyên tắc tài chính, kế toán. Tại bản khai ngày 8-4-2010, ông Nguyễn Văn Nên thừa nhận: “Tiền quỹ được dùng để mua khoảng 10 xe Honda cấp cho lãnh đạo cấp phòng, các đội thuộc phòng để sử dụng; mua máy vi tính cho phòng, trả khoản nợ hơn 100 triệu đồng do bộ phận đời sống của phòng kinh doanh thua lỗ trước đó để lại…”. Ông Phạm Văn Út khai thêm: “Tháng 10-2004, khi chuyển đổi Phòng Cảnh sát Điều tra thành Văn phòng Cơ quan Cảnh sát Điều tra, số tiền quỹ còn dư được chia cho cán bộ, chiến sĩ trong phòng theo 3 mức: chỉ huy phòng được chia 24 triệu đồng/người, chỉ huy đội được 8 triệu đồng/người, cán bộ, chiến sĩ không giữ chức vụ được 4 triệu đồng/người”.

Cũng từ những nhập nhèm này, Cơ quan Điều tra – VKSND tối cao liên hệ đến sai phạm của một số cán bộ trong vụ lợi dụng quyền hạn tiếp tục tạm giam bị can trái pháp luật và can thiệp vào tranh chấp dân sự mà chúng tôi đã nêu ra trong 2 bài viết trước. Cơ quan Điều tra – VKSND tối cao nhận định: “Hành vi đem tiền tạm giữ trong vụ án hình sự 502X gửi tiết kiệm để lấy lãi và chi tiêu, sử dụng cá nhân của một số cán bộ Phòng Cảnh sát Điều tra – Công an tỉnh Tiền Giang cho thấy việc ông Nguyễn Văn Nên, Nguyễn Tuyến Dũng giải quyết tranh chấp dân sự trái thẩm quyền, thu giữ tiền do đương sự nộp, không trả tự do cho bị can Bùi Mạnh Lân khi có quyết định của cơ quan có thẩm quyền là biểu hiện rõ động cơ vụ lợi, cá nhân”.

Cơ quan Điều tra – VKSND tối cao còn phát hiện ra Cơ quan Cảnh sát Điều tra – Công an tỉnh Tiền Giang có một số vi phạm khác trong việc thu giữ bảo quản, xử lý tiền, tài sản thu được trong vụ án 502X. Cụ thể, đến nay còn 424 triệu đồng thu giữ của một số đối tượng được tách khỏi vụ án khi truy tố đến nay chưa rõ để ở đâu, ai quản lý. Điều tra viên P.T.K. thụ lý chính vụ án chưa giải trình được. Ngoài ra, Cơ quan Cảnh sát Điều tra – Công an tỉnh Tiền Giang có dấu hiệu vi phạm trong việc thu giữ, bảo quản, xử lý tiền, tài sản thu giữ trong các vụ án hình sự khác nhưng chưa có điều kiện làm rõ.

Ái Chân