Trong phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên thảo luận. Trước đó, liên quan dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi), thảo luận tại tổ, đã có hơn 100 đại biểu đăng ký phát biểu; sau đó Bộ Công an (cơ quan chủ trì soạn thảo) đã có báo cáo tiếp thu, giải trình.
Trong sáng nay, các đại biểu tiếp tục thảo luận, góp ý và bày tỏ những băn khoăn đối với đề xuất bỏ tử hình đối với 8/18 tội danh, trong đó có các tội như "Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh"; "Vận chuyển trái phép chất ma túy"; "Tham ô tài sản"; "Nhận hối lộ".
Liên quan đề xuất không tử hình tội "Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh", ĐB Nguyễn Thu Nguyệt (Đắk Lắk) cho rằng, đề xuất như vậy là không thể hiện tính răn đe, không tương xứng với tính chất của hành vi đối với tội phạm này trên thực tế.
Theo ĐB Nguyễn Thu Nguyệt, thời gian qua, loại tội phạm này đã gây cho xã hội, cho đời sống hậu quả rất nặng nề, thiệt hại về vật chất, tài sản, đặc biệt xâm phạm tới sức khỏe, tính mạng của con người. Những hậu quả của loại tội này cho chúng ta thấy cần không khoan nhượng, cần có quy định mang tính chất răn đe và kiên quyết. Nếu chúng ta khoan nhượng với loại tội này, vô hình chung sẽ tiếp tay cho việc giết người hàng loạt trong tương lai.
Đối với đề xuất bỏ hình phạt tử hình, thay bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án đối với 8/18 tội danh như dự thảo là cần thiết. Tuy nhiên, theo ĐB Nguyễn Thu Nguyệt, cơ quan chủ trì soạn thảo cần nghiên cứu, cân nhắc toàn diện từ lý luận và thực tiễn.
Với quan điểm cá nhân, ĐB Nguyễn Thu Nguyệt đề nghị với tội danh "Vận chuyển trái phép chất ma túy" cần giữ nguyên hình phạt tử hình, vì theo đại biểu, đây là mắt xích quan trọng của đường dây, sản xuất, buôn bán ma túy.
Chúng ta đã có nhiều cán bộ, chiến sĩ hy sinh khi đấu tranh với loại tội phạm này, do vậy ĐB Nguyễn Thu Nguyệt băn khoăn, nếu giảm nhẹ hình phạt ở tội này thì dư luận nghĩ ra sao?
Tham gia thảo luận góp ý, ĐB Phạm Khánh Phong Lan (TPHCM) bày tỏ, không thể bỏ hình phạt tử hình của 4 tội danh "Tham ô tài sản", "Nhận hối lộ", "Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh", "Vận chuyển trái phép chất ma túy". ĐB Phạm Khánh Phong Lan cho rằng, khi nói về 4 tội này, không cần phân tích thêm về tính nguy hiểm.
Theo đại biểu, những loại tội danh trên trên phạm vi cả nước đã gây ra tội ác rất nghiêm trọng. Trong thời gian qua, cơ quan hành pháp đã vất vả để kìm hãm các loại tội phạm này để kịp thời xử lý, vậy tại sao lại giảm án - ĐB Phạm Khánh Phong Lan băn khoăn.
Theo ĐB Phạm Khánh Phong Lan, việc đưa ra đề xuất không tử hình với loại tội phạm trên là không logic, nếu ban soạn thảo giải trình là phải nhân văn, phải hòa nhập với thế giới.
"Nhưng, nếu chúng ta nhân văn với tội phạm thì thân nhân của những nạn nhân, rồi những người đã chết vì những tội trên họ cảm thấy như thế nào. Những người ở tội danh này họ biết hết hậu quả sẽ như thế nào, sẽ gây tác hại gì, nhưng vì lợi ích họ bất chấp. Chúng ta cần giữ mức phạt cao nhất đối với các tội đặc biệt nghiêm trọng là tử hình. Đó là điều chứng minh để cho nhân dân thấy Quốc hội xây dựng luật là vì nhân dân, vì xã hội", ĐB Phạm Khánh Phong Lan nêu quan điểm
Đồng thời ĐB Phạm Khánh Phong Lan đề nghị, ngoài 4 tội danh trên, cần đưa thêm khung hình phạt cao nhất là tử hình đối với những trường hợp kinh doanh thực phẩm giả, đặc biệt là sữa và thực phẩm chức năng. Hành vi này đã ảnh hưởng trực tiếp tới những người yếu thế trong xã hội, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe và niềm tin của toàn dân.
ĐB Phạm Khánh Phong Lan cũng chia sẻ, khi thiết kế luật làm sao quy định cho hợp lý, tránh tình trạng xuê xoa với tội phạm, bởi phát hiện được ra tội phạm đã khó, phát hiện được rồi và xử lý làm sao cho đúng với hành vi còn khó hơn.
"Án tử hình không phải là giải pháp duy nhất để tội phạm sợ không làm, nhưng ít ra cũng góp phần nào đó trong việc lập lại trật tự, và thể hiện quyết tâm không khoan nhượng và luôn quyết liệt chống lại tội ác này", ĐB Phạm Khánh Phong Lan đề nghị.
Trong khi đó, ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đồng tình với ĐB Phạm Khánh Phong Lan khi cho rằng, cần nghiêm trị 3 loại tội danh "Nhận hối lộ", "Tham ô tài sản", "Vận chuyển trái phép chất ma túy".
Theo phân tích của ĐB Phạm Văn Hòa, ở tội "Tham ô tài sản", chủ trương của nhà nước đang đẩy mạnh và trừng trị thích đáng loại tội này, do đó, răn đe tội này là cần thiết.
"Chúng ta áp dụng tử hình các tội danh trên, nếu khắc phục tốt, chúng ta sẽ giảm án chung thân, thậm chí cải tạo tốt sẽ áp dụng án có thời hạn. Trường hợp của bà Trương Mỹ Lan là điển hình, nếu bà ấy khắc phục được hết thiệt hại, có thể dùng tiền đó làm được 50% dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam", ĐB Phạm Văn Hòa nêu thực tế.
Đối với tội "Vận chuyển trái phép chất ma túy", ĐB Phạm Văn Hòa nêu quan điểm, tội này với tội "Tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy" như anh em song sinh, nên cần xử nghiêm. Cùng với đó, ĐB Phạm Văn Hòa đề nghị xử lý nghiêm hành vi hủy hoại môi trường sinh thái, hủy hoại nguồn lợi thủy sản.
