Từ y tế đến... sinh kế

Trong phiên khai mạc Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ TPHCM, sáng 5-7, Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên xác nhận biến thể BA.4, BA.5 đã xuất hiện ở thành phố qua tầm soát ngẫu nhiên. Đồng chí nhấn mạnh: “Chúng ta không được lơ là mất cảnh giác, không được chủ quan trong bất cứ trường hợp nào. Nếu để dịch chồng dịch, nguy cơ quá tải là hiện hữu, còn việc đứt gãy hệ thống y tế là khó tránh khỏi”.

Dù với kịch bản nào, chúng ta cũng cần kế hoạch ứng phó cụ thể tương ứng, khi đặt trong bối cảnh, hiện trạng của hệ thống y tế công của thành phố hiện nay, những nguy cơ thiếu hụt, cả con người (lực lượng y tế công cộng và đội ngũ điều trị) lẫn thuốc, thiết bị y tế… Kể cả sự chủ động phối hợp trong quản trị thực thi của bộ máy quản lý nhà nước nhằm hỗ trợ đắc lực ngành y cũng có dấu hiệu ách tắc, ví dụ như vụ 40.000 nhân viên y tế được khen mà chậm nhận thưởng.

Vì vậy, các chuyên gia đề xuất cần sớm có cơ chế đặc biệt áp dụng cho lĩnh vực y tế, cụ thể: Tháo gỡ các quy định vướng mắc gây khủng hoảng vật tư y tế (thuốc, hóa chất, thiết bị, vật tư y tế: từ cây kim, sợi chỉ, bông băng, chai cồn, dây truyền, kim tiêm… cơ bản nhất đều rất thiếu thốn); Nhân lực y tế (tăng lương, phụ cấp); Cải tổ quản trị bệnh viện. Ứng vào các kế hoạch, chỉ đạo của TPHCM là đưa vào vận hành Trung tâm Mua sắm tập trung của ngành y tế; bàn giao và tiếp nhận các trung tâm y tế quận huyện và TP Thủ Đức trực thuộc Sở Y tế sang trực thuộc UBND quận huyện và TP Thủ Đức; tăng tốc việc tiêm vaccine mũi 4…

Việc cần làm ngay là tăng lương cho 2 đối tượng thuộc khu vực công theo chiến lược “tằm thực” vừa giúp kích cầu vừa hạn chế tạo ra kỳ vọng lạm phát trong dân: năm 2022 tăng lương khu vực y tế, năm 2023 tăng lương cho khu vực giáo dục. Khuyến nghị xây dựng chế độ thu nhập cho cán bộ, công chức 2 khu vực này tương đương chế độ áp dụng cho khu vực công an, quân đội. Vì các đơn giá, định mức tiền công, tiền lương, phụ cấp của ngành y tế và giáo dục đang áp dụng ở mức quá thấp, từ hơn 10 năm trước, nên có tăng 100-200% cũng không tạo ra sự thay đổi đáng kể. Như đơn giá phụ cấp tiền trực theo giờ của bác sĩ phải tăng 800% mới bằng tiền công của một thợ hồ hiện nay. Thực tế, quy định tài chính đối với ngành y khi phụ cấp tiền trực vẫn đang áp dụng theo quyết định ban hành từ 11 năm trước! 

Sở Y tế TPHCM vừa đưa ra 3 nguy cơ hiện hữu: thiếu thuốc và thiết bị y tế, thiếu hụt nguồn nhân lực y tế công lập, nguy cơ dịch chồng dịch. Điều đó đồng nghĩa với việc: cùng lúc, các nhà quản trị quốc gia/địa phương phải gia tăng, thúc đẩy mạnh mẽ các giải pháp để kiện toàn hệ thống nhân lực, vật lực của nền y tế quốc dân; và hệ thống y tế toàn quốc tái kích hoạt guồng máy nhằm phát hiện, thăm khám, điều trị để bảo vệ sức khỏe, tính mạng toàn dân. Muốn giải quyết các nguy cơ y tế phải xử lý ổn thỏa các vấn đề sinh kế cho những con người trực tiếp tham gia chiến đấu mỗi giờ, mỗi ngày!

Tin cùng chuyên mục