Ngày 22-2, một quan chức quân đội Ukraine thông báo hai bên xung đột ở Ukraine đã nhất trí rút vũ khí hạng nặng khỏi chiến tuyến theo thỏa thuận ngừng bắn Minsk mới ký kết. Trước đó, tối 21-2, Chính phủ Ukraine và quân ly khai đã thực hiện trao đổi tù binh, gồm 139 binh lính quân chính phủ và 52 thành viên lực lượng đòi độc lập ở miền Đông.
Các bên ở Ukraine nhất trí rút vũ khí hạng nặng
Theo tướng Olexander Rozmaznin, các thỏa thuận đã được ký kết để bắt đầu việc rút vũ khí hạng nặng trên khắp các mặt trận. Quân đội Ukraine sẽ rút vũ khí khỏi các chiến tuyến giao tranh hiện tại, trong khi lực lượng Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) và Cộng hòa Nhân dân Lugansk (LPR) tự xưng sẽ rút khỏi chiến tuyến được xác định trong Thỏa thuận Minsk ký hồi tháng 9-2014.
Một số hãng truyền thông Ukraine và hãng tin TASS của Nga đưa tin việc rút vũ khí sẽ được tiến hành ngay trong ngày 22-2. Tuy nhiên, tướng Rozmaznin cho rằng còn quá sớm để nói về thời điểm thỏa thuận trên được thực thi.
Trong một diễn biến khác tích cực hơn, tối 21-2 (giờ địa phương), hai bên đã trao đổi 139 binh lính quân chính phủ và 52 thành viên lực lượng đòi độc lập ở miền Đông. Hoạt động trao đổi tù binh trên được tiến hành tại thị trấn Zholobok, cách Lugansk khoảng 40km về phía Đông Bắc.
Đợt trao đổi tù binh gồm 139 binh lính quân chính phủ và 52 thành viên lực lượng đòi độc lập ở miền Đông.
Tuy nhiên, phát biểu ngày 21-2 sau cuộc hội đàm với người đồng cấp Anh Philip Hammond, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đang ở thăm London cho biết, trong vài ngày tới Tổng thống Obama có thể sẽ đưa ra một số lựa chọn, bao gồm cung cấp vũ khí cho quân đội Kiev cũng như siết chặt các biện pháp trừng phạt Nga.
Quan chức đứng đầu ngành ngoại giao của Mỹ cho biết đã có những cuộc thảo luận nghiêm túc giữa Mỹ và châu Âu về hình thức và thời gian áp đặt các biện pháp trừng phạt tiếp theo để phản ứng trước việc vi phạm thỏa thuận ngừng bắn ở miền Đông Ukraine. Còn Ngoại trưởng Anh Hammond cho rằng, thỏa thuận ngừng bắn Minsk bị vi phạm có hệ thống và phương Tây đang tiếp tục thống nhất quan điểm trong giải quyết thách thức ở Ukraine.
Trong bài trả lời phỏng vấn Đài phát thanh CBC của Canada ngày 21-2, Thứ trưởng Ngoại giao Ukraine Vadim Pristayko cho biết, ông đã chuẩn bị cho “một cuộc chiến toàn diện” với Nga và đề nghị Ottawa cung cấp cho quân đội Ukraine vũ khí sát thương cũng như huấn luyện binh sĩ nước này.
Những động thái trên của phương Tây và Ukraine được đưa ra mặc dù Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) - chịu trách nhiệm giám sát tình hình miền Đông Ukraine - cho rằng nhìn chung lệnh ngừng bắn, có hiệu lực từ tuần trước, đã được tuân thủ ở khắp miền Đông Ukraine, ngoại trừ thành phố Debaltsevo và vài điểm khác. Còn Ngoại trưởng Mỹ J.Kerry cho rằng, Nga và phiến quân chỉ tuân thủ thỏa thuận hòa bình ở một vài khu vực.
Theo thỏa thuận ngừng bắn Minsk, hai bên xung đột ở Ukraine phải tuân thủ văn bản này, rút vũ khí hạng nặng khỏi chiến tuyến vào ngày 3-3 tới và tiến hành trao đổi tù binh.
Tuần hành ủng hộ Tổng thống Putin
Trong khi đó, tại Nga ngày 21-2, khoảng 40.000 người ủng hộ Điện Kremlin đã xuống đường biểu tình ở trung tâm thủ đô Mátxcơva, thể hiện sự ủng hộ đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin và thề sẽ ngăn chặn một cuộc nổi dậy kiểu Ukraine tại Nga.
Cuộc tuần hành trên được Phong trào phản đối Maidan tổ chức để đánh dấu một năm sau sự kiện hàng chục người biểu tình bị bắn hạ trong cuộc tuần hành ủng hộ Phương Tây ở Ukraine, còn được gọi là cuộc biểu tình Maidan. Ngoài ra, có khoảng 1.000 người tham gia cuộc tuần hành tương tự ở thành phố St. Petersburg và nhiều nơi khác ở khắp nước Nga.
Theo nhận định của giới quan sát, trong năm 2014, Tổng thống Putin nhận được nhiều sự ủng hộ chưa từng có trước đây sau khi Crimea bỏ phiếu ly khai Ukraine, sáp nhập vào Nga và sự yêu mến của nhân dân dành cho ông Putin hầu như không hề đi xuống, thậm chí khi nền kinh tế bắt đầu đi xuống và đồng Rouble mất giá. Hồi tháng 1-2015, Trung tâm khảo sát Levada (Nga) công bố kết quả một cuộc khảo sát cho thấy 55% dân Nga muốn ông Putin tiếp tục làm Tổng thống Nga sau cuộc bầu cử 2018.
Hạnh Chi (tổng hợp)
