3 tháng kể từ lần đầu tiên công bố 92.000 tài liệu mật về cuộc chiến Afghanistan, trang WikiLeaks hôm 22-10 đã tung ra gần 400.000 tài liệu quân sự mới có liên quan đến cuộc chiến ở Iraq. Chỉ có 3 hãng truyền thông là Guardian, Al-Jazeera (của Qatar) và Der Spiegel được biết trước nội dung của những tài liệu được coi là “vụ rò rỉ thông tin quân sự mật lớn nhất trong lịch sử” này trước khi WikiLeaks chính thức công bố 1 ngày.
- Số nạn nhân chết bị phù phép
Trong khi các quan chức Mỹ và Anh luôn chần chừ đưa ra con số thống kê chính xác nạn nhân thiệt mạng trong cuộc chiến tại Iraq thì theo WikiLeaks, tính từ đầu năm 2004 đến cuối năm 2009, số người chết lên đến 109.000 người (66.081 người là dân thường).
Trong khi đó, trang chuyên cung cấp những thống kê quân sự www.antiwar.com chỉ dừng lại ở con số tổng cộng 4.426 người thiệt mạng từ tháng 3-2003, tính từ khi Mỹ tiến hành chiến tranh ở Iraq.
Trước đây, báo chí Mỹ đã từng nhiều lần đề cập đến sự thật đằng sau những con số mà chính quyền Tổng thống Bush lúc bấy giờ cố tình ém nhẹm.
Theo tờ Guardian, Công ty luật Public Interest Lawyers của Anh cho rằng dựa trên thông tin từ WikiLeaks, Chính phủ Anh hoàn toàn có thể đưa các quan chức Bộ Quốc phòng nước này ra tòa với cáo buộc có hành vi liên quan đến tội ác chiến tranh.
Trước đó, trong số 92.000 tài liệu mật mà WikiLeaks công bố về cuộc chiến ở Afghanistan, có chi tiết binh sĩ Anh bắn bừa bãi vào dân thường Afghanistan.
- Nhắm mắt làm ngơ
Những trang tài liệu mới mà WikiLeaks vừa công bố đã dẫn ra hàng loạt trường hợp lạm dụng nhục hình do lực lượng cảnh sát và quân đội Iraq thực hiện với tù nhân Iraq ở các đồn cảnh sát khu vực, trong nhà tù và các căn cứ quân sự.
Theo đó, có đến hơn 100 lần nhiều nhóm binh lính Mỹ đã chủ động thông báo với cấp trên của họ về việc lạm quyền của cảnh sát và quân đội Iraq. Thế nhưng, chính những vị thủ lĩnh cấp cao của những binh sĩ này ra lệnh cho họ đừng dại mà can thiệp vào và… hãy biết im lặng.
Ngày 20-8, lữ đoàn tác chiến cuối cùng của Mỹ rút khỏi Iraq, chấm dứt hơn 7 năm hiện diện tại quốc gia Trung Đông này sau khi lật đổ chế độ của Saddam Hussein. Thế nhưng, bạo loạn vẫn tiếp diễn, chính trị nơi này vẫn bất ổn. Điều tệ hại ở chỗ, chính “vị cứu tinh” đã quay lưng và để lại những hệ lụy tệ hại hơn cho đất nước Iraq.
WikiLeaks lần này có nhắc đến trường hợp binh lính Mỹ đã bắn chết 14 dân thường tại thủ đô Baghdad chỉ vài ngày sau khi 2 nhân viên của hãng tin Reuters bị trúng bom từ máy bay trực thăng của Mỹ hồi năm 2007.
Một ví dụ nữa được WikiLeaks dẫn chứng là vụ sát hại 15 dân thường ở thị trấn Haditha, miền Tây, vào ngày 19-11-2005. Trước đó, thông báo được đưa ra từ quân đội Mỹ rằng 15 thường dân Iraq thiệt mạng trong vụ nổ bom là do những tay súng của phiến quân thực hiện. Nhưng sự thật là 15 người này đã bị chính quân đội Mỹ bắn nhầm.
Thủ phạm gây ra cái chết oan uổng của dân thường Iraq không chỉ là cảnh sát, binh lính Iraq hay quân đội Mỹ mà những công ty an ninh tư nhân như Blackwater của Mỹ (nay được đổi tên thành Xe) cũng phạm vào. Nhân viên an ninh của công ty này đã ngang nhiên xả súng ở giữa quảng trường al-Nisoor ở Baghdad khiến 17 dân thường thiệt mạng.
- Câu hỏi chưa có lời đáp
Chính xác là có 391.831 tài liệu được công bố lần này. Hầu hết là những bài viết của các binh sĩ Mỹ với ngôn từ khá khô khan và được diễn tả ngắn gọn. Trong đó, nhiều bài đã nhắc đến cách tra tấn dã man của Iraq như đánh đập, cho dòng điện chạy qua người tù nhân.
Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đã lên án “bằng ngôn từ mạnh mẽ nhất” việc tiết lộ bất kỳ tài liệu nào gây nguy hiểm tới tính mạng binh sĩ và dân thường Mỹ.
Lầu Năm góc cũng cảnh báo việc WikiLeaks công bố tài liệu mật có thể làm nguy hại đến tính mạng binh sĩ Mỹ và các đồng minh.
Người phát ngôn Lầu Năm góc Geoff Morrel cho rằng những tài liệu về cuộc chiến tranh Iraq không cung cấp những nội dung mới về thời điểm của những thông tin đã có, nhưng cũng phơi bày những tin mật có thể khiến cho binh sĩ Mỹ dễ bị tấn công.
Và chính người phát ngôn này cũng đã phủ nhận việc các quan chức cấp cao của quân đội Mỹ ngoảnh mặt bỏ qua những hành vi lạm dụng nhục hình mà binh lính và cảnh sát Iraq đã sử dụng đối với tù nhân Iraq.
Tất nhiên, những tài liệu trên cần nhiều thời gian để kiểm chứng. Cũng như những lần trước, Lầu Năm góc lần này tiếp tục từ chối khẳng định tính xác thực. Có điều, không có lửa thì làm sao có khói, nhất là khi hơn 100 chuyên gia phân tích do chính Lầu Năm góc thuê đánh giá tài liệu chưa bao giờ kết luận rằng những thông tin của WikiLeaks không chính xác?
Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Luân Đôn ngày 23-10, một phát ngôn viên của trang web WikiLeaks cho biết trang này sẽ sớm công bố thêm 15.000 hồ sơ mật về cuộc chiến tranh tại Afghanistan.
NHƯ QUỲNH
- Thông tin liên quan:
>> Lầu Năm Góc yêu cầu WikiLeaks hoàn trả các tài liệu quân sự
>> WikiLeaks công bố đoạn băng lính Mỹ thảm sát dân thường Iraq