Biết tôi “khoái khẩu” món đu đủ ruột vàng thơm ngọt nên mỗi khi biết trước tôi về thăm nhà, mẹ thường chọn những trái vừa chín tới trên cây hái xuống dâng cúng tổ tiên rồi đợi tôi về thưởng thức.
Quê tôi ở thành phố Quảng Ngãi. Mỗi lần có dịp về thăm quê là tôi rất thích ra ngắm nghía mảnh vườn nhỏ của mẹ phía sau nhà.
Mảnh vườn chỉ chừng vài ba mét vuông nhưng mẹ trồng nhiều loại cây ăn quả và rau xanh. Nhiều nhất vẫn là cây đu đủ.
Tôi vẫn thường hay nghe mẹ nói, đu đủ là loại cây ăn quả dễ trồng nhất, chỉ cần bỏ hạt giống “khỏe” xuống vùng đất ẩm ước, tơi xốp phía sau vườn nhà là có thể 5 đến 6 tháng sau cây có thể ra quả rất nhiều.
Quả thật, nhìn những vườn cây đu đủ với tán lá vươn rộng xanh mát mẹ trồng sau vườn nhà, tôi cảm nhận được ánh mắt của mẹ vui hẳn lên khi cùng tôi dạo bước ra vườn. Nhìn những quả đu đủ căng mọng, to tròn đang lủng lẳng trên thân cây thật “mát mắt”.
Chăm sóc vườn rau gia đình. Ảnh: THU THỦY
Mẹ nói, khi chín tới có trái to hơn đầu người lớn và quả thường đặc ruột rất thơm ngọt. Mẹ thường hái những quả đu đủ vừa chín tới để hầm với xương heo hoặc giò heo để cả nhà ăn cho mát và bổ dưỡng. Khi chị dâu tôi mang bầu hoặc sinh em bé, mẹ thường nấu canh đu đủ bảo ăn để có nhiều sữa hơn cho con.
Tính mẹ hay cẩn thận và thường bảo với tôi không nên mua ăn đu đủ người ta bán ngoài chợ vì mẹ sợ đu đủ có xuất xứ từ Trung Quốc hoặc người ta bán ngoài chợ thường mua hóa chất bỏ vào để “ép” chín trái cây, có hại cho sức khỏe. Vì vậy, cứ cách vài tháng có người quen vào TPHCM, mẹ lại ra sau vườn hái những quả đu đủ vừa chín tới, bọc giấy báo cẩn thận rồi bỏ vào thùng giấy gửi vào cho tôi ăn dần.
Phía dưới vườn cây đu đủ xanh mát mẹ còn trồng rất nhiều loại hoa quả, rau xanh khác như: giàn mướp hương, rau quế, rau thơm, rau ngò, ớt sim và cả rau muống hột...
Mẹ thường nói với tôi, bao nhiêu năm tháng mẹ tần tảo, buôn bán ngoài “chợ thị”, nuôi anh em tôi khôn lớn, ăn học nên người, mẹ biết có những người kinh doanh, buôn bán các loại hoa quả, rau xanh vì tiền lời nên thường xem thường đạo đức trong buôn bán, kinh doanh, sức khỏe của “đồng loại”, thường sử dụng các loại thuốc trừ sâu hoặc ngâm các loại hóa chất vào rau xanh, trái cây làm cho rau xanh, hoa quả bóng mượt hơn để bán cho người ta ăn, nên mẹ luôn lo lắng về chuyện ăn uống của tôi trong những ngày xa nhà.
Vì vậy mẹ muốn dành khoảng thời gian của tuổi già nhàn rỗi trồng nhiều hơn các loại rau xanh, hoa quả trong vườn nhà để mỗi bữa ăn của gia đình đuợc đầy đủ dưỡng chất, sức khỏe an toàn hơn. Vườn hoa quả, rau xanh nhỏ sau vườn nhà của mẹ mỗi lần thu hoạch cũng “đắt khách” lắm. Mẹ thường hay mang sang biếu quả đu đủ, mướp hương, rau xanh… cho cô, chú trong gia đình và những người hàng xóm để dùng lấy thảo.
Mảnh vườn hoa quả, rau xanh sau vườn nhà của mẹ còn là nơi tụ họp của rất nhiều loài chim sẻ, chim sâu hay lũ ong mật... thường hay nhảy nhót, bay đậu, vui đùa trên những tán lá đu đủ xanh rờn hay những bông hoa mướp vàng óng để hút mật những buổi sớm mai thức dậy.
Mẹ nói nhờ được mỗi ngày chăm sóc vườn hoa quả, rau xanh sau vườn nhà mà mẹ thấy vui hơn, căn bệnh cao huyết áp và tim mạch của mẹ đã gia giảm hẳn trong nhiều năm nay. Cảm ơn mẹ, cảm ơn mảnh vườn nhỏ của mẹ đã nuôi lớn anh em chúng tôi khỏe mạnh nên người.
Giờ đây, ở ngay giữa phố thị cũng có nhiều phụ nữ giống như mẹ tôi đang tham gia phong trào xây dựng vườn rau ngay trên những mái nhà phố. Tôi cũng được gặp gỡ rất nhiều người mẹ, người chị dù bận rộn, nhưng vẫn chịu khó, tảo tần để có những bữa cơm đầm ấm, an toàn và sạch cho những người thân yêu của mình.
NGUYỄN ĐƯỚC
