Ngày 7-7, Bệnh viện Nhân Dân Gia Định (TPHCM) vừa điều trị thành công trường hợp phình động mạch dưới đòn hiếm gặp dọa vỡ nhờ phương pháp mổ “hybrid” (phối hợp giữa phẫu thuật và can thiệp nội mạch).
Đây là một kỹ thuật hiện đại, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu được áp dụng trên thế giới nhằm giảm thời gian phẫu thuật và đem lại hiệu quả phẫu thuật tốt nhất cho người bệnh ở những chuyên khoa sâu như tim mạch, thần kinh....
Bệnh nhân là ông N.V.T. (68 tuổi, ngụ tại Bình Tân), tiền căn mắc đái tháo đường, tăng huyết áp và nhiều năm hút thuốc lá, khi đang tập thể dục ông bị ngất thoáng qua nên gia đình đưa đi khám và phát hiện khối phình mạch lớn vùng thượng đòn bên phải nhờ siêu âm mạch máu. Ông T. được cơ sở khám chữa bệnh ban đầu hướng dẫn đến khám và nhập viện Bệnh viện Nhân dân Gia Định.
Tại đây, qua thăm khám đánh giá toàn diện và chụp cắt lớp vi tính mạch máu phát hiện túi phình mạch lớn của động mạch dưới đòn kích thước 37x40x44 mm. Túi phình này nằm ngay trên đỉnh phổi phải, chèn ép đẩy lệch khí quản sang trái, thành túi phình bám nhiều huyết khối và được các bác sĩ chỉ định phẫu thuật xâm lấn tối thiểu Hybrid giữa hai chuyên khoa Lồng ngực mạch máu và X Quang can thiệp.
TS-BS Tiêu Chí Đức, Phó trưởng khoa phẫu thuật lồng ngực mạch máu, Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết, nếu không được điều trị, túi phình mạch có thể gây các biến chứng nguy hiểm như khó thở, thuyên tắc do trôi cục máu đông, và vỡ gây chảy máu ồ ạt và tử vong.
“Điều trị phẫu thuật như trước đây gặp nhiều khó khăn do phải thực hiện đường mổ lớn, mở ngực, mở xương ức, gây mê…ngoài ra người bệnh còn đối mặt với các nguy cơ nhiễm trùng vết mổ, biến cố tim mạch do lớn tuổi và có nhiều bệnh nền phối hợp. Chính vì thế, chúng tôi phối hợp với êkip X Quang can thiệp để thực hiện phương pháp điều trị phình mạch bằng kỹ thuật xâm lấn tối thiểu”, TS-BS Tiêu Chí Đức thông tin.
Theo BSCK1 Trần Minh Hiền, đơn vị X Quang can thiệp, phân tích hình ảnh mạch máu và nhận định, đây là một trường hợp phình mạch lớn với đặc điểm giải phẫu hiếm gặp. Do đó, để tiếp cận túi phình một cách an toàn bằng kỹ thuật can thiệp nội mạch cần phối hợp với êkip phẫu thuật mạch máu nhằm bộc lộ đường vào động mạch cánh tay để đưa hệ thống ống thông theo cả hai hướng, từ động mạch cánh tay và động mạch đùi.
Sau khi đưa hệ thống ống thông đến vị trí túi phình, một giá đỡ kim loại có màng bọc ngăn máu vào túi phình được đặt chính xác tại vị trí đoạn mạch mang và giúp tái lập lưu thông dòng máu đến cánh tay của bệnh nhân.
Đây còn gọi là phương pháp mổ “hybrid” hiện đại mà ngày nay các trung tâm y khoa lớn trên thế giới ưa thích áp dụng nhằm giải quyết những nhược điểm của cả hai phương pháp phẫu thuật và can thiệp nội mạch như trước đây. Hybrid phối hợp được ưu điểm của phẫu thuật và can thiệp nội mạch.
Phẫu thuật cho phép bộc lộ rõ thương tổn, tiếp cận và xử lý những mạch máu mà can thiệp rất khó khăn. Bên cạnh đó, việc can thiệp nội mạch với những kỹ thuật tiên tiến cho phép xử lý những thương tổn của mạch máu lớn và ở các vị trí khó, xa một cách nhanh chóng, hiệu quả và an toàn.
Phình động mạch dưới đòn là một bệnh lý rất hiếm gặp, chiếm chưa tới 1% tất cả các phình mạch. Nguyên nhân hình thành túi phình có thể do bệnh lý xơ vữa mạch máu ở những bệnh nhân lớn tuổi, tăng huyết áp, tiền sử hút thuốc lá nhiều năm hoặc do hội chứng lối thoát ngực.
Phình mạch phát triển lớn có thể gây ra các triệu chứng: khối đập theo nhịp mạch, đau vai, đau ngực không điển hình. Do nằm ở vị trí nguy hiểm, khi phát triển quá lớn, phình mạch dưới đòn có thể chèn ép gây khó nuốt, khó thở, đau thần kinh. Các huyết khối trong phình mạch trôi ra ngoài gây đột quỵ, thiếu máu tay. Nguy hiểm nhất là vỡ túi phình gây ho ra máu, tràn máu màng phổi, chảy máu ồ ạt ra ngoài và tử vong do mất máu.
Thay đổi lối sống, cai bỏ thuốc lá, khám sức khỏe định kỳ là cần thiết để phát hiện sớm các bệnh lý tim mạch. Khi được chẩn đoán phình động mạch dưới đòn, người bệnh cần đến ngay những cơ sở y tế chuyên sâu với trang thiết bị hiện đại và bác sĩ nhiều kinh nghiệm để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
