Còn nhiều bất đồng
Các nước thành viên EU đang đàm phán về việc cải tổ hệ thống thuế năng lượng, vốn chưa được điều chỉnh từ năm 2003, nhằm phù hợp với các mục tiêu khí hậu, trong số này có mức thuế đối với nhiên liệu hàng không. Tuy nhiên, 2 năm sau khi lần đầu tiên đề xuất dự luật, EU vẫn chưa tìm được sự đồng thuận về chủ trương này. Các quốc gia thành viên vẫn bất đồng về nhiều vấn đề, bao gồm việc áp thuế đối với một số nhiên liệu vốn chưa chịu mức thuế nào hoặc chỉ chịu mức thấp.
Một quan chức ngoại giao EU cho biết, sự bất đồng nêu trên khó có thể được giải quyết trong thời gian từ nay đến cuối năm. Trong khi đó, người phát ngôn của Ủy ban châu Âu cho rằng, việc cải tổ thuế năng lượng sẽ loại bỏ những chính sách miễn trừ đã lỗi thời. Theo đề xuất của EU, mức thuế tối thiểu đối với nhiên liệu hàng không dành cho các chuyến bay trong châu Âu sẽ tăng dần trong vòng 10 năm, trong khi nhiên liệu hàng không bền vững sẽ được miễn thuế trong 10 năm nhằm khuyến khích sử dụng. Tuy nhiên, một số quốc gia thành viên EU không đồng tình với biện pháp này, cho rằng việc áp thuế nhiên liệu hàng không có thể khiến người dân phải chịu mức giá nhiên liệu tăng cao trước khi diễn ra bầu cử Nghị viện châu Âu vào năm tới.
EU còn đề xuất mức thuế tối thiểu cao hơn đối với nhiên liệu gây ô nhiễm như xăng dầu, mức thấp nhất đối với điện và nhiên liệu bền vững. Những người ủng hộ các đề xuất của EU cho rằng, các mức thuế mới sẽ khiến phương tiện giao thông phát thải ít carbon như tàu điện có chi phí cạnh tranh hơn so với các chuyến bay sử dụng nhiên liệu hóa thạch, đồng thời mang lại nguồn thu cho ngân sách để các chính phủ đầu tư vào các phương tiện sử dụng nhiên liệu bền vững.
Chưa tìm ra giải pháp tối ưu
Theo hệ thống thuế nhiên liệu EU, các quốc gia thành viên có thể đánh thuế nhiên liệu máy bay trên toàn quốc và giữa các quốc gia thành viên nên các chuyến bay trong khu vực EU tương đối rẻ so với các phương thức khác. Tuy nhiên, cũng chỉ có một vài thành viên EU như Hà Lan, Đức thực hiện áp thuế nhiên liệu đối với máy bay thương mại cho các chuyến bay nội địa từ năm 2005 đến 2011. Do những phức tạp trong việc thực hiện và doanh thu thấp, Hà Lan đã ngừng thuế này đối với các chuyến bay nội địa thương mại vào năm 2012.
EU cũng vận hành một chương trình kinh doanh khí thải (ETS), trong đó các công ty trả một mức giá cố định cho mỗi tấn khí thải carbon. Trong lịch sử, các hãng hàng không đã nhận được các khoản phụ cấp giúp giảm đáng kể chi phí liên quan đến carbon của họ. Là một phần trong kế hoạch đầy tham vọng của EU nhằm giảm 55% lượng khí thải carbon vào năm 2030, các đề xuất đã được đưa ra để giảm dần các khoản phụ cấp này, cuối cùng đạt 0% vào năm 2027.
Ở Canada, các chính sách thuế đối với nhiên liệu hàng không có một số điểm tương đồng với EU, với các tỉnh như Alberta cung cấp giảm thuế đối với các chuyến bay có điểm đến quốc tế. Canada cũng thực hiện thuế gián tiếp bổ sung đối với nhiên liệu thông qua định giá carbon, tương tự như chương trình ETS của EU, đặt giá cho lượng khí thải carbon để khuyến khích giảm phát thải.
