Lần đầu tiên, phân tích toàn cầu cho thấy các sản phẩm nhựa đã vượt xa hầu hết các vật liệu nhân tạo khác, đe dọa ô nhiễm vĩnh viễn môi trường tự nhiên.
Nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ cho thấy tổng lượng nhựa sản xuất ra tương đương với trọng lượng của một tỷ con voi. Số chất thải nhựa này sẽ tồn tại kéo dài hàng trăm, thậm chí hàng ngàn năm. Và với sản lượng dự kiến sẽ tăng tốc trong những thập kỷ tới, các nhà vận động cảnh báo nó đang tạo ra một cuộc khủng hoảng môi trường tương đương với biến đổi khí hậu.
Vào năm 1950, khi nhựa được sản xuất hàng loạt lần đầu tiên, báo cáo cho thấy 2 triệu tấn đã được sản xuất. Con số này đã tăng lên 8,3 tỷ vào năm 2017 và dự kiến đạt 34 tỷ tấn vào năm 2050.
Theo ông Roland Geyer, thuộc Đại học California và Santa Barbara, Mỹ, việc sản xuất nhựa đang tiếp tục tăng nhanh không có điểm dừng. Ngay cả các nhà khoa học cũng không thể biết khi nào sản lượng nhựa mới giảm-rất có thể phải chờ một loại vật liệu mới phổ biến có thể thay thế.
Vào tháng 6, một cuộc điều tra của báo Guardian cho thấy mỗi phút, người tiêu dùng mua hàng triệu chai nhựa trên khắp thế giới và con số này dự đoán sẽ tăng thêm 20% vào năm 2021. Đầu năm nay, các nhà khoa học đã tìm thấy gần 18 tấn chất thải nhựa trên một trong những hòn đảo xa nhất thế giới - một đảo san hô không có người ở Nam Thái Bình Dương.
Bãi biển ở Bắc cực cũng bị ô nhiễm chất thải nhựa nặng nề. Các nhà khoa học cảnh báo rằng các chai nhựa và các bao bì bằng nhựa khác đang vượt qua một số bãi biển đẹp nhất của Anh gây nguy hiểm đến sinh vật biển. Một số trong số đó đang đi vào thực phẩm chế biến của con người do sinh vật biển nuốt phải.
Tháng 8-2016, kết quả của một nghiên cứu tại Đại học Plymouth, Anh cho thấy nhựa đã xuất hiện ở 1/3 số cá đánh bắt ở Anh, bao gồm cá tuyết, cá hồi, cá thu và tôm sú. Ảnh hưởng của ô nhiễm nhựa lên các hệ sinh thái trên đất liền thậm chí còn tồi tệ hơn. Nghiên cứu mới này cho thấy sức tăng trưởng trong sản xuất nhựa chủ yếu là do đóng gói các hộp chứa sản phẩm, bao bì và chai. Thậm chí ở một số ngành như xây dựng, việc sử dụng nhựa cũng tăng lên trong 70 năm qua chứ không chỉ có thép và xi măng.
Theo ông Geyer, nhựa còn đáng sợ hơn thép là vì một nửa số thép chúng ta sản xuất đi vào thi công trải qua nhiều thập niên sử dụng, trong khi nhựa, một nửa trong tất cả sản lượng nhựa trở thành chất thải chỉ sau chưa đầy 4 năm.
Để dễ hình dung, ông Geyer nói rằng nếu lấy 8,3 tỷ tấn nhựa trải ra trên mặt đất với chiều cao khoảng 10 inch, có thể phủ một khu vực có kích thước bằng Argentina, quốc gia có diện tích lớn thứ 8 trên thế giới.
Nghiên cứu cho thấy vào năm 2015, trong số gần 7 tỷ tấn chất thải nhựa, chỉ có 9% được tái chế, 12% được đốt và 79% tích tụ trong các bãi chôn lấp hoặc thải trực tiếp ra môi trường.
Theo ông Geyer, việc sử dụng và thải nhựa cần một chính sách quốc tế, là cách để quản lý nền tảng và phải hành động ngay từ bây giờ trước khi quá muộn.
Ngoài ra, theo các chuyên gia, cần đẩy mạnh việc thay thế nhựa bằng các loại vật liệu khác thân thiện với môi trường.
