Chiều 10-9, đồng chí Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TPHCM chủ trì buổi làm việc với Ban Chỉ đạo xây dựng và phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế TPHCM theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, kết nối đến điểm cầu Bộ Tài chính và Ban Chính sách, chiến lược Trung ương.
Dự buổi làm việc tại điểm cầu Bộ Tài chính và Ban Chính sách, chiến lược Trung ương có các đồng chí: Nguyễn Hồng Sơn, Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương; Nguyễn Thị Bích Ngọc, Thứ trưởng Bộ Tài chính.

Tại buổi làm việc, các chuyên gia, lãnh đạo các sở ngành, Bộ Tài chính và Ban Chính sách, chiến lược Trung ương đã tham gia cho ý kiến liên quan đến thể chế, tổ chức bộ máy, cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực... để xây dựng và phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế tại TPHCM; góp ý dự thảo nghị định về thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Hoàn thiện thể chế, cơ chế quản trị và hạ tầng
Tại buổi làm việc, các chuyên gia đánh giá, với quy hoạch diện tích 898ha là phù hợp để Trung tâm Tài chính quốc tế tại TPHCM phát triển. TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế, Thành viên Tổ tư vấn của Thủ tướng Chính phủ cho rằng, Trung tâm Tài chính quốc tế TPHCM cần hướng đến 4 mục tiêu chính: thúc đẩy phát triển kinh tế TPHCM và vùng lân cận; huy động và phân bổ hiệu quả các nguồn lực tài chính; nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ tài chính truyền thống đồng thời phát triển dịch vụ mới; và cuối cùng là góp phần hoàn thiện thể chế.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho rằng, Trung tâm Tài chính quốc tế là một cấu trúc đặc thù, “sân chơi” của các định chế tài chính lớn như ngân hàng, công ty bảo hiểm, quỹ đầu tư, tổ chức tín dụng. TPHCM được xác định phát triển một trung tâm tài chính toàn diện, bao gồm cả các sản phẩm, dịch vụ tài chính truyền thống và mới.
Để trung tâm phát triển thực chất, theo Thứ trưởng Bộ Tài chính, bên cạnh hành lang pháp lý, điều quan trọng là phải có sản phẩm và dịch vụ tài chính cụ thể, hấp dẫn, như sàn giao dịch hàng hóa, sản phẩm phái sinh, dịch vụ fintech… Đây là yếu tố then chốt để tạo niềm tin, thu hút nhà đầu tư và khẳng định vị thế của Việt Nam trong mạng lưới trung tâm tài chính toàn cầu.

Qua nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho rằng, nhà đầu tư quan tâm nhất về khung pháp lý minh bạch, ổn định, bảo vệ quyền sở hữu và dòng vốn; cơ chế tự do luân chuyển vốn, cổ tức, tỷ giá linh hoạt; và môi trường cạnh tranh toàn cầu về thuế, sản phẩm, dịch vụ tài chính...
Trao đổi thêm, Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Nguyễn Hồng Sơn nhấn mạnh, TPHCM cần xác định rõ mô hình phát triển phù hợp, vừa mang tính quốc tế, vừa gắn với yêu cầu phục vụ phát triển TPHCM và đất nước. Theo đó, Trung tâm Tài chính quốc tế không chỉ dừng ở hạ tầng vật lý, mà cần đặc biệt chú trọng hạ tầng số, hạ tầng công nghệ, nhằm đáp ứng yêu cầu hội nhập và cạnh tranh toàn cầu...

Theo các chuyên gia, Trung tâm Tài chính quốc tế tại TPHCM nên tập trung vào các sản phẩm tài chính truyền thống như ngân hàng, bảo hiểm, đồng thời mở rộng sang lĩnh vực mới như huy động vốn quốc tế, phát triển fintech, thị trường phái sinh tài chính, trái phiếu, sàn giao dịch hàng hóa, vàng, carbon và tài sản số. Để đạt được điều này, cần xác định rõ tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư chiến lược.

Nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương Võ Trí Thành đánh giá việc xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế tại TPHCM đã bao quát khá toàn diện cả dịch vụ truyền thống lẫn mới, đảm bảo trung tâm phát triển toàn diện, bền vững trong thời gian tới.
Chuyên gia Võ Trí Thành nhấn mạnh, lợi thế múi giờ giúp Việt Nam đón dòng tiền luân chuyển toàn cầu. Vì vậy, cần sớm hình thành cơ chế thử nghiệm có kiểm soát “sandbox”. Đồng thời đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, nhất là trong lĩnh vực fintech, để tránh tình trạng startup Việt ra nước ngoài gọi vốn. Bộ máy điều hành trung tâm phải chuyên nghiệp, vận hành theo nguyên tắc quản trị hiện đại, có chế độ đãi ngộ đủ sức hút chuyên gia giỏi.
Thu hút nhân sự giỏi đảm bảo vận hành
PGS-TS Trần Hoàng Ngân, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM, bổ sung rằng việc thành lập trung tâm cần có địa giới hành chính cụ thể để quản lý nhà nước, nhưng giao dịch tài chính thì phi địa giới. Ông cũng nhấn mạnh vai trò của cơ quan giám sát độc lập và yêu cầu đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin – yếu tố quyết định vận hành thành công trung tâm.

Về nguồn nhân lực, các chuyên gia đều thống nhất đây là yếu tố cốt lõi. PGS-TS Trần Hoàng Ngân cho rằng, TPHCM có lợi thế về nguồn nhân lực dồi dào, cần tận dụng thông qua các cơ chế thu hút chuyên gia giỏi. Cùng quan tâm vấn đề nhân sự, TS Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM nhấn mạnh, cần thành lập tổ tư vấn và thuê đơn vị tư vấn chuyên nghiệp để bảo đảm tính thực tiễn, triển khai ngay từ giai đoạn đầu.

Phát biểu tại buổi làm việc, Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang đánh giá cao các ý kiến góp ý.
Đồng chí Trần Lưu Quang đề nghị, Ban Chỉ đạo xây dựng và phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế TPHCM khẩn trương thành lập Tổ tư vấn, xây dựng kế hoạch hàng năm và 5 năm để theo dõi tiến độ. Đặc biệt, tiêu chí lựa chọn nhân sự quản lý, điều hành trung tâm phải chặt chẽ, trong đó yêu cầu cao về ngoại ngữ, am hiểu sâu về lĩnh vực tài chính.
Đồng chí Trần Lưu Quang cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của cơ chế đặc thù về tài chính, chế độ chính sách để thu hút chuyên gia, nhân sự giỏi, lưu ý Ban Chỉ đạo nghiên cứu kỹ vấn đề này; đồng thời khẩn trương rà soát quy hoạch, bảo đảm việc triển khai trung tâm đúng quy định.
Các cơ quan liên quan phải có giải pháp cụ thể về các đề xuất, góp ý của nhà đầu tư trong và ngoài nước để trung tâm có thể đi vào hoạt động hiệu quả, đáp ứng kỳ vọng.
TS Trương Minh Huy Vũ đề xuất cần sớm rà soát, sửa đổi các luật, nghị định nhằm bảo đảm tính thống nhất, tránh chồng chéo. Về hạ tầng, ông cho rằng trung tâm phải hoạt động theo nhịp 24/24, trở thành “thành phố không ngủ”.
Do đó, hạ tầng dịch vụ và kết nối phải đồng bộ, hạ tầng số cần được đầu tư mạnh với trung tâm dữ liệu và đường truyền thông suốt. Bên cạnh đó, hạ tầng giao thông kết nối sân bay, cảng biển phải thuận lợi cho nhà đầu tư chiến lược.