Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) vừa có Thông tư số 28/2020/TT-BGDĐT ban hành Điều lệ trường Tiểu học thay thế cho Thông tư số 41/2010/TT-BGDĐT đã tồn tại 10 năm.
Theo đó, so với Thông tư 41, Thông tư ban hành Điều lệ trường Tiểu học mới có nhiều điểm khác biệt, trong đó tập trung đổi mới quản trị nhà trường; đổi mới việc dạy học và kiểm tra đánh giá theo hướng hình thành và phát triển toàn diện phẩm chất, năng lực cho học sinh; các yêu cầu về hồ sơ sổ sách được giảm tải…
Học sinh tiểu học phát triển sớm về trí tuệ được học vượt lớp Trường tiểu học phải công khai chương trình, kế hoạch giáo dục
Điều lệ nêu rõ, trường tiểu học có trách nhiệm thực hiện giáo dục bắt buộc, phổ cập giáo dục và xóa mù chữ tại địa bàn; huy động trẻ em đi học đúng độ tuổi, vận động và tạo điều kiện cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt đến trường. Nội dung này so với Thông tư 41 đã bổ sung và nhấn mạnh trách nhiệm của các nhà trường trong thực hiện giáo dục bắt buộc, phổ cập giáo dục và xóa mù chữ tại địa bàn. Theo Bộ GD-ĐT, đây là điều có ý nghĩa xã hội quan trọng, nhất là với đối với các khu vực đông dân cư, giúp tránh tình trạng học sinh không được nhận vào học trường tại địa bàn mình cư trú.
Một trong những nhiệm vụ và quyền hạn của trường tiểu học là triển khai thực hiện chương trình giáo dục phổ thông (CTGDPT) cấp tiểu học do Bộ GD-ĐT ban hành; thực hiện lựa chọn sách giáo khoa (SGK) theo quy định của Bộ GD-ĐT; triển khai thực hiện SGK, nội dung giáo dục của địa phương theo quyết định của UBND các tỉnh thành. Đặc biệt, trong tổ chức các hoạt động giáo dục tại trường tiểu học, nhà trường có quyền thực hiện tự chủ chuyên môn.
Không được ép buộc học sinh mua tài liệu tham khảo
Theo quy định trong Thông tư 28, trường tiểu học sử dụng SGK được Bộ trưởng Bộ GD-ĐT phê duyệt và được UBND cấp tỉnh quyết định việc lựa chọn, sử dụng vào quá trình giảng dạy và học tập trong nhà trường. Các giáo viên, học sinh sử dụng SGK này vào các hoạt động dạy và học nhằm thực hiện mục tiêu, nội dung giáo dục, yêu cầu cần đạt về phẩm chất, năng lực của học sinh được quy định trong CTGDPT cấp tiểu học.
Cơ sở giáo dục tiểu học phải cung cấp kịp thời, đầy đủ thông tin về SGK sử dụng tại trường để học sinh và gia đình học sinh biết. Thiết bị dạy học sử dụng trong nhà trường thuộc Danh mục thiết bị dạy học tối thiểu do Bộ GD-ĐT ban hành và các thiết bị dạy học khác theo quy định của CTGDPT.
Điều lệ nêu rõ, nhà trường tổ chức lựa chọn, trang bị xuất bản phẩm tham khảo phục vụ cho hoạt động giảng dạy, nghiên cứu của giáo viên theo quy định của Bộ GD-ĐT; khuyến khích giáo viên sử dụng xuất bản phẩm tham khảo để nâng cao chất lượng giáo dục. Mọi tổ chức, cá nhân không được ép buộc học sinh phải mua tài liệu tham khảo. Việc quản lý, sử dụng và lựa chọn các xuất bản phẩm tham khảo sử dụng trong nhà trường theo quy định của Bộ GD-ĐT, thuộc trách nhiệm của hiệu trưởng trường tiểu học.
Giáo viên được tự chủ chuyên môn, học sinh được học vượt lớp
Thông tư 28 cho phép giáo viên được chủ động thực hiện và chịu trách nhiệm về kế hoạch giáo dục; tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ chuyên môn. Cụ thể, thầy cô sẽ được tự chủ về nội dung, phương pháp giáo dục và kiểm tra đánh giá học sinh; chịu trách nhiệm về chất lượng, hiệu quả giáo dục từng học sinh của lớp mình phụ trách trên cơ sở bảo đảm quy định của chương trình giáo dục, phù hợp với đối tượng học sinh và điều kiện cụ thể của nhà trường.
Thông tư 28 cũng quy định cụ thể những hành vi ứng xử giáo viên không được làm. Theo đó, giáo viên và nhân viên trường tiểu học không xuyên tạc nội dung giáo dục, dạy sai nội dung kiến thức; không gian lận trong kiểm tra đánh giá, cố ý đánh giá sai kết quả giáo dục của học sinh. Thầy cô không ép buộc học sinh học thêm vì mục đích vật chất; không bỏ giờ, bỏ buổi dạy, tùy tiện cắt xén nội dung giáo dục. Đặc biệt, giáo viên không xúc phạm nhân phẩm, danh dự, xâm phạm thân thể người khác; không hút thuốc; uống rượu, bia, gây rối an ninh, trật tự.
Tương tự, đối với học sinh tiểu học, các em có quyền được giáo dục, học tập để phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng của bản thân; được học ở một trường, lớp thực hiện CTGDPT cấp tiểu học thuận tiện đi lại đối với bản thân trên địa bàn cư trú. Học sinh được chọn trường học hoặc chuyển đến học trường khác ngoài địa bàn cư trú, nếu trường đó có khả năng tiếp nhận.
Đặc biệt, học sinh được học rút ngắn thời gian thực hiện chương trình, học ở độ tuổi cao hơn tuổi quy định, học kéo dài thời gian, học lưu ban. Học sinh có thể lực tốt và phát triển sớm về trí tuệ có thể được học vượt lớp trong phạm vi cấp học.
Đối với việc khen thưởng và kỷ luật học sinh, Thông tư 28 có nhiều điều chỉnh so với Thông tư 41.
Cụ thể, học sinh có thành tích xuất sắc, học sinh tiêu biểu hoàn thành tốt các nhiệm vụ trong học tập, rèn luyện và các phong trào thi đua, có nhiều đóng góp cho tập thể được các bạn trong lớp bình chọn hoặc có thành tích đột xuất khác thì được giáo viên, nhà trường và các cấp quản lý giáo dục khen thưởng theo các hình thức: tuyên dương trước lớp hoặc trước toàn trường, tặng giấy khen hoặc thư khen.
Học sinh có khuyết điểm trong quá trình học tập, rèn luyện và các phong trào thi đua, tùy theo mức độ vi phạm có thể thực hiện các biện pháp kỷ luật: nhắc nhở, hỗ trợ giúp đỡ trực tiếp để học sinh tiến bộ hơn; thông báo với cha mẹ học sinh nhằm phối hợp giúp đỡ học sinh khắc phục khuyết điểm. Giáo viên không được phê bình học sinh trước cả lớp, trước toàn trường hoặc trong cuộc họp chung với cha mẹ học sinh.
