Theo Sở Tài nguyên - Môi trường TPHCM, tình hình ô nhiễm không khí trên địa bàn thành phố đang diễn biến ngày một phức tạp. Gần 90% mẫu kiểm tra không khí không đạt tiêu chuẩn cho phép, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người. Nguyên nhân của tình trạng này được cho là do lưu lượng các loại xe tăng cao cũng như tình trạng kẹt xe xảy ra ngày càng thường xuyên hơn. Như vậy, kiểm soát khí thải các phương tiện giao thông, phải là việc cần làm ngay.
Hiện nay trên địa bàn TPHCM, đa phần các xe buýt đều cũ kỹ, chưa đáp ứng bất kỳ một tiêu chuẩn nào về khí thải. Đã vậy, so với các loại phương tiện giao thông khác, xe buýt có tần suất hoạt động nhiều hơn hẳn. Do vậy, hãy bắt đầu từ việc kiểm soát khí thải của xe buýt bằng việc… đổi mới xe buýt. TPHCM đã có dự án đầu tư mới xe buýt, trong đó có 300 xe buýt sử dụng khí CNG thân thiện với môi trường. Trong bối cảnh hoạt động vận tải hành khách công cộng đang gặp nhiều khó khăn, muốn đổi mới xe buýt, đặc biệt hướng các đơn vị vận tải đầu tư cho xe buýt sử dụng khí CNG, TPHCM nên có chính sách ưu đãi đặc biệt cho việc đầu tư loại xe này. Dự án đổi mới 1.680 xe buýt mà TPHCM đang triển khai có quy định, Nhà nước hỗ trợ 5% lãi vay trong tổng lãi vay ngân hàng mà nhà đầu tư phải trả trong trường hợp nhà đầu tư vay ngân hàng để mua xe. Những năm trước đây, khi lãi suất ngân hàng cao, đây là chính sách ưu đãi rất hấp dẫn đối với các đơn vị vận tải nhưng nay khi lãi suất ngân hàng đã hạ, chính sách này không còn tính hỗ trợ nữa. Thiết nghĩ, TPHCM nên rà soát lại các chính sách ưu đãi trong việc đầu tư đổi mới xe buýt để khuyến khích doanh nghiệp vận tải nhiệt tình hơn với việc này. Vận tải hành khách công cộng đang gặp khó, lợi nhuận thấp càng cần TPHCM có chính sách ưu đãi đặc biệt.
Sau xe buýt là các loại ô tô tải, ô tô của các đơn vị công ích, vệ sinh môi trường… Về nguyên tắc, ngoại trừ xe buýt, tất cả các loại ô tô khác đều phải tuân thủ theo tiêu chuẩn khí thải Euro 2. Vậy mà không biết tại sao, hiện trên đường lại có không ít các loại ô tô nêu trên mỗi khi xuất phát hoặc khi tăng tốc… đều thải ra dòng khói đen ngòm. Lãnh đạo một trạm đăng kiểm ô tô tại TPHCM cho biết, trong các tình huống ấy, xe phải lấy đà nên… xả khói đen. Dù với bất cứ lý do gì, việc xe thải khói đen đặc ra môi trường, nhất là môi trường giao thông luôn đông đúc người đi là điều không thể chấp nhận được. Đề nghị ngành chức năng sớm rà soát lại việc này và có hướng xử lý kịp thời.
Xe gắn máy 2 bánh cũ kỹ, xuống cấp cũng góp một phần không nhỏ trong việc “bôi đen” không khí thành phố. Nhiều lần, Bộ Giao thông Vận tải và các cơ quan liên quan đã muốn có chính sách để kiểm soát chất lương khí thải của loại xe này nhưng chưa thực hiện được. Nay trước thực tế: các vụ ùn tắc giao thông ngày một tăng, người điều khiển xe gắn máy 2 bánh do không được bảo vệ khỏi khói bụi như người đi trên ô tô nên trước hết vì sức khỏe của chính người sử dụng xe gắn máy 2 bánh, ngành chức năng nên nhanh chóng triển khai công tác kiểm soát khí thải của xe gắn máy 2 bánh.
Không chỉ gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân, khói thải của các phương tiện giao thông do đặc tính nóng, nhẹ sẽ có xu hướng bốc lên cao, tạo điều kiện cho khí lạnh từ nơi khác tràn về gây mưa lớn cho thành phố. Các nhà khoa học gọi đây là hiện tượng đảo nhiệt. Do vậy, giảm khí thải của các phương tiện giao thông còn giúp thích ứng hiệu quả hơn với biến đổi khí hậu.
SƠN LAM
