2014 không phải là một năm thành công của điện ảnh thế giới khi doanh thu phòng vé Bắc Mỹ giảm 5%, chỉ đạt mức 10,4 tỷ USD. Tuy nhiên, vẫn có những kỷ lục mới được xác lập, đặc biệt trong cuộc cạnh tranh giữa các nhà phát hành - những ông lớn đình đám của điện ảnh thế giới.
Từ trước đến nay Warner Bros, Universal, Sony, 20th Century Fox, Walt Disney, Paramount… được coi là những đại gia trong ngành công nghiệp điện ảnh thế giới. Đây cũng là những nhà phát hành có số lượng phim và doanh thu cao nhất mỗi năm. Thông thường, những vị trí dẫn đầu thường xuyên bị hoán đổi và ít có nhiều đột biến hay sự cách biệt về doanh thu.
Năm 2014, một bất ngờ đã diễn ra khi Fox bất ngờ lập nên kỷ lục mới về doanh thu toàn cầu. Hãng phim này đã bỏ túi đến 5,5 tỷ USD doanh thu bán vé, vượt xa kỷ lục cũ là 5,17 tỷ USD mà Paramount xác lập vào năm 2011. Con số 5,5 tỷ USD càng ý nghĩa hơn trong bối cảnh làng phim thế giới 2014, đặc biệt ở thị trường Bắc Mỹ có những sụt giảm đáng kể.
Theo thống kê riêng tại Bắc Mỹ, Fox thu về 1,79 tỷ USD với mức tăng trưởng 66% so với năm 2013 (1,06 tỷ USD). Điều đáng nói đó là trong những năm trở lại đây Fox thường đứng sau các nhà phát hành khác. Chính vì thế, để khởi động lại cuộc đua, nhà phát hành này đã dồn toàn lực tập trung vào các dự án lớn. Bất chấp sự suy thoái của phòng vé Bắc Mỹ với mức sụt giảm nhiều nhất trong khoảng 20 năm trở lại đây, Fox đã có một năm thành công lớn. Tại thị trường quốc tế, hãng này cũng thu về 3,37 tỷ USD, vượt kỷ lục trước đó của Warner Bros. Doanh thu quốc tế của hãng tăng 60% so với 2,33 tỷ USD của năm 2013. Tính chung, năm 2014 tổng doanh thu của Fox tăng 63%.
X-Men: Days of Future Past - bộ phim thành công nhất về doanh thu của Fox trong năm 2014.
Thành công nhất trong năm 2014 của Fox phải kể đến bộ phim của đạo diễn Bryan Singer - X-Men: Days of Future Past với doanh thu 748 triệu USD (514 triệu USD thị trường quốc tế, 233 triệu USD tại Bắc Mỹ) và Dawn of the Planet of the Apes với doanh thu 709 triệu USD (500 triệu USD quốc tế, 209 triệu USD Bắc Mỹ).
Một trong những bộ phim mang lại lợi nhuận cao nhất cho hãng này là The Fault in Our Stars khi chỉ đầu tư 12 triệu USD nhưng đã thu về 304,2 triệu USD. Gone Girl cũng là một dự án thành công vang dội khi thu về 365,3 triệu USD cùng với The Maze Runner doanh thu 339,8 triệu USD. Hiện hãng này có 2 bộ phim ở vị trí số 6 và 8 trong danh sách những phim có doanh thu tại thị trường quốc tế cao nhất mọi thời đại; hai phim ở vị trí số 9 và 10 trong danh sách những phim có doanh thu cao nhất mọi thời. Những bộ phim khác mang đến thành công cho Fox còn phải kể đến: Rio 2, How to Train Your Dragon 2, Mr. Peabody and Sherman, Night at the Museum: The Secret of the Tomb, Penguins of Madagascar, Exodus: Gods and Kings… Tính cả năm 2014, hãng này có 13 phim vượt doanh thu 100 triệu USD, 1 phim có doanh thu hơn 200 triệu USD, 2 phim vượt con số 300 triệu USD và 2 phim hơn 500 triệu USD.
Theo sát Fox trong cuộc đua năm 2014 là hãng Warner Bros với doanh thu 4,73 triệu USD, giảm hơn so với doanh thu 4,98 tỷ USD của năm 2013. Mặc dù tổng doanh thu có phần sụt giảm nhưng tại thị trường quốc tế nhà phát hành này tăng 1% với 3,17 tỷ USD. Ở thị trường Bắc Mỹ, Warner Bros đứng ở vị trí số 3 với 1,56 tỷ USD (năm 2013 là 1,84 tỷ USD). Disney có cuộc hoán đổi với Warner Bros khi đứng thứ 2 tại Bắc Mỹ với doanh thu 1,61 tỷ USD và thứ 3 toàn cầu với 4,44 tỷ USD. Nhà phát hành này cũng có mức sụt giảm đáng kể so với năm 2013 khi doanh thu đạt 4,73 tỷ USD. Tuy nhiên, theo ông Dave Hollis - đại diện Disney: “Đây là một năm vững vàng nhất của chúng tôi. Chúng tôi đã có những thành công trong bối cảnh nhiều khó khăn. Nếu Marvel có Guardians, Captain America thì chúng tôi có Big Hero 6, Frozen…”.
Paramount - nhà phát hành với bộ phim duy nhất cán mốc 1 tỷ đô la Transformers: Age of Extinction. Đây cũng là một năm thành công của họ khi có doanh thu tổng đạt 2,82 tỷ đô (so với 2,27 tỷ năm 2013). Riêng tại Bắc Mỹ, họ vượt qua con số 1 tỷ đô, so với 967,3 triệu đô năm 2013.
Hai vị trí cuối cùng lần lượt thuộc về Universal với 2,52 tỷ USD và Sony 2,49 tỷ USD. Cả hai nhà phát hành này đều có mức sụt giảm doanh thu đáng kể so với năm 2013. Universal giảm từ 3,68 tỷ USD xuống 2,52 tỷ USD. Tuy nhiên, hãng này cũng có những bộ phim mang về lợi nhuận rất cao là Neighbors và Ouija. Riêng với Sony ngoài Spider Man, Jump Street thì họ thừa nhận đây là một năm chưa thật sự thành công. Tuy nhiên, hãng này hứa hẹn một sự kiện lớn trong mùa bom tấn hè 2015 hay việc phát hành phần tiếp theo của James Bond sẽ mang đến cho họ bước ngoặt mới.
Trong khi nền công nghiệp điện ảnh Trung Quốc đang ngày càng bành trướng và thể hiện thế lực lớn, thị trường Bắc Mỹ có những dấu hiệu sụt giảm thì các nhà phát hành lớn đang hướng đến thị trường quốc tế. Do đó, cuộc cạnh tranh giữa những “ông lớn” này trong năm 2015 hứa hẹn sẽ còn nhiều khốc liệt hơn nữa với hàng loạt phim bom tấn đang xếp hàng chờ ngày ra rạp.
HẢI DUY