Chiến thắng áp đảo của liên minh đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Komei trong cuộc bầu cử ngày 16-12 đã đưa LDP trở lại cầm quyền sau 3 năm làm đảng đối lập. Tuy nhiên, trong bối cảnh Nhật Bản đang đối mặt với nhiều khó khăn về kinh tế và căng thẳng trong tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc, LDP sẽ càng khó khăn hơn so với thời kỳ cầm quyền trước đây.
Thủ tướng sắp tới của Nhật Bản Shinzo Abe sẽ đối mặt với các khó khăn cần hóa giải.
Phục hồi lòng tin công chúng
NHK dẫn kết quả bầu cử cho thấy LDP giành được 294 ghế và đối tác liên minh của đảng này là đảng Komei được 31 ghế trong Hạ viện 480 ghế. Như vậy, số ghế của hai đảng này là 325 ghế, vượt mức 320 ghế - đa số hai phần ba. Số ghế này cho phép hai liên minh cầm quyền ban hành các dự luật cho dù Thượng viện, nơi họ không chiếm đa số, bác bỏ những dự luật này. Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) chỉ được 57 ghế trong Hạ viện, chưa bằng 1/3 con số 230 ghế mà đảng này nắm giữ trước bầu cử.
Với thất bại này, Thủ tướng Yoshihiko Noda đã tuyên bố từ chức Chủ tịch DPJ. Trong tháng 12 này, Hạ viện mới sẽ chính thức bầu ông Shinzo Abe làm thủ tướng. Ông sẽ là thủ tướng thứ bảy của Nhật Bản trong 6 năm qua và là người thứ hai giữ chức thủ tướng 2 lần kể từ sau Thế chiến thứ hai. Nhiệm kỳ trước của ông là năm 2006 - 2007.
Báo chí Nhật Bản nhận định tỷ lệ cử tri đi bầu thấp (59,52% theo Kyodo) và do cử tri bất mãn với các chính sách của DPJ nên LDP giành chiến thắng chứ không phải do cử tri đặt lòng tin vào LDP. Thủ tướng tương lai của Nhật Bản Shinzo Abe, 58 tuổi, thừa nhận với báo Japan Times rằng: “Chính sách của chúng tôi nhận được sự ủng hộ nhưng tôi không thể nói rằng chúng tôi đã phục hồi lòng tin của công chúng”.
Đài truyền hình NHK dẫn lời nhà bình luận chính trị Nakajima Masayo cho rằng cử tri bị thu hút bởi ông Abe và LDP, vì ông Abe đã thành công trong việc vẽ nên một bức tranh tiêu cực về DPJ và về ảnh hưởng của đảng này tới Nhật Bản. Ông Abe nói rằng, DPJ đã làm nước Nhật yếu đi, cả về chính sách ngoại giao lẫn kinh tế.
Cứng rắn chủ quyền
Trong 3 năm cầm quyền của DPJ, Nhật Bản đã để mất vị trí nền kinh tế thứ hai thế giới về tay Trung Quốc. Nhưng đó là kết quả của một quá trình dài, một mô hình kinh tế truyền thống của Nhật. Liệu ông Abe và liên minh LDP có thể khôi phục vị thế của Nhật Bản hay không, bản thân ông Abe cũng chưa có lời hứa. Những khó khăn lớn ông Abe và nội các của ông sẽ phải đối mặt là tình trạng giảm phát của Nhật Bản khi tăng trưởng GDP của nước này trong tháng 11-2012 mức 3,5%, mức thấp nhất kể từ khi xảy ra trận động đất, sóng thần hồi tháng 3-2011. Vì vậy, đứng đầu chương trình nghị sự của ông Abe là một lời hứa gây áp lực lên Ngân hàng trung ương Nhật Bản bằng việc tích cực nới lỏng chính sách tiền tệ.
Vấn đề nóng ảnh hưởng không nhỏ đến chính sách đối ngoại và cả nền kinh tế của Nhật Bản chính là tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc. Trong cuộc họp báo đầu tiên sau khi LDP giành chiến thắng, ông Abe cho biết sẽ cải thiện quan hệ với Trung Quốc nhưng tuyên bố không có thỏa hiệp về vấn đề chủ quyền các đảo trong tranh chấp với Trung Quốc. “Quần đảo Senkaku là lãnh thổ vốn có của Nhật Bản. Nhật Bản sở hữu và kiểm soát quần đảo này theo quy định của luật pháp quốc tế. Không có chỗ cho đàm phán ở điểm này”, ông Abe khẳng định.
Về vấn đề hạt nhân, đa số các đảng của Nhật Bản đều muốn loại trừ điện hạt nhân nhưng với lịch trình khác nhau sau sự cố tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima. DPJ muốn loại trừ vào những năm 2030. Trong khi đó LDP vẫn muốn loại trừ điện hạt nhân nhưng không đưa ra lịch trình cụ thể. Điều này đã khiến cổ phiếu của tập đoàn điện Tokyo (TEPCO) tăng giá 33% trong phiên giao dịch ngày 17-12.
Thụy Vũ tổng hợp
| |
