Báo cáo tại hội nghị, bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng ban Quản lý ATTP TPHCM cho biết, là mô hình thí điểm đầu tiên trong cả nước, chỉ trong 3 năm thí điểm nhưng Ban Quản lý ATTP đã đưa công tác kiểm soát ATTP của TP dần đi vào quỹ đạo. Tích cực chống thực phẩm bẩn, song song với xây thực phẩm sạch và làm thay đổi nhận thức của người sản xuất, kinh doanh và cả người tiêu dùng là mục tiêu mà đơn vị này hướng tới.
Kể từ khi ra đời, Ban Quản lý ATTP liên tục đưa ra các chương trình hành động thiết thực nhằm hạn chế thực phẩm bẩn xâm nhập vào thị trường, thành công nhất là triển khai hiệu quả mô hình các đội quản lý ATTP đến từng quận, huyện.
Hiện ban đã xây dựng được 10 đội quản lý ATTP gồm 2 đội quản lý 2 chợ đầu mối là chợ Bình Điền và chợ Hóc Môn được phân công kiểm soát toàn bộ thực phẩm về chợ mỗi đêm. Cùng với đó là 8 đội quản lý ở 24 quận, huyện.
“Đây được xem là những “cánh tay nối dài” của ban đến tận các ngóc ngách của TP. Chúng tôi đã sử dụng 300/400 nhân sự hiện có của Ban để cơ cấu vào các đội này và lực lượng thanh tra. Và đây là lực lượng chủ chốt trong công tác thanh kiểm tra, giám sát vấn đề an toàn thực phẩm tại các địa phương” - bà Phạm Khánh Phong Lan cho hay.
Cũng theo bà Phạm Khánh Phong Lan, công tác thanh tra, lấy mẫu thực phẩm kiểm nghiệm và xử phạt nghiêm khắc nếu có vi phạm nhằm đẩy lùi thực phẩm bẩn, không đảm bảo an toàn là những hoạt động xuyên suốt được ban thực hiện trong 3 năm qua. Chỉ trong 3 năm, việc lấy mẫu, thanh kiểm tra, xử phạt vi phạm đều tăng hơn gấp nhiều lần với những năm trước đây.
Đặc biệt, lực lượng thanh tra của Ban Quản lý ATTP còn rất linh động trong việc xử lý các vi phạm về an toàn thực phẩm bằng cách áp dụng ngay các quy định về hàng gian, hàng giả của ngành Công thương, tiêu hủy tại chỗ các thực phẩm có dấu hiệu nhiễm bệnh, không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc thay cho việc lấy mẫu kiểm nghiệm như trước đây.
Tuy nhiên, theo bà Phạm Khánh Phong Lan, dù hoạt động hiệu quả nhưng hệ thống các đội quản lý ATTP thuộc phòng Thanh tra lại đang thực hiện nhiều chức năng nhiệm vụ vượt quá chức năng nhiệm vụ của phòng Thanh tra. Trong khi đó, nguồn nhân lực lại chưa đủ mạnh cả về số lượng và chất lượng.
“Dù có nhiều khó khăn, thách thức song anh em chúng tôi luôn bảo nhau phải nỗ lực hơn nữa để xây dựng hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm, vì sức khỏe của người dân. Chúng tôi hy vọng, sau thời gian thí điểm 3 năm sẽ được chấp thuận chuyển đổi thành Sở Quản lý an toàn thực phẩm nhằm tạo điều kiện cho chúng tôi có đầy đủ cơ sở pháp lý, phát huy hiệu quả công tác, phù hợp với thực tế hoạt động”, bà Phạm Khánh Phong Lan kiến nghị.
Đánh giá cao những kết quả mà Ban Quản lý ATTP làm được trong 3 năm vừa qua, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong cho rằng, Ban Quản lý ATTP cần tiếp tục bám sát các chương trình mục tiêu của Chính phủ về công tác quản lý nhà nước bảo đảm ATTP; Đẩy mạnh công tác truyền thông theo hướng đa dạng, hấp dẫn, có sức thuyết phục, phù hợp với điều kiện của người dân TP; tăng cường, mở rộng hợp tác để bảo đảm ATTP; kiểm soát chặt chẽ hóa chất bảo vệ thực vật, các chất cấm trong sản xuất thực phẩm và thực phẩm nhập khẩu.
Tăng cường quan hệ hợp tác, phối hợp với các địa phương trong cả nước giám sát ATTP theo chuỗi từ khâu chăn nuôi đến tiêu thụ sản phẩm, hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm các địa phương về TP. Cùng với đó, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về ATTP, hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa các sở - ngành và chính quyền địa phương các cấp để bảo đảm tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về ATTP.
Phân định rõ trách nhiệm của các ngành chức năng trong công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát các khâu sản xuất, chế biến, nhập khẩu thực phẩm trước khi đưa vào lưu thông và tiêu dùng; có những biện pháp phù hợp, kiên quyết để phòng, chống nạn hàng gian, hàng giả và hàng kém chất lượng đang lưu thông trên thị trường. Xử phạt nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm ATTP.
Ủng hộ đề xuất của ban, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong đề nghị Sở Nội vụ trên cơ sở thí điểm, đề xuất Chính phủ cho phép thành lập Sở An toàn thực phẩm là cơ quan chuyên môn thuộc UBND thành phố, có chức năng tham mưu, giúp UBND TP thực hiện chức năng quản lý nhà nước về ATTP trên địa bàn.
Cho phép TP thành lập mạng lưới các Đội quản lý ATTP liên quận - huyện, chợ đầu mối trực thuộc Sở An toàn thực phẩm, có chức năng tham mưu, tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, giám sát an toàn thực phẩm, thanh kiểm tra xử lý vi phạm. bên cạnh đó, Ban Quản lý ATTP nghiên cứu, tập hợp những bất cập trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ để kiến nghị các bộ, ngành có quy định hướng dẫn để làm cơ sở khi triển khai thực hiện.
