Chiếm dụng từ vỉa hè đến lòng đường
Quận 2 trước đây nổi tiếng với phố nhậu đường Trần Não, nay dân nhậu lại rủ nhau kéo về đường Song Hành và các đường nhánh (thuộc phường An Phú). Tọa lạc ở vị trí đắc địa ngay phía dưới cầu Sài Gòn, một mặt là bờ kênh, một mặt là nhà phố nên bàn ghế của các hàng quán tha hồ tràn ra vỉa hè, còn xe máy, ô tô của thực khách tự tiện đậu ngay dưới lòng đường, bất chấp xe cộ qua lại. Cuối tuần đông khách, có quán còn đặt bàn cho khách nhậu ngay vỉa hè giáp bờ kênh và một phần lòng đường, rồi cử nhân viên đứng chặn, vừa mời khách vừa ngăn xe tông vào các bàn nhậu dưới lòng đường. Khoảng 4 năm trước, tuyến đường này là nơi ở lý tưởng cho những ai thích không gian yên tĩnh, nhưng nhiều người đã phải chuyển đi bởi quán nhậu bủa vây.
Quán nhậu và xe chiếm dụng hết vỉa hè, tràn xuống lòng đường số 7 (phường An Phú, quận 2) Ở phía bên kia cầu Sài Gòn, con đường D2 và Ung Văn Khiêm (phường 25, quận Bình Thạnh) cũng là tụ điểm ăn nhậu, nơi các quán hoạt động từ sáng tới khuya. Ban ngày, những quán cơm dựng dù, kê bàn tràn ra vỉa hè, tối đến vỉa hè bị chiếm dụng làm quán nhậu, quán cà phê hoặc là nơi tập trung các xe đẩy bán đồ ăn vặt. Điều kỳ lạ là dù nhiều quán phía trong còn chỗ trống nhưng nhân viên vẫn đặt bàn tràn ra vỉa hè đến sát mép đường như thách thức người dân và chính quyền địa phương.
Ông Phạm Đức Bảo, sống tại hẻm 69 đường D2, nơi hàng chục bộ bàn ghế được đặt chiếm hết 2 bên vỉa hè, xe cộ lại dựng ngay dưới lòng hẻm, cho biết: “Con hẻm này thường xuyên bị các quán bán nước, sinh tố, trái cây dĩa chiếm dụng. Đây là hẻm hỗ trợ giải tỏa giao thông cho đường Xô Viết Nghệ Tĩnh và đường Bạch Đằng, nên xe cộ qua lại đông, người đi bộ phải đi dưới lòng đường giữa dòng xe cộ, vô cùng bất an, trong khi vỉa hè lại thành nơi kinh doanh của một số người thì thật vô lý”.
Đường Phan Xích Long (phường 7, quận Phú Nhuận) vốn được coi là tuyến đường đẹp nhất quận Phú Nhuận với mặt đường và vỉa hè rộng rãi. Vài năm trước, hàng quán đua nhau mở ra lấn chiếm lòng lề đường gây ồn ào, mất trật tự. Sau phản ánh của người dân và nỗ lực của chính quyền địa phương, tình hình chuyển biến nền nếp hơn một thời gian nhưng đến nay, vỉa hè tuyến đường này lại gần như kín bàn ghế và xe của các quán ăn, quán nhậu. Tương tự, vỉa hè và lòng đường Đồng Đen trải dài qua các phường 10, 11, 12 và 14 (quận Tân Bình) từ đường Trường Chinh đến Âu Cơ và đường Tên Lửa (quận Tân Phú) cũng bị chiếm dụng toàn bộ.
Tình hình trật tự lòng lề đường ở đường Sư Vạn Hạnh (thuộc các phường 12 và 13, quận 10) cũng thay đổi theo chiều hướng xấu, thêm nhiều quán nhậu và các cửa hàng bán đồ ăn thức uống chiếm dụng vỉa hè…
Lại than khó
Theo Đội Quản lý trật tự đô thị quận Tân Bình, toàn quận hiện có hơn 300 tuyến đường nhưng mỗi lượt tuần tra, đội chỉ có thể đi 3 tuyến. Nhiều tuyến đường thuộc quận quản lý hiện cũng phát sinh tình trạng lấn chiếm lòng lề đường. Người bán hàng tại các điểm này khi thấy lực lượng chức năng thì lập tức dọn bàn ghế vào bên trong, nên rất khó bắt quả tang, xử phạt. Nhiều trường hợp vi phạm liên tục nhưng do số tiền phạt còn quá ít so với lợi nhuận nên họ không sợ, tiếp tục kinh doanh.
Đội Quản lý trật tự đô thị quận 10 cho biết, riêng tuyến đường Sư Vạn Hạnh, chỉ tính từ đầu năm 2018 đến nay phạt 84 trường hợp với số tiền hơn 105 triệu đồng. Năm 2017, phạt 80 trường hợp với 98 triệu đồng. Phần lớn các điểm kinh doanh đều không có bãi giữ xe, tự tiện chiếm dụng lòng đường, khi có lực lượng chức năng kiểm tra thì họ dắt xe đi chỗ khác.
Ông Nguyễn Thành Phương, Phó Chủ tịch UBND quận Phú Nhuận, thừa nhận hiện nay vỉa hè đường Phan Xích Long đang xảy ra tình trạng tái lấn chiếm. Vỉa hè được vẽ đường ranh giới để đậu xe, nay có hiện tượng để bàn ghế cho khách ngồi. Hiện UBND quận giao trách nhiệm cho UBND và công an phường tăng cường xử phạt các trường hợp sử dụng vỉa hè để bàn ghế kinh doanh.
Lãnh đạo các địa phương đều cho rằng việc xử phạt chiếm dụng lòng lề đường để kinh doanh đang rất khó, bởi lực lượng mỏng, trong khi các cơ sở kinh doanh lại thiếu tính tuân thủ. Hầu hết các điểm kinh doanh xin cấp phép hoạt động nhưng lại không tính đến phương án chỗ để xe và mặc nhiên cho rằng vỉa hè là nơi để xe. Việc tạo điều kiện cho người dân kinh doanh là cần thiết, nhưng đơn vị cấp phép cũng phải xét nếu có điểm giữ xe mới cấp phép, tránh tạo gánh nặng cho địa phương; hoặc có thể cho thuê vỉa hè làm nơi kinh doanh thu phí giống như đậu ô tô để giảm thiểu tình trạng lấn chiếm mà thu được thuế cho ngân sách.
Ngoài 16 tuyến đường được đăng ký xây dựng tuyến đường văn minh - mỹ quan đô thị cấp thành phố và 141 tuyến đường được đăng ký xây dựng tuyến đường văn minh - mỹ quan đô thị cấp quận - huyện hiện vẫn còn ngổn ngang, mới đây, UBND TPHCM tổ chức hội nghị ký kết giao ước thi đua trong công tác đảm bảo trật tự lòng lề đường năm 2018 giữa Ban An toàn giao thông TP và UBND 24 quận - huyện. Hy vọng đây sẽ là đòn bẩy tạo đột phá trong việc chấn chỉnh trật tự lòng lề đường, hướng đến đạt hiệu quả trong xây dựng các tuyến đường văn minh - mỹ quan đô thị và kéo giảm tình trạng lấn chiếm lòng lề đường ở các tuyến đường khác trên địa bàn TPHCM.
