Là một trong số ít thủ đô trên thế giới có 1.000 năm tuổi, Hà Nội có thế mạnh về bề dày lịch sử văn hóa, lối sống. Quần thể di tích của Hà Nội cũng là một trong những lợi thế mà ít địa phương trong cả nước có được. Hàng loạt các sự kiện lớn được tổ chức trong nước nhằm hướng tới đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội, có vẻ như năm nay Hà Nội sẽ ngập tràn khách du lịch...
Thời cơ ngàn năm có một
Theo thông lệ những năm trước, việc tổ chức Năm du lịch quốc gia được ưu tiên cho các địa phương có tiềm năng nhưng chưa khai thác, phát huy được thế mạnh vốn có, song năm nay, ưu ái này đã được dành cho Hà Nội. Ông Mai Tiến Dũng, Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL Hà Nội, khẳng định đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội và Năm du lịch quốc gia là cơ hội ngàn vàng để quảng bá và xúc tiến du lịch Hà Nội.
Với tâm điểm là đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội, hàng loạt các sự kiện văn hóa, thể thao lớn sẽ được tổ chức tại mọi miền đất nước nhằm tạo nên hiệu ứng đặc biệt đối chương trình du lịch kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội được tổ chức từ đầu năm 2010 đến cuối năm. UBND TP Hà Nội vừa phê duyệt chương trình Năm du lịch quốc gia 2010 với nhiều điểm nhấn dành cho du khách như triển lãm “Nghề gốm Bát Tràng - cổ truyền và hiện đại”, liên hoan thả diều 3 miền... Các tỉnh, thành trên cả nước cũng nhân cơ hội này tổ chức nhiều chương trình du lịch mang dấu ấn 1.000 năm như tour du lịch quốc tế leo núi cắm cờ “Thăng Long - Hà Nội 1.000 năm tuổi” trên đỉnh núi Fansipan; Festival Hoa Đà Lạt 2010; lễ dâng hương tưởng niệm các vua Hùng - Phú Thọ; lễ hội Lam Kinh - Thanh Hóa; Festival Huế 2010...
Đến thời điểm này, Sở VH-TT-DL Hà Nội cũng đã phát hành 2.000 DVD bằng hai thứ tiếng Việt và tiếng Anh nhằm giới thiệu, quảng bá cho Năm du lịch quốc gia 2010 với tựa đề “Khám phá du lịch Hà Nội”. DVD này đã giới thiệu khái quát những giá trị văn hóa, lịch sử truyền thống của người Hà Nội xưa và nay như tứ trấn của thành Thăng Long, nhiều trò chơi dân gian như thổi cơm thi, đấu võ, chọi gà, nặn tò he... cho đến những diện mạo của Hà Nội hiện đại hôm nay..
Vẫn là... chờ đợi
Với hơn 4.000 di tích danh thắng, 1.264 làng nghề, nhiều lễ hội phong phú mang đậm chất dân gian, cùng nhiều món ăn dân tộc đặc sắc như: bánh cuốn, phở, bún ốc, trà sen... là lợi thế lớn để Hà Nội phát triển du lịch văn hóa, lịch sử. Song đáng tiếc, trên thực tế, phần lớn các cơ sở này đều hoạt động manh mún, dàn trải, chưa có sự liên kết, do đó những tiềm năng của du lịch Hà Nội đến nay vẫn chỉ là tiềm năng!
Theo đánh giá của những người làm du lịch có kinh nghiệm thì sở dĩ Hà Nội chưa tận dụng được thế mạnh về thiên nhiên, văn hóa, lịch sử... là do chưa có sự liên kết và chưa có chiến lược khai thác du lịch hiệu quả. Nhiều điểm du lịch nếu có phong cảnh đẹp, sơn thủy hữu tình thì lại không thuận tiện đường đi lại, ngược lại những di tích có cơ sở hạ tầng giao thông tốt hơn như: chùa Trầm, chùa Thầy, chùa Mía, đền Gióng... thì lại chưa có ý thức khai thác nên các dịch vụ và sản phẩm du lịch ở đấy còn nghèo nàn. Ngoài vài hàng quán nhếch nhác với dăm ba đồ lưu niệm rẻ tiền được bày bán như tại các chợ quê thì chẳng có chỗ để khách có thể nghỉ chân, ăn uống và mua sắm.
Làng cổ Đường Lâm, một trong những điểm được các công ty du lịch nhắm tới thì đã bắt đầu manh nha có kinh doanh thêm dịch vụ giải khát, ăn trưa theo đơn đặt hàng. Song tất cả chỉ mới dừng lại ở sự đáp ứng tối thiểu với người làm du lịch. Vì thế, tới thời điểm này chỉ còn hơn 200 ngày nữa là tới ngày đại lễ kỷ niệm 1.000 năm, đến với Hà Nội, du khách phần lớn chỉ đi loanh quanh ở các danh thắng trong nội đô như phố cổ, khu di tích Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu, Hồ Gươm, làng nghề gốm sứ Bát Tràng hay làng lụa Hà Đông… Với hành trình như vậy, khách du lịch quốc tế thường đi tham quan gói gọn trong một ngày và lại trở về khách sạn.
Vài đơn vị kinh doanh du lịch nhân dịp này đã xây dựng và chào bán các tour du lịch tìm hiểu các di tích gắn với lịch sử Thăng Long ngàn năm như tham quan Hoàng thành Thăng Long, làng nghề, phố nghề, làng cổ - phố cổ, di tích đền Đô - chùa Phật Tích, Việt Phủ Thành Chương... Vietrans tour đã chào bán tour du lịch độc đáo phục vụ khách quốc tế mang tên “Truy tìm bí kíp Lý triều”, du lịch võ thuật - khám phá phố cổ Hà Nội... Liệu rằng với điểm nhấn 1.000 năm cùng những nỗ lực của nhiều ngành liên quan, du lịch Hà Nội có nắm bắt được thời cơ để bứt phá hay tiếp tục phải... chờ?
Thu Hà