Ngày 8-3, hàng triệu người Venezuela nghẹn ngào đưa tiễn Tổng thống Hugo Chavez về nơi an nghỉ cuối cùng tại Bảo tàng Quân sự Caracas. Nhiều nguyên thủ không kìm được nước mắt khi dự tang lễ. Ông Chavez ra đi khiến vị trí “thủ lĩnh” của phong trào cánh tả tại Mỹ Latinh bị bỏ trống và tương lai của chính sách “ngoại giao dầu mỏ”, từng giúp ông xây dựng một liên minh mạnh mẽ ở khu vực (để đối chọi với Mỹ) và đặt Venezuela vào vị trí được tôn trọng trên bản đồ địa chính trị khu vực trở nên không rõ ràng.
Ông Nicolas Maduro tuyên thệ nhậm chức Tổng thống lâm thời.
Có thể ổn định thời gian ngắn
Theo tờ Canadian Press, cái chết của ông Chavez ảnh hưởng không chỉ đối với Venezuela mà còn khắp cả Mỹ Latinh và bên ngoài khu vực. Vị lãnh đạo được cho là cái gai trong mắt Mỹ nhưng lại là người hùng của chủ nghĩa xã hội, nhân vật tiên phong trong việc xây dựng “chủ nghĩa xã hội thế kỷ XXI”. Theo hệ tư tưởng này, ông tập trung vào thực hiện công cuộc cải cách xã hội chủ nghĩa như một phần của dự án xã hội được biết đến với tên gọi Cách mạng Bolivar, gồm thi hành hiến pháp mới, quốc hữu hóa một số ngành công nghiệp then chốt, tăng kinh phí cho y tế và giáo dục, giảm đáng kể nghèo đói.
Cựu Ngoại trưởng London Ken Livingston, một trong những người ủng hộ ông Hugo Chavez, khẳng định: “Không thể phủ nhận vai trò kết nối của ông Chavez trong khu vực Mỹ Latinh. Khu vực này đã trở thành nơi đoàn kết đi theo phong trào cánh tả, cùng nhau chống lại sự áp đặt của Mỹ và hướng theo con đường xã hội chủ nghĩa.” Chuyên gia quan hệ quốc tế của Trường Đại học Candido Mendes ở Rio de Janeiro (Brazil) Paulo Velasco nhận định, hiện chưa có vị lãnh đạo trong Mỹ Latinh, kể cả cánh tả và cánh hữu, có được sự cuốn hút mang tầm cỡ quốc tế, sự giúp đỡ chân tình như việc bán dầu mỏ giá rẻ cho hàng loạt các quốc gia như ông Chavez, mặc dù nhà lãnh đạo này có rất nhiều đồng nghiệp có cùng lý tưởng như Rafael Correa của Ecuador, Evo Morales của Bolivia hay Cristina Fernandez của Argentina. Các nhà phân tích nhận định cái chết của ông Chavez có thể giáng một đòn mạnh vào các quốc gia cánh tả ở Mỹ Latinh. Tuy nhiên, cũng có dư luận cho rằng, do lực lượng cánh tả Mỹ Latinh mấy năm gần đây ở các nước như Argentina, Brazil, Uruguay… đang vững mạnh, nên cho dù ông Chavez không còn, lực lượng cánh tả trong thời gian ngắn vẫn sẽ ổn định.
Sẽ có sự điều chỉnh?
Hiện dư luận đang hết sức quan tâm liệu người kế nhiệm ông Chavez có tiếp tục duy trì thể chế do ông Chavez tạo dựng. Một số chuyên gia dự đoán rằng, một khi chính phủ mới được thành lập, Venezuela rất có thể sẽ sửa đổi chính sách năng lượng, cho phép nước ngoài vào đầu tư nhằm hỗ trợ nền kinh tế. Tuy nhiên, việc sửa đổi sẽ không diễn ra ngay lập tức. Bên cạnh đó, sức ép từ phe đối lập yêu cầu có sự thay đổi trong các chính sách kinh tế, ngoại giao sẽ gây không ít khó khăn cho chính quyền Venezuela thời hậu Chavez.
Với sự ủng hộ của người dân như hiện nay, Tổng thống lâm thời Nicolas Maduro sẽ kế vị ông Chavez là điều gần như chắc chắn, song dưới sức ép ngày càng lớn của xã hội, tờ Guardian cho rằng nhiều khả năng, Tổng thống mới của Venezuela sẽ xem xét việc điều chỉnh chính sách ngoại giao dầu lửa giá rẻ và thậm chí cải thiện quan hệ với Mỹ để giảm gánh nặng kinh tế. Những quyết định này được cho là sẽ gây tác động lớn trong nền chính trị khu vực Nam Mỹ. Theo hãng tin AP, khi thiếu sự hiện hữu về tư tưởng của ông Chavez, ảnh hưởng của Venezuela nhiều khả năng sẽ giảm sút và sức mạnh tài chính thuần túy của Brazil có thể sẽ lấp chỗ trống đó trong trật tự ngoại giao ở Tây Nam bán cầu.
Thanh Hằng (tổng hợp)
Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải dự lễ viếng Tổng thống Hugo Chavez
Ngày 8-3, Đoàn đại biểu đại diện lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam - do Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải dẫn đầu - đã tới dự lễ viếng, truy điệu Tổng thống Venezuela Hugo Chavez tại thủ đô Caracas của nước này.
Tham gia đoàn có lãnh đạo Ban Đối ngoại Trung ương, Bộ Ngoại giao, Bộ Công thương, Văn phòng Chính phủ, Đại sứ quán Việt Nam tại Venezuela và Hội Hữu nghị Việt Nam - Venezuela. Đoàn Việt Nam dự lễ tang cùng gần 60 đoàn nguyên thủ, đại diện quốc gia, tổ chức quốc tế trên thế giới và hơn 400 cơ quan, tổ chức nước ngoài khác.
Tại Học viện Quân sự Bolivar, nơi diễn ra lễ tang chính thức trong những ngày qua, hàng triệu người dân Venezuela và bạn bè quốc tế đã đến chào vĩnh biệt Tổng thống Hugo Chavez.
Tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã chuyển tới thân nhân Tổng thống Hugo Chavez, lãnh đạo Chính phủ, Quốc hội và nhân dân Venezuela lời chia buồn sâu sắc nhất của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ và nhân dân Việt Nam, nhấn mạnh Tổng thống Hugo Chavez mất đi là tổn thất lớn lao đối với đất nước và nhân dân Venezuela, Việt Nam mất đi một người bạn lớn thân thiết đã từng gắn bó với nhân dân Việt Nam trong những năm tháng khó khăn, gian khổ.
Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải khẳng định nhân dân Việt Nam không bao giờ quên sự ủng hộ và những đóng góp vô cùng quý báu của Tổng thống Hugo Chavez và nhân dân Venezuela đối với sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, thống nhất và xây dựng đất nước của nhân dân Việt Nam. Việt Nam sẽ làm hết sức mình cùng với lãnh đạo và nhân dân Venezuela tăng cường tình đoàn kết, giữ gìn và phát huy truyền thống quan hệ tốt đẹp giữa hai nước mà Tổng thống Hugo Chavez và các thế hệ lãnh đạo, nhân dân hai nước đã dày công vun đắp. Việt Nam cam kết tăng cường quan hệ song phương với Venezuela, thắt chặt và làm sâu sắc hơn mối quan hệ truyền thống anh em, hợp tác tốt đẹp nhiều mặt giữa hai nước.
TTXVN
