Trao đổi với các đại biểu (ĐB), Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho rằng, dù công tác đấu tranh chống hàng gian, hàng giả được đẩy mạnh, nhưng thực tế thực trạng này vẫn diễn biến phức tạp.
Theo bộ trưởng, nguyên nhân được xác định là do việc kinh doanh hàng giả, hàng nhái mang lại lợi nhuận lớn, lôi kéo nhiều đối tượng tham gia; các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi, lợi dụng công nghệ cao để gian lận trong thương mại điện tử; nguồn lực, nhân vật lực của các cơ quan chức năng còn hạn chế; công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng đôi lúc chưa đồng bộ; luật pháp hiện hành và cơ chế, chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe, một bộ phận cán bộ trong một số ngành, lĩnh vực được trao trách nhiệm nhưng thoái hóa biến chất, tiếp tay cho hành vi vi phạm.
Để khắc phục, theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Bộ Công thương sẽ tham mưu, hoàn thiện chính sách pháp luật, phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm giữa bộ, ngành, địa phương; có cơ chế phối hợp liên ngành; tăng cường giám sát. Bộ sẽ trình Chính phủ để Chính phủ trình Quốc hội phê duyệt Luật Thương mại điện tử nhằm tăng cường quản lý (dự kiến trình trong kỳ họp thứ 10 tới).
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng thông tin về các giải pháp tiếp theo như tăng cường thực thi công vụ, tăng cường kiểm tra, hậu kiểm là bắt buộc, hoàn thiện cơ chế hỗ trợ lực lượng quản lý thị trường tại địa phương. Ngành công thương cũng sẽ đề xuất áp dụng các chế tài đủ sức răn đe đối với đối tượng vi phạm…
Liên quan vấn đề gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái trên môi trường điện tử, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, việc xử lý lĩnh vực này luôn gặp khó khăn hơn trên môi trường truyền thống, vì mặt hàng phức tạp, công nghệ tinh vi, lực lượng và phương tiện thanh kiểm tra còn hạn chế và cần sự phối hợp giữa các cơ quan chuyên ngành khác nhau, trong khi đó, pháp luật hiện hành chưa có chế tài cụ thể với các mô hình quảng cáo, bán hàng mới như livestream…
Nêu giải pháp, Bộ trưởng cho hay, ngành sẽ hoàn thiện hồ sơ dự án luật Thương mại điện tử, trình Chính phủ để Chính phủ trình Quốc hội. Theo đó, bộ sẽ đề xuất làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan chức năng với các mô hình thương mại điện tử, các đối tượng livestream bán hàng.
Cùng với đó, dự kiến phân cấp, phân quyền cho địa phương trong quản lý giao dịch thương mại điện tử; tiếp tục phối hợp các đơn vị chuyên ngành trong thanh, kiểm tra, xử lý các mặt hàng vi phạm; chủ động rà soát và xử lý việc lợi dụng livestream và các website ứng dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng…
Bày tỏ quan điểm xử lý hàng gian, hàng giả hiện nay, ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) nhấn mạnh thêm rằng, hàng gian, hàng giả không phải bây giờ mới xuất hiện, mà đã có từ lâu, không phải bây giờ Quốc hội mới thảo luận vấn đề này, nhưng vì sao tình trạng này vẫn tái diễn?
ĐB Phạm Văn Hòa băn khoăn: “Đây là sự bất cập trong quản lý nhà nước, của các ngành chức năng công thương và y tế. Sắp tới, Bộ công thương và y tế phải thường xuyên, liên tục tăng cường thanh tra, kiểm tra, tạo sự an tâm cho người dân”.
Liên quan giải pháp giảm rác thải nhựa trong thương mại điện tử, Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết, rác thải nhựa trong bao bì, sản phẩm có nhiều tiện ích, chi phí thấp nên được sử dụng nhiều trong thương mại điện tử và phát triển nhanh, rác thải ngày càng tăng.
Để giảm thiểu rác, các giải pháp cần đồng bộ, phía Nhà nước xây dựng chính sách khuyến khích doanh nghiệp và người dân mua hàng chuyển từ sản phẩm dịch vụ xanh, giảm rác thải nhựa thông qua các chương trình khuyến mại… Trong dự thảo Luật Thương mại điện tử, bộ đã có lồng ghép nội dung này.
