Liên quan đến thông tin Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) bị Thanh tra Bộ Tài chính truy thu khoảng 1.900 tỷ đồng và cố tình hạch toán sai cước phí vận chuyển đường ống dẫn khí Phú Mỹ - TPHCM giai đoạn 2012 - 2015 và giấu lãi tỷ giá lên tới gần 5.000 tỷ đồng để né thuế, ngày 28-12, EVN đã có thông tin phản hồi làm rõ vấn đề nóng mà dư luận đang quan tâm này.
Theo đó, về khoản chênh lệch cước phí vận chuyển đường ống dẫn khí Phú Mỹ - TPHCM giai đoạn 2012 - 2015 (khoảng 1.900 tỷ đồng), EVN cho rằng đây là khoản chi phí hồi tố cước vận chuyển khí Phú Mỹ - TPHCM đã phát sinh trong giai đoạn 2012 - 2015. Căn cứ công văn số 12577/BCT-TCNL ngày 8-12-2015 của Bộ Công thương (trình Thủ tướng Chính phủ về cước phí vận chuyển đường ống dẫn khí Phú Mỹ - TPHCM) và công văn số 872/VPCP-KTTH ngày 4-2-2016 của Văn phòng Chính phủ cho phép EVN được phân bổ khoản chi phí này, đồng thời giao Bộ Công thương đề xuất thời gian thực hiện phù hợp (ngắn hơn 5 năm).
Trong năm 2015, EVN đã tiết kiệm chi phí và cân đối, phân bổ được 1.341 tỷ đồng vào kết quả sản xuất kinh doanh năm 2015.
Thực tế, khoản chi phí hồi tố cước vận chuyển khí đã không được đưa vào phương án điều chỉnh giá bán lẻ điện. Do vậy, giá bán lẻ điện áp dụng từ 1-12-2017 không bao gồm khoản chi phí này, nên EVN không có nguồn để bù đắp nếu chi phí này xuất toán khỏi giá thành năm 2015 và chuyển phân bổ vào chi phí sản xuất kinh doanh năm 2017.
Còn về khoản chênh lệch tỷ giá lên tới 4.847 tỷ đồng, EVN khẳng định khoản chênh lệch này chủ yếu phát sinh tại dự án đầu tư xây dựng Nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn 1. Đây là dự án của Tổng công ty Phát điện 1 (EVNGENCO1). Căn cứ theo Quyết định số 3023/QĐ-BCT ngày 1-6-2012 của Bộ Công thương về việc thành lập công ty mẹ - EVNGENCO1, trong đó có dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 là một trong số các dự án nguồn điện hạch toán phụ thuộc công ty mẹ EVNGENCO1. Tuy nhiên, dự án này lại sử dụng vốn vay của JICA (Nhật Bản) nên EVN gửi thư thỏa thuận với JICA nhưng theo yêu cầu từ phía JICA, EVN phải tiếp tục là chủ đầu tư, sau khi dự án hoàn thành xây dựng mới chuyển giao cho EVNGENCO1. Sau khi EVN báo cáo, Bộ Công thương đã có công văn số 2818/BCT-TCNL ngày 2-4-2013 thống nhất việc EVN tiếp tục làm chủ đầu tư dự án Nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn 1; sau khi nhà máy phát điện thương mại sẽ thực hiện chuyển giao chủ đầu tư dự án cho EVNGENCO1.
Việc chuyển giao Công ty Nhiệt điện Nghi Sơn 1 (là đơn vị quản lý vận hành Nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn 1) về Tổng công ty Phát điện 1 cũng là một nội dung trong Quyết định số 852/QĐ-TTg ngày 14-6-2017 của Thủ tướng Chính phủ về đề án tái cơ cấu Tập đoàn Điện lực Việt Nam giai đoạn 2017 - 2020. Như vậy, dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 là dự án thuộc EVNGENCO1 và do đó khoản lãi chênh lệch tỷ giá trong giai đoạn đầu tư xây dựng của dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 phải chuyển giao cho EVNGENCO 1 hạch toán theo quy định. Hiện tại, EVN đang thực hiện các thủ tục bàn giao dự án này về EVNGENCO1 tại thời điểm ngày 31-12-2017. Tập đoàn sẽ bàn giao số dư khoản lãi chênh lệch tỷ giá trong giai đoạn đầu tư xây dựng của dự án này để EVNGENCO1 hạch toán.
Mặt khác, theo quy định tại Thông tư 200/2014/TT-BTC và Công văn số 12227/BTC-CĐKT năm 2015 của Bộ Tài chính về việc trả lời chế độ kế toán của EVN, đã cho phép khoản chênh lệch tỷ giá trong quá trình đầu tư của các công trình điện nằm trong quy hoạch phát triển điện lực quốc gia được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt được phản ánh lũy kế và phân bổ dần vào doanh thu tài chính hoặc chi phí tài chính khi doanh nghiệp đi vào hoạt động, thời gian phân bổ không quá 5 năm kể từ khi công trình đi vào hoạt động.
