Không có ngày tận thế

20/12/2012 07:02

Có hay không ngày tận thế? Câu hỏi này được cộng đồng mạng bàn luận trong suốt những ngày qua. Đặc biệt, sự xuất hiện các thảm họa gần đây như động đất, sóng thần và một số hiện tượng thiên văn học… đang khiến không ít người hoài nghi vào sự tồn tại của trái đất sau ngày 21-12. Thực hư như thế nào, PV Báo SGGP đã có cuộc trao đổi với GS-TS Nguyễn Mộng Giao, nguyên Chủ tịch Hội đồng khoa học Viện Vật lý TPHCM.

- PV: Thưa ông, đang có khá nhiều thông tin cho rằng ngày 21-12 là ngày tận thế. Vậy thông tin này nên tiếp nhận như thế nào?

>> GS-TS NGUYỄN MỘNG GIAO: Thông tin ngày tận thế xuất phát từ lịch của người Maya (sống ở vùng Trung Mỹ). Lịch của người Maya có 18 tháng, mỗi tháng 20 ngày, cộng với một tháng thần thánh vào cuối năm được gọi là “Wayeb” có 5 ngày. “B’aktun” là đơn vị lớn nhất trong hệ thống chu kỳ thời gian của họ, tương đương 400 năm. Kỷ nguyên trải dài trên 13 B’aktun, tương đương khoảng 5.200 năm. Kỷ nguyên này bắt đầu vào ngày 11-8-3114 trước Công nguyên và sẽ kết thúc vào ngày 21-12-2012.

Nhưng đáng lẽ, những thông tin về lịch của người Maya sẽ không gây quá nhiều tin đồn như thời gian qua nếu không có sự trợ giúp từ giới truyền thông. Từ đó, hàng trăm câu chuyện đã được thêu dệt xung quanh thời điểm kết thúc lịch của người Maya.

- Nhưng có hay không “tận thế” vào ngày 21-12 theo lịch của người Maya, sau khi xuất hiện nhiều thảm họa trong thời gian qua?

Có rất nhiều lý giải xung quanh lịch của người Maya. Có thể với hiểu biết của thời ấy, họ mới tính được đến đó. Nhưng biết đâu, sau chu kỳ này họ đã có tính một chu kỳ khác. Tìm hiểu về người Maya đến nay vẫn chủ yếu qua khảo cổ. Nhưng phần lớn các tài liệu của người Maya cổ đã bị hủy hoại trong các cuộc chiến tranh tranh giành thuộc địa. Vì thế, không có một cơ sở khoa học nào để chứng minh ngày cuối cùng trên tờ lịch của một nền văn minh cổ là ngày tận thế. Còn các thảm họa như động đất, sóng thần… đã từng diễn ra trong tiến trình phát triển của con người. Không thể coi đó là cơ sở xác thực cho sự tồn tại của ngày tận thế 21-12.

- Vậy nghĩa là trái đất sẽ tồn tại vĩnh hằng?

Không hẳn vậy. Vẫn có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự hủy diệt trái đất. Đầu tiên phải kể đến sự nóng lên của mặt trời do quá trình phản ứng nhiệt hạch. Khi đó trái đất đang quay quanh mặt trời trong quỹ đạo vàng sẽ nóng lên. Khi đạt nhiệt độ cực đại, trái đất sẽ bị mặt trời tiêu diệt. Nhưng những nghiên cứu cho thấy, phải mất từ 5 - 10 tỷ năm nữa mới đến ngày đó. Và trong sự phát triển như vũ bão của KH-CN, tin chắc con người cũng sẽ nghĩ ra được những giải pháp để tồn tại, thích nghi. Bên cạnh đó, những thiên thạch bay xung quanh trái đất cũng được cho là mối nguy hại nếu con người không có biện pháp ngăn chặn kịp thời.

- Nhưng tin đồn ngày tận thế đang làm nhiều người hoang mang?

Tôi nghĩ rằng người dân cần tỉnh táo trước các tin đồn thất thiệt như vậy. Nếu có bất kỳ cơ sở nào để chứng minh sự tồn tại của ngày tận thế, giới khoa học thế giới và Việt Nam đã đưa ra cảnh báo ngay rồi. Vì thế, hãy cứ tập trung tinh thần cho công việc trong ngày thứ sáu tới đây. Rồi tận hưởng những ngày cuối tuần thật vui vẻ bên người thân và gia đình.

Những hình ảnh trong phim 2012 làm không ít người liên tưởng rằng nó sẽ xảy ra vào ngày 21-12-2012

Tường Hân

Sổ tay: Vẫn có người cả tin

Tin đồn nhảm ngày 21-12-2012 sẽ tận thế có tác động ít nhiều đến một số người dân nước ta. Bằng chứng có một số người đã đi mua mì gói, đèn cầy, dầu hỏa để phòng những ngày phải sống trong bóng tối và thiếu ăn do… tận thế. Thực ra, trong số những người phải lo lắng như vậy không hẳn chỉ có những người nhẹ dạ, thiếu kiến thức và thiếu thông tin, mà cũng có những người có hiểu biết nhưng tâm lý dễ bị lung lạc khi nghe nhiều người bàn luận về ngày tận thế sắp đến.

Tin đồn trên đã bị nhiều nguồn tin chính thức từ các nhà khoa học và các tổ chức khoa học uy tín bác bỏ, bởi không có bằng chứng khoa học nào chứng minh điều đó. Trước đây, đã mấy lần có tin đồn về chuyện tận thế, làm dư luận hoang mang lo lắng và đã không diễn ra. Vậy mà bây giờ, vẫn có người tin. May mà chuyện cả tin này chưa dẫn đến hậu quả bi đát như bị trầm cảm, rủ nhau tự tử…

Tin vào chuyện ngày tận thế 21-12-2012 cũng là mê tín dị đoan, bởi đây là niềm tin cực đoan không dựa vào các căn cứ khoa học. Bất cứ niềm tin nào quá cực đoan đều không tốt và trong nhiều trường hợp gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Điều đáng lo ngại hiện tượng này có thể lây lan ở nhiều người. Lợi dụng điều đó, có kẻ khai thác tin đồn để trục lợi. Đáng tiếc, có một vài tờ báo, trang mạng thông tin dễ dãi, đã úp mở nói về một số hiện tượng mang chút tính thần bí, huyền hoặc, thậm chí hiện tượng có thể giải thích rất rõ ràng nhưng cũng cố tình thêu dệt thêm thắt những chi tiết kỳ bí để câu khách.

Vì vậy, xử lý chuyện mê tín dị đoan không đơn giản và không thể trong ngày một ngày hai. Trước hết phải nâng cao kiến thức, nhận thức cho người dân, nhất là với các vấn đề lâu nay chưa được giải thích rõ ràng và thuyết phục. Cần sớm cung cấp các thông tin, các lý giải khoa học khi có các hiện tượng thiên nhiên thu hút sự quan tâm, chú ý của dư luận, hoặc gây ra sự sùng bái lệch lạc. Đẩy mạnh tuyên truyền việc bài trừ mê tín dị đoan. Chẳng hạn, với một số vấn đề có nhập nhằng giữa yếu tố tín ngưỡng, tâm linh và mê tín dị đoan, cần đẩy mạnh việc tuyên truyền một cách rõ ràng, thuyết phục, đâu là yếu tố tín ngưỡng, đâu là mê tín dị đoan, tuyệt đối không úp mở, lấp lửng. Cần phát huy vai trò xung kích, tích cực của các phương tiện truyền thông phân tích, phản bác ngay các ý kiến sai trái.

Ngoài ra, trong cộng đồng, những người có uy tín, có hiểu biết nên sớm giải thích các hiện tượng chưa được hiểu đúng đắn, rõ ràng cho những người xung quanh. Chính quyền địa phương cần ra tay xử lý các thông tin chưa xác thực trên địa bàn để tránh gây hoang mang trong nhân dân…

Trịnh Minh Giang