Trời đã nắng ráo 2 ngày nhưng nước lũ vẫn đổ về
Sau khi quét qua Thái Nguyên và Lạng Sơn, khối nước lũ lớn ở miền Bắc đang dịch chuyển mạnh xuống vùng hạ lưu sông Cầu và sông Thương, bao trùm khu vực phía Bắc của tỉnh Bắc Ninh.

Cục Khí tượng - thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cập nhật lúc 23 giờ đêm 8-10, nước lũ ở Thái Nguyên và Lạng Sơn đã bắt đầu rút dần. Trong khi đó, tại khu vực Bắc Giang và Bắc Ninh trước đây (nay hợp nhất thành tỉnh Bắc Ninh), lũ tiếp tục lên và có thể đạt đỉnh trong sáng nay.

Điểm đáng quan tâm, hiện nay trời miền Bắc không còn mưa, song các trạm thủy văn trên sông Cầu và sông Trung tại Đáp Cầu, Cầu Sơn, Phủ Lạng Thương vẫn ghi nhận mực nước cao hơn báo động 3 từ 1 đến 2,4m (vượt cả mốc lũ lịch sử năm 1986).

Tại khu vực phía Bắc tỉnh Bắc Ninh, từ chiều và đêm 8-10, nhiều đoạn đê bối ở Yên Dũng, Việt Yên, Lục Nam phải gia cố gấp trong đêm vì nước tràn qua mặt đê. Tại xã Tiên Lục và khu vực Hà Châu - Đông Cao (Phổ Yên cũ), nước sông Cầu cũng dâng nhanh, người dân phải đắp bao cát, đổ đất để chặn dòng chảy. Nhiều làng ven sông Cầu, sông Thương đã bị ngập, một số hộ phải sơ tán ngay trong đêm.


Theo các chuyên gia thủy văn, nguyên nhân chính khiến các khu vực này đang ngập lũ là do nước từ thượng nguồn (gồm các lưu vực sông Cầu, sông Công, sông Trung) đồng loạt đổ xuống hạ lưu và dịch chuyển chậm.

Trước đó, ở thượng nguồn, nước lũ sông Cầu đo tại trạm (cầu) Gia Bảy - trung tâm tỉnh Thái Nguyên - đã vượt đỉnh lũ lịch sử năm 2024 (trận lũ do bão Yagi gây ra) hơn 1m. Thái Nguyên có địa hình dốc, nhiều thung lũng hẹp, khi mưa lớn kéo dài, nước từ rừng đầu nguồn ở Định Hóa, Võ Nhai, Phú Lương dồn về, trong khi hệ thống sông nhỏ và lòng hẹp nên thoát nước rất chậm.

Tuy nhiên, nguyên nhân chính vẫn là do rừng suy giảm, đô thị hóa nhanh làm mất vùng trữ nước tự nhiên, khiến lũ ở đây ngày càng dữ dội. Còn ở Hữu Lũng (tỉnh Lạng Sơn), hàng ngàn ngôi nhà ngập nước là do nước lũ sông Trung từ miền núi cao đổ về mạnh, gặp nước dâng từ sông Thương ở hạ lưu nên gây hiện tượng “lũ ngược”.
Nhìn bức tranh tổng thể cho thấy đợt lũ này không phải lan khắp miền Bắc mà chỉ tập trung ở 3 lưu vực chính: sông Cầu, sông Thương và sông Trung (liên quan các tỉnh: Thái Nguyên, Bắc Ninh, Lạng Sơn). Hiện dòng nước lũ đang trượt dần xuống đồng bằng, sẽ chảy về hệ thống sông Thái Bình rồi thoát ra khu vực Hải Phòng trong vài ngày tới. Các lưu vực khác như sông Hồng, sông Đà, sông Lô hầu như không xuất hiện lũ đáng kể trong đợt mưa này.
Hơn 200.000 ngôi nhà bị ngập
Theo ông Dương Xuân Huyên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, có khoảng 5.083 hộ dân trên địa bàn tỉnh này đã bị ảnh hưởng bởi trận lũ. Ngập lụt diện rộng tại các xã: Yên Bình, Vân Nham, Hữu Lũng, Tuấn Sơn, Cai Kinh, Thất Khê, Tràng Định, Quốc Việt...

Theo bà Nguyễn Thị Loan, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên, mưa và lũ lụt ở địa phương này đã làm 4 người chết, 2 mất tích, 2 bị thương. Đến nay đã có khoảng 200.000 hộ dân bị ngập. Thái Nguyên đã huy động gần 1.000 người gia cố khẩn 500m đê sông Cầu bằng bao tải cát để chống tràn.
Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cập nhật đến tối 8-10, mưa lớn và lũ lụt sau bão số 11 đã làm 13 người chết và mất tích, 7 người bị thương ở miền Bắc.
Lũ ở Thái Nguyên đạt đỉnh, nước đang dồn về hạ lưu Bắc Ninh
Cập nhật đến sáng 9-10 từ Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia, tại tỉnh Thái Nguyên, lũ trên sông Cầu ở trạm Gia Bảy đang xuống nhưng vẫn còn cao hơn báo động 3. Ở Lạng Sơn, sông Trung tại Hữu Lũng cũng đang hạ dần, song vẫn trên mức nguy hiểm khoảng 3m.
Ngược lại, tại tỉnh Bắc Ninh, nước lũ sông Cầu và sông Thương vẫn tiếp tục dâng. Trạm Đáp Cầu ghi nhận mực nước cao hơn báo động 3 khoảng 1,1m; trạm Phủ Lạng Thương (Bắc Giang trước đây) vượt mức lũ lịch sử năm 1986 khoảng 18cm. Riêng trạm Cầu Sơn (hạ lưu sông Trung) đang ở mức đỉnh, dao động nhẹ và có thể duy trì cao trong vài giờ tới.

Cơ quan khí tượng - thủy văn dự báo trong 12 giờ tới, nước ở hạ lưu các sông này sẽ đạt đỉnh rồi bắt đầu giảm chậm. Đến đêm nay và sáng mai, mực nước tại Gia Bảy (Thái Nguyên) dự kiến giảm về mức báo động 2, trong khi Đáp Cầu vẫn ở mức trên báo động 3 khoảng nửa mét, còn tại Phủ Lạng Thương và Cầu Sơn vẫn cao hơn báo động 3 từ 0,7–1,2m.
Dù trời đã tạnh, các chuyên gia cảnh báo ngập lụt diện rộng vẫn sẽ kéo dài 2-3 ngày tới ở Thái Nguyên, Bắc Ninh, Lạng Sơn (đặc biệt là những vùng trũng ven sông).