Trong báo cáo tham luận đánh giá tình hình thiên tai năm 2023 và nhận định xu thế thiên tai năm 2024 (gửi Hội nghị Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2024 do Văn phòng Chính phủ tổ chức ngày 10-5), Bộ TN-MT thống kê: Trong năm 2023, thời tiết và khí hậu nước ta chịu ảnh hưởng của trạng thái El Nino. Tổng cộng đã xảy ra 18/22 loại hình thiên tai.
Trong các tháng đầu năm 2024, thiên tai tiếp tục xảy ra với nhiều hình thái cực đoan như: 8 đợt không khí lạnh, 3 đợt nắng nóng diện rộng tại Đông Nam bộ từ tháng 2-2024 đến nay.
Đặc biệt từ ngày 8-3 đến 10 ngày đầu tháng 4, Nam bộ liên tục xuất hiện nắng nóng diện rộng kéo dài. Từ ngày 31-3 đến ngày 4-4, khu vực Tây Bắc bộ, Bắc Trung bộ và Trung Trung bộ xuất hiện nắng nóng diện rộng (có nơi từ 40-41 độ C).
“Dòng chảy trên các sông, hồ chứa ở Bắc bộ phổ biến thiếu hụt 30-60% so với trung bình nhiều năm”, báo cáo cho biết. Trong đó, trên sông Thao và sông Lô thiếu hụt tới 50-60%; các sông ở Trung bộ, Tây Nguyên thiếu hụt phổ biến 25-50%; riêng các sông ở Thừa Thiên Huế, sông Thu Bồn (Quảng Nam), Đắk Bla (Kon Tum) ở mức cao hơn.
Bộ TN-MT dẫn số liệu quan trắc của Tổng cục Khí tượng - thủy văn cho biết, tình trạng xâm nhập mặn mùa khô năm 2023-2024 đã đến sớm và cao hơn trung bình nhiều năm và so với năm 2022-2023, nhưng không nghiêm trọng bằng mùa khô các năm 2015-2016, 2019-2020. Các đợt xâm nhập mặn thời gian vừa qua đã gây ra tình trạng thiếu nước cục bộ ở một số khu vực chưa có điều kiện tiếp cận nguồn cấp nước tập trung của một số tỉnh ven biển.
Dự báo xu thế thiên tai đến cuối năm 2024, Bộ TN-MT nhận định, hiện tượng ENSO sẽ duy trì trạng thái trung tính đến tháng 6 với xác suất 80-85%. Từ tháng 7 đến tháng 9, ENSO có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina với xác suất 60-65% và có khả năng tiếp tục duy trì trạng thái La Nina trong các tháng cuối năm 2024.
Tham luận của Bộ TN-MT cho rằng, từ nay đến tháng 6 và 7 mới là mùa nắng nóng ở miền Bắc và miền Trung. Hiện tượng nắng nóng và nắng nóng gay gắt có khả năng xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm, xuất hiện cả trong tháng 7 và 8, đề phòng xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt.
Bộ TN-MT nhận định: Nắng nóng có xu hướng giảm dần từ nửa cuối tháng 8 ở Bắc bộ và từ tháng 9 ở khu vực Trung bộ. Nắng nóng ở khu vực Nam bộ chỉ còn xuất hiện trong khoảng nửa đầu tháng 5.
Từ nay đến tháng nửa đầu tháng 6-2024, bão và áp thấp nhiệt đới ít có khả năng xuất hiện trên Biển Đông. Từ khoảng nửa cuối tháng 6-2024, khả năng sẽ có bão và áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông.
Dự báo năm nay có khoảng 11-13 cơn trên Biển Đông và 5-7 cơn ảnh hưởng đến đất liền. Hoạt động của bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng sẽ tập trung vào nửa cuối mùa bão (từ tháng 9 đến 11).
