Trước đề nghị của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) về cơ chế điều chỉnh giá điện như giá xăng dầu, Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết, theo Nghị định số 95/2021/NQ-CP và Nghị định số 83/2014/NĐ-CP, hiện nay giá xăng dầu được điều chỉnh theo chu kỳ 10 ngày, vào ngày 1, 11 và 21 hàng tháng. Theo ý kiến của người tiêu dùng, doanh nghiệp, các chuyên gia và lãnh đạo các cấp, Bộ Công thương đang dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 95 và Nghị định 83, trong đó có tính đến phương án điều hành giá xăng dầu theo chu kỳ ngắn hơn (dưới 10 ngày).
Về kiến nghị điều chỉnh giá điện của EVN, tại Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ có quy định về cơ chế điều chỉnh giá điện trong năm, theo đó hàng quý EVN cập nhật chi phí phát điện của quý trước liền kề, dự kiến thông số đầu vào của khâu phát điện của các quý còn lại trong năm để tính toán lại giá bán lẻ điện bình quân. Nếu thông số đầu vào trong khâu phát điện thay đổi, làm giá bán lẻ điện bình quân tính toán tăng từ 3% trở lên thì giá điện được phép điều chỉnh tăng, nếu giảm thì giá điện được điều chỉnh giảm. Như vậy, quy định hiện hành đã có cơ chế đảm bảo giá điện theo sát với giá đầu vào, đảm bảo phản ánh biến động giá trên thị trường vào giá bán lẻ điện bình quân.
Tuy nhiên, lần điều chỉnh giá điện gần nhất vào ngày 20-3-2019, tức gần 4 năm giá điện chưa được điều chỉnh. Theo Thứ trưởng, do giá điện có tác động lớn đến kinh tế vĩ mô và đời sống người dân, nên việc điều hành giá điện cần phải được tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng và đánh giá đầy đủ tác động, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét có ý kiến về phương án điều chỉnh giá điện trước khi thực hiện. Vừa qua, giá điện tăng cao ở nhiều nước trên thế giới, một số quốc gia đã phải cắt giảm điện luân phiên. Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ, số liệu thống kê cho thấy giá than nhập khẩu cung cấp cho các nhà máy điện bình quân 10 tháng đầu năm 2022 tăng hơn 150% so với bình quân năm 2021, giá than trộn trong nước cho đến hết quý 3-2022 đã tăng so với đầu năm khoảng hơn 50%, những điều này đã làm cho chi phí sản xuất và mua điện tăng cao so với dự kiến đầu năm.
Hiện, Chính phủ đã giao Bộ Công thương phối hợp với các bộ ngành liên quan nghiên cứu, xử lý phương án đề xuất của EVN để xây dựng lộ trình điều chỉnh giá điện trên cơ sở đánh giá, cân nhắc kỹ lưỡng, đầy đủ tác động đến lạm phát và đặc biệt là đời sống người dân đang còn gặp nhiều khó khăn sau giai đoạn dịch bệnh vừa qua và trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động khó lường trong thời điểm hiện nay. Bộ Công thương sẽ tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng và báo cáo các cấp có thẩm quyền theo đúng quy định để việc điều chỉnh giá điện hợp lý, hạn chế tác động ở mức thấp nhất đến kinh tế - xã hội và đời sống người dân khi điều chỉnh.
 |
| Trung tướng Tô Ân Xô tại buổi họp báo. Ảnh: VIẾT CHUNG |
Cũng tại họp báo, liên quan đến tiến độ điều tra vụ Việt Á, Trung tướng Tô Ân Xô cho biết, cơ quan điều tra sẽ cố gắng phấn đấu để kết thúc điều tra trong quý 1-2023. Với vụ Việt Á, hiện nay đã khởi tố 29 vụ với 102 bị can và vụ giải cứu là 39 bị can. Số tiền đã kê biên, phong tỏa, các bị can nộp để khắc phục hậu quả thì vụ Việt Á hiện nay là 1.670 tỷ đồng và vụ giải cứu là 80 tỷ đồng. Nhiều khả năng số bị can sẽ tăng trong thời gian tới.
Liên quan đến các sai phạm trong đăng kiểm, nhất là các tỉnh ở phía Nam và hàng chục người đã bị khởi tố do liên quan đến đường dây nhận tiền lót tay để bỏ qua những sai phạm, lỗi của ô tô, Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng Bộ Công an thông tin, vừa qua, lực lượng công an đã làm rõ nhiều hành vi sai phạm, tiêu cực trong quá trình cấp giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật bảo vệ môi trường tại một số trung tâm kiểm định phương tiện giao thông cơ giới trên địa bàn TPHCM, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bến Tre, Phan Rang, dự kiến sẽ phát hiện thêm. Riêng Công an TPHCM đã ra lệnh khám xét 12 trung tâm kiểm định, khởi tố 6 vụ án với 43 bị can cho các tội danh nhận hối lộ, môi giới hối lộ và giả mạo trong công tác. Sơ bộ ước tính có khoảng hơn 70.000 phương tiện cơ giới đã được kiểm định phạm luật và các trung tâm kiểm định này đã cấp khoảng 52.300 giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật về bảo vệ môi trường, thu lợi hàng chục tỷ đồng.
Các vi phạm như xe vào kiểm định lốp mòn quá thì thay lốp, thay thành thùng, thay một số bộ phận khác, chỉ nộp tiền xong là đảm bảo tiêu chuẩn. Hoặc sử dụng phần mềm để can thiệp vào hệ thống đăng kiểm để thay đổi các thông số kiểm định và tính chất vi phạm. Ví dụ, trong máy tính có 2 đầu đọc thì chỉ cắm 1 đầu, còn bỏ 1 đầu, như vậy xe vẫn đạt tiêu chuẩn. “Một số trung tâm đăng kiểm này không đủ tiêu chuẩn nhưng vẫn thành lập, lập danh sách kiểm định viên ảo để hợp thức hóa một số quy định của Chính phủ về dịch vụ xe cơ giới. Ví dụ, quy định phải có 3 kiểm định viên thì họ không có ai; thậm chí có giám đốc 1 trung tâm kiểm định không viết được, không biết chữ, không đọc được, khai mới học hết lớp 3 cách đây 50 năm như Giám đốc Trung tâm kiểm định 50-17D Nhà Bè”, Trung tướng Tô Ân Xô thông tin.
Ngành công an coi những hành vi trên là những "virus Việt Á" trong lĩnh vực kiểm định phương tiện giao thông, Bộ Công an đang tích cực triển khai các biện pháp ngăn chặn “virus” này trên phạm vi toàn quốc; số bị can sẽ tiếp tục tăng lên trong thời gian tới.
