Rác thải thực phẩm gồm mảnh vụn thực phẩm và chất thải liên quan đến việc chế biến, xử lý và tiêu thụ thực phẩm, cũng như thực phẩm hết hạn, thức ăn thừa, vỏ trái cây, vỏ bắp, vỏ trứng và các chất thải thực phẩm khác… Theo ước tính của Cơ quan Lương thực quốc gia Indonesia, lượng thực phẩm dư thừa từ các bữa ăn được phân phát đến các trường học trên khắp nước này có thể lên tới 1,4 triệu tấn mỗi năm.
Trong số này, khoảng 451.000-603.000 tấn vẫn còn có thể sử dụng được và sẽ được quyên góp cho người có nhu cầu. Phần còn lại, ước tính từ 671.000-896.000 tấn thực phẩm không thể ăn được, sẽ được tái chế. Lượng rác thải thu gom sẽ được phơi khô, lên men làm thức ăn cho động vật, gia súc, gia cầm một cách đầy dinh dưỡng và mang đến giá trị lợi nhuận cao. Bên cạnh đó, Chính phủ Indonesia đã hướng đến việc tận dụng rác thải thực phẩm để tạo thành những nhiên liệu sinh học như khí gas, thu hồi ethanol để sử dụng trong sản xuất...
Theo Cơ quan Lương thực quốc gia Indonesia, việc tái chế rác thải thực phẩm nhằm mục tiêu đạt được nền kinh tế tuần hoàn, đảm bảo không có thực phẩm bị lãng phí. Nếu không được tái chế, phần lớn thực phẩm sinh hoạt sẽ được chôn xuống đất, là nguyên nhân gây nên tình trạng ô nhiễm đất và tạo ra khí methane - một loại khí nhà kính nguy hiểm hơn nhiều so với carbon dioxide. Cơ quan này cũng sẽ tiếp tục phổ biến chủ trương tới chính quyền các địa phương để thu gom thực phẩm thừa từ MBG, đồng thời có kế hoạch hợp tác với các tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực lương thực. Chương trình MBG được khởi động vào đầu năm nay, với mục tiêu tiếp cận 17 triệu người vào cuối năm 2025 và gần 83 triệu người vào năm 2029. MBG được thiết kế để cung cấp thực phẩm giàu dinh dưỡng gồm cơm, thịt gà, cá, rau củ, trái cây và sữa, bảo đảm trẻ em và phụ nữ mang thai nhận được bữa ăn cần thiết.
Việc quản lý rác thải thực phẩm từ MBG cũng nhận được sự quan tâm của các cơ quan chính phủ khác. Hồi tháng 1, Bộ Môi trường Indonesia đã phối hợp các bên thực hiện MBG để quản lý hiệu quả rác thải, đặc biệt là rác thải thực phẩm. Bộ cũng đã lên kế hoạch thiết lập một số địa điểm cho dự án thí điểm tập trung vào quản lý chất thải cho chương trình bữa ăn miễn phí. Chính phủ Indonesia cam kết quản lý rác thải hữu cơ từ MBG, coi đây là một phần trong nỗ lực lớn hơn nhằm cải thiện chất lượng dinh dưỡng cho người dân, đặc biệt là trẻ em và học sinh, hướng tới xây dựng một thế hệ khỏe mạnh.
Theo giới chuyên gia môi trường, cần nhân rộng mô hình tái chế này trong thời gian tới. Việc phân loại và tận dụng chất thải thực phẩm không chỉ là giải pháp giảm áp lực lên hệ thống xử lý rác, mà còn mở ra cơ hội phát triển các ngành kinh tế xanh, tuần hoàn. Để chống lãng phí thực phẩm hiệu quả, cần xây dựng khung pháp lý và chiến lược dài hạn với các mục tiêu rõ ràng, thúc đẩy phát triển các ứng dụng công nghệ trong xử lý rác thải.
