Ngày 30-3, Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam vừa có quyết định tạm thời thu hồi giải thưởng Tác giả trẻ năm 2021 đối với tác giả Vũ Thị Trang, tác giả công trình Phê bình phân tâm học: Phía của những ám ảnh nghệ thuật (NXB Khoa học Xã hội, 2020).
Thông báo nêu rõ: “gần đây Ban Chấp hành Hội Nhà văn nhận được đơn khiếu nại từ Tiến sỹ Đỗ Hải Ninh (công tác tại Viện Văn học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) đề cập đến những dấu hiệu vi phạm bản quyền trong cuốn chuyên khảo Phê bình phân tâm học: Phía của những ám ảnh nghệ thuật của tác giả Vũ Thị Trang, số xác nhận đăng ký xuất bản: 2144-2020/ CXBIPH/8-136/KHXH, số quyết định xuất bản 339/QĐ-NXBKHXH ngày 18.12.2020 – ISBN:978-604 – 9964 – 80-0, nộp lưu chiểu tháng 12-2020 và đã được trao giải thưởng Tác giả trẻ năm 2021.
Sau khi nghiên cứu đơn khiếu nại, cẩn trọng lắng nghe dư luận, tham khảo ý kiến một số nhà chuyên môn, các chuyên gia trong lĩnh vực lý luận phê bình và bản quyền cũng như trực tiếp gặp gỡ lắng nghe các bên liên quan trình bày quan điểm, luận cứ của mình, ngày 28-3-2022 Ban Thường vụ Hội Nhà văn Việt Nam đã họp phiên mở rộng, có sự tham gia của đại diện Ban Kiểm tra Hội, để phân tích, đánh giá kỹ lưỡng về sự việc này”.
Ngoài vướng nghi đạo văn, công trình của TS Vũ Thị Trang còn được cho là vi phạm quy chế của giải Tác giả trẻ lần thứ nhất khi đã được trao tặng thưởng của Hội đồng Lý luận phê bình VHNT Trung ương trước đó
Và "để bảo đảm tính trong sáng, khách quan, nghiêm minh trong hệ thống Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam, cũng như xét các yếu tố liên quan đến quy chế và uy tín của giải thưởng”, Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam đã quyết định tạm thời thu hồi giải thưởng Tác giả trẻ năm 2021 đối với tác phẩm Phê bình phân tâm học: Phía của những ám ảnh nghệ thuật của tác giả Vũ Thị Trang. Đồng thời, khi có kết luận chính thức từ phía các cơ quan chức năng liên quan đến vấn đề bản quyền, Hội Nhà văn Việt Nam sẽ tham khảo và đưa ra quyết định tiếp theo phù hợp với trách nhiệm và nghĩa vụ của mình.
Trước đó, công trình Phê bình phân tâm học: Phía của những ám ảnh nghệ thuật ngoài vướng nghi đạo văn do đích thân người trong cuộc là TS Đỗ Hải Ninh (cùng công tác tại Viện Văn học với TS Vũ Thị Trang) lên tiếng, công trình này còn được phát hiện có những chỗ giống nhau đến kinh ngạc với cuốn sách Phê bình văn học, con vật lưỡng thê ấy (Nhã Nam và NXB Hội Nhà văn, 2011) của PGS-TS Đỗ Lai Thúy. PGS-TS Đỗ Lai Thúy cũng chính là người viết Lời giới thiệu cho cuốn sách Phê bình phân tâm học: Phía của những ám ảnh nghệ thuật.
Ngoài ra, căn cứ theo quy chế giải Tác giả trẻ lần thứ nhất, công trình của TS Vũ Thị Trang đã vi phạm quy chế của giải này. Theo quy định, tác phẩm tham dự giải thưởng Tác giả trẻ không được tham dự một cuộc thi nào khác từ trước và cho đến khi kết thúc giải thưởng. Trước khi nhận giải Tác giả trẻ của Hội Nhà văn Việt Nam vào tháng 1-2022, công trình Phê bình phân tâm học: Phía của những ám ảnh nghệ thuật của Vũ Thị Trang đã nhận được tặng thưởng của Hội đồng Lý luận phê bình VHNT Trung ương vào tháng 11-2021.
