Từ vụ việc 4 doanh nghiệp (DN) công ích ở TPHCM có lãnh đạo nhận lương “khủng” gây bất bình trong dư luận cho thấy tại các DN này và tại một số cơ quan, đơn vị, tổ chức, DN hoạt động từ nguồn vốn ngân sách nhà nước đã thiếu công khai, minh bạch trong thực thi các quy định pháp luật về minh bạch hóa tài sản, thu nhập đối với cán bộ, công chức.
“Không biết có quy định công khai tài sản, thu nhập”
Đó là nội dung mà ông Nguyễn Thiện, Trưởng phòng Quan hệ cộng đồng Công ty TNHH MTV Thoát nước đô thị, xác nhận khi chúng tôi đề cập đến việc thực hiện các quy định của Nghị định 68/2011/NĐ-CP ngày 8-8-2011 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung Nghị định 37/2007/NĐ-CP về minh bạch tài sản, thu nhập. Ngay như Nghị định 78/2013/NĐ-CP của Chính phủ về minh bạch tài sản, thu nhập có hiệu lực từ ngày 5-9-2013, ông Thiện cũng nói “không biết”.
Ông Nguyễn Thiện nói: “5, 7 năm trước, tôi có nghe đến việc một số cán bộ lãnh đạo công ty như giám đốc, phó giám đốc, kế toán trưởng hàng năm phải kê khai tài sản, thu nhập, sau đó gửi lên Đảng ủy Sở GTVT. Hiện giờ, tôi không biết có quy định này…”. “Vậy công ty có công khai bản kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ không?”, chúng tôi hỏi. Ông Thiện khẳng định: “Không biết có quy định công khai và công ty cũng chưa công khai tài sản, thu nhập của ai. Nếu công khai thì mọi người đã biết thu nhập của lãnh đạo hết rồi, đâu để phải thanh tra”.
Tại Công ty TNHH MTV Công trình giao thông Sài Gòn, Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh và Công ty TNHH MTV Chiếu sáng công cộng, hỏi một số cán bộ, CNV về quy định công khai bản kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức lãnh đạo DN thì đều nhận được câu trả lời “không biết”. Một cán bộ Công ty TNHH MTV Chiếu sáng công cộng (giấu tên), nói: “Nào giờ không ai được biết thu nhập của lãnh đạo là bao nhiêu. Ngay như báo cáo về tiền lương, thu nhập tại các hội nghị cán bộ công chức hàng năm cũng không nói đến tổng quỹ tiền lương và việc phân phối thu nhập như thế nào…”.
Ông Võ Văn Quận, Phó Chánh Thanh tra TP, cho biết hiện Thanh tra TP đang tiến hành thanh tra toàn diện 4 DN này. Quá trình thanh tra sẽ làm rõ việc kê khai và công khai tài sản, thu nhập của các đối tượng theo quy định. Thanh tra cũng sẽ làm rõ việc xác minh, đối chiếu kết quả kê khai tài sản, thu nhập, nếu thấy phát sinh mới từ nguồn thu nhập của các loại tài sản như tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, nhà, đất, xe và các tài sản khác của lãnh đạo 4 DN này sẽ kiến nghị xử lý theo pháp luật. Ông Võ Văn Quận nói: “Chắc chắn có sự thiếu trung thực khi kê khai ở đây rồi. Như vậy là vi phạm pháp luật và phải bị xử lý đúng mức”.
Nơi công khai, nơi không
Theo Thanh tra TPHCM, phần lớn cơ quan, đơn vị áp dụng việc công khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức tại các cuộc họp nội bộ; hình thức niêm yết tại trụ sở làm việc rất ít nơi thực hiện và nếu có thực hiện cũng rất hình thức, dán lên bảng tin nội bộ ít ngày rồi lại gỡ xuống. Tại một số sở, ngành trong các bảng tin nội bộ được treo nơi hành lang lối ra vào, chúng tôi không thấy có bản kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức trong diện phải công khai. Tại Sở LĐTB-XH TP, ngay cạnh cổng ra vào là tấm bảng trắng (không có tiêu đề) được dán lên bảng lương, điện thoại trực khoán, danh sách chi phụ cấp tháng 10-2013, bảng thanh toán tiền lương của cán bộ, CNV đang làm việc tại sở. Trong khi đó tại Sở QH-KT, tài sản của cán bộ, công chức như nhà, đất, tiền mặt, cổ phiếu, ô tô, thu nhập từ cho thuê nhà… đều được công khai trên bảng thông báo nội bộ để mọi người biết.
Tại UBND các quận, huyện, phường - xã - thị trấn cũng rất ít nơi thực hiện việc công khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức. Việc công khai bản kê khai tài sản, thu nhập tại trụ sở làm việc của cơ quan được thực hiện phổ biến là công khai có thời hạn. Có nơi công khai trong 1, 2 tháng nhưng có nơi chỉ ít ngày là gỡ xuống và nếu ai muốn tìm hiểu thêm thì gặp lãnh đạo đơn vị để biết.
Điều 13 Nghị định 78/2013/NĐ-CP về minh bạch tài sản, thu nhập quy định: Người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị quyết định công khai bản kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức bằng một trong 2 hình thức: Niêm yết tại trụ sở nơi làm việc hoặc công bố tại cuộc họp vào thời điểm sau tổng kết hàng năm. Thời gian niêm yết tối đa là 30 ngày liên tục. Để quy định này được thực hiện nghiêm túc, các bộ ngành trung ương cần sớm ban hành thông tư hướng dẫn theo hướng chi tiết hơn nữa hình thức công khai để mọi người dân đều biết. Đồng thời, có các biện pháp kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc kê khai và công khai tài sản, thu nhập, tránh tình trạng che giấu, thiếu trung thực như tại các DN công ích có lãnh đạo nhận lương “khủng” thời gian qua.
HOÀI NAM