Sáng 25-7, tại Nhà Quốc hội, Văn phòng Quốc hội và Ban soạn thảo Dự thảo Nghị quyết Ban hành nội quy Kỳ họp Quốc hội (sửa đổi) tổ chức Tọa đàm lấy ý kiến về dự thảo Nghị quyết này. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh, Phó Trưởng Ban soạn thảo cùng Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Phạm Thái Hà chủ trì tọa đàm.
Tại tọa đàm, các đại biểu, chuyên gia đã đưa ra nhiều ý kiến đóng góp về các nội dung trọng tâm của dự thảo Nghị quyết như: tên gọi của văn bản; quy định thời hạn gửi tài liệu chính thức của kỳ họp đến đại biểu Quốc hội; việc bổ sung quy định không trình bày tờ trình, báo cáo tại một số phiên toàn thể nhằm tiết kiệm thời gian kỳ họp, đại biểu Quốc hội có thêm thời gian phát biểu, tranh luận; biểu quyết hỗn hợp; quy trình, thủ tục xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng về kinh tế - xã hội; xung đột pháp luật giữa các văn bản quy phạm pháp luật…
Đi vào các nội dung cụ thể, đối với tên gọi của văn bản, một số đại biểu cho rằng, nên gọi là Luật về trình tự, thủ tục tiến hành Kỳ họp Quốc hội thay vì Nội quy kỳ họp vì tên gọi Nội quy có giá trị pháp lý thấp. Theo kinh nghiệm hoạt động nghị viện các nước, Nghị viện các nước thường có luật riêng về hoạt động của Quốc hội (gọi là Nội quy nghị viện hay Luật về nghị viện), đó là luật nội bộ với vai trò rất quan trọng, chủ yếu quy định về trình tự, thủ tục làm việc của nghị viện.
Cho ý kiến về quy định thời hạn gửi tài liệu chính thức của kỳ họp đến đại biểu Quốc hội, có ý kiến đề nghị sửa quy định thời hạn gửi tài liệu kỳ họp đến đại biểu Quốc hội chậm nhất 15 ngày trước khi khai mạc đối với kỳ họp thường lệ, chậm nhất là 5 ngày trước khi khai mạc kỳ họp đối với kỳ họp bất thường, trừ trường hợp tài liệu đặc biệt theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Đối với việc biểu quyết hỗn hợp giữa biểu quyết điện tử và biểu quyết bằng giơ tay tại khoản 3 Điều 19 của dự thảo Nghị quyết, một số đại biểu đề nghị nội quy hóa bằng cách quy định bổ sung hình thức biểu quyết hỗn hợp giữa biểu quyết điện tử và biểu quyết bằng giơ tay. Tuy nhiên, có ý kiến đại biểu cho rằng, áp dụng hình thức này chỉ trong trường hợp bất khả kháng vì trên thực tế, việc áp dụng hình thức biểu quyết bằng giơ tay chỉ trong những trường hợp xác định vấn đề có sự đồng thuận cao. Những vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau cần biểu quyết thống nhất bằng hình thức biểu quyết điện tử để xác định chính xác số lượng tán thành, không tán thành, không biểu quyết.
Bên cạnh đó, việc sử dụng các hình thức biểu quyết khác nhau và mức độ công khai việc biểu quyết của mỗi đại biểu khác nhau sẽ khó bảo đảm nguyên tắc bình đẳng trong hoạt động của Quốc hội. Do đó, việc sử dụng hình thức hỗn hợp này chỉ nên áp dụng trong một số trường hợp bất khả kháng để bảo đảm quyền được biểu quyết của đại biểu Quốc hội.
Trước đó, tại Kỳ họp thứ 2 (tháng 10-2021), trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, Đoàn đại biểu Quốc hội TPHCM không thể tham dự trực tiếp tập trung tại Nhà Quốc hội mà phải họp trực tuyến tại trụ sở của Đoàn. Khi đó phần mềm biểu quyết được cài đặt trên thiết bị di động của đại biểu Quốc hội chưa đáp ứng yêu cầu. Theo đó, tại phiên biểu quyết thông qua nội dung của kỳ họp, không thể tiến hành đồng nhất một hình thức biểu quyết đối với các vị đại biểu tại Nhà Quốc hội và đối với các đại biểu ở TPHCM.
Kết luận nội dung tọa đàm, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh đánh giá cao những ý kiến tâm huyết, thẳng thắn, trách nhiệm của các đại biểu, chuyên gia. Nhấn mạnh việc đổi mới, nâng cao chất lượng Kỳ họp Quốc hội có tầm quan trọng then chốt đối với việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội, đáp ứng kỳ vọng của cử tri và nhân dân cả nước, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cho biết các ý kiến của các đại biểu, chuyên gia tại tọa đàm sẽ là cơ sở quan trọng để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Nghị quyết bảo đảm chất lượng, tiến độ trước khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại Phiên họp thứ 14 (tháng 8-2022).
