Đổ lén rác xà bần - Đến giờ vẫn bó tay...

Báo chí nhiều lần lên tiếng nạn đổ lén xà bần ra ven kênh, vỉa hè, các bãi đất trống ở TPHCM… gây nhếch nhác, ô nhiễm môi trường. Chính quyền địa phương và các ngành chức năng đã có xử phạt nhưng vẫn không ngăn chặn được. Vì sao?

Công khai... đổ lén

Trưa ngày 17-6, trời nắng gắt, chiếc xe ba gác chở xà bần từ công trình xây dựng nhà ở trong hẻm 730 đường Lạc Long Quân (phường 9, quận Tân Bình) chạy về hướng ngã tư Bảy Hiền, lượn vòng một hồi, rồi đổ xà bần ở bãi rác dưới chân cầu Công Lý (quận Phú Nhuận) trong tích tắc. Khoảng 10 phút sau, cũng tại bãi rác này có thêm hai xe ba gác khác chở xà bần, ghế nệm và ván ép đến đổ. Nhiều hộ dân sống bên hông cầu Công Lý cho biết, sở dĩ các xe thường chở rác, xà bần đến đây đổ lén là do khu vực này vốn đã nhếch nhác lại vắng người qua lại.

Qua theo dõi, chúng tôi nhận thấy tình trạng đổ lén xà bần không chỉ diễn ra ở ven kênh Nhiêu Lộc mà còn ở rất nhiều nơi khác như: vỉa hè đường Ngô Thời Nhiệm, Tú Xương (quận 3), dọc đại lộ Đông Tây (quận Bình Tân), hai bên đại lộ Nguyễn Văn Linh và một số khu đất trống tại xã Phong Phú (huyện Bình Chánh)… Trong khi đó, ở một số khu đất trống thuộc các xã Tân Kiên (huyện Bình Chánh); An Phú, Cát Lái (quận 2), Bình Trị Đông B (quận Bình Tân) còn thêm nạn đổ lén chất thải hầm cầu và các loại rác nguy hại!

Ở TPHCM, việc thu dọn, xử lý rác thải, xà bần do Công ty Môi trường Đô thị (MTĐT) TP đảm nhận nhưng hiếm khi người dân vận chuyển rác, xà bần đến trạm của công ty. Sửa sang nhà, phần lớn người dân đều thuê xe ba gác chở đi đổ. Bà T.H., chủ công trình xây dựng nhà ở trên đường Phạm Thế Hiển (quận 8) nói: “Nhà tui chỉ xây dựng nhỏ nên rác, xà bần ít. Nếu gọi mấy ông môi trường (nhân viên Công ty MTĐT - PV) đem xe xuống chở thì ít nhất cũng phải mất 150.000 đồng. Thuê xe ba gác chở đi đổ chỉ tốn 30.000 – 40.000 đồng và giờ nào cũng có…”.

Theo phân tích của những người chạy xe ba gác tại Bến xe quận 8, nhận chở xà bần đi đổ cho các nhà dân hay công trình, họ luôn đổ lén, bởi chở đến trạm của Công ty MTĐT phải trả 25.000 đồng tiền phí, lại mất thêm tiền xăng dầu và tốn công. Họ không lo bị bắt, bị phạt vì chỉ chọn đổ rác vào giờ vắng người. Trước thực trạng trên, dư luận đặt câu hỏi: Bao giờ mới chấm dứt nạn đổ lén xà bần?

Khó chặn triệt để?

Trao đổi với chúng tôi, ông Trịnh Minh Trung, Chánh Thanh tra xây dựng quận 3, TPHCM, cho biết hàng ngày thanh tra quận đều bố trí nhân viên kiểm tra những điểm nóng đổ xà bần lén như: ven kênh Nhiêu Lộc, vỉa hè đường Ngô Thời Nhiệm, Tú Xương… và xử phạt nghiêm khi phát hiện vi phạm. Tuy nhiên, ông Trung cũng giãi bày, rất khó dẹp triệt để nạn đổ lén xà bần. Lực lượng thanh tra hiện quá ít, toàn quận chỉ có 20 nhân viên, mỗi phường khoảng 3-4 nhân viên.

Hiện nay, cơ quan chức năng chỉ giải quyết được phần ngọn, khi thanh tra phát hiện xà bần đổ tràn lan sẽ liên hệ Công ty Dịch vụ Công ích quận đến thu dọn. Về phía chính quyền địa phương, một số nơi như phường 11, quận 3 đang treo thưởng 500.000 đồng cho người phát hiện và báo kịp thời cho phường về trường hợp đổ lén xà bần.

Về phía Công ty MTĐT TP, ông Bùi Trọng Hiếu, Phó giám đốc công ty, cho biết từ ngày 1-1-2009, TP không còn phân bố kinh phí cho công ty trong việc thu gom, vận chuyển rác, xà bần do các công trình xây dựng đổ lén. Để ổn định hoạt động, từ năm 2009, công ty thu phí 150.000 đồng/xe tải 2 tấn (đến tại chỗ chở theo yêu cầu). Nếu người dân tự chở rác, xà bần đến trạm đổ thì mức phí 50.000 đồng/xe tải nhỏ, 25.000 đồng/xe ba gác. Tuy nhiên, có thể người dân chưa nắm thông tin nên ít chở đến đổ. Hiện công ty có khoảng 80 đầu xe với nhiều loại tải trọng 500kg, 2 tấn, 7-10 tấn. Người dân có nhu cầu đổ rác, xà bần xin liên số điện thoại đường dây nóng: (08) 38557783, 0913652625 (xe tải nhỏ), 0913923660 (xe tải lớn).

Để ngăn chặn triệt để nạn đổ lén rác, xà bần, các ngành chức năng cần có biện pháp căn cơ hơn nữa, phạt nghiêm những trường hợp vi phạm. Công ty MTĐT TP cần tăng số trạm trung chuyển rác, xà bần, giúp người dân đỡ khó khăn trong khâu vận chuyển khi có nhu cầu.

TUẤN VŨ