Thời gian qua, một số cơ quan hành chính đã đẩy mạnh việc ứng dụng hệ thống công nghệ thông tin trong cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp (DN) và người dân. Đối với ngành hải quan, việc triển khai thực hiện thủ tục hải quan điện tử, một số khâu trong quy trình nghiệp vụ đã được tự động hóa. DN được khai báo và tiếp nhận thông tin 24 giờ trong ngày và 7 ngày/tuần. Việc tự động hóa các khâu tiếp nhận, kiểm tra, đăng ký tờ khai; phân luồng tờ… đã giúp đơn giản thủ tục, giảm sự tiếp xúc, can thiệp của công chức hải quan; qua đó giúp thông quan nhanh hàng hóa, tiết kiệm được thời gian và chi phí chuẩn bị hồ sơ, giấy tờ do không phải đến trực tiếp cơ quan hải quan để khai báo. Theo phản ánh của nhiều DN, hiện nay đối với tờ khai thuộc luồng xanh, DN nhận được phản hồi thông tin thông quan trong vòng 3 phút.
Bên cạnh ngành hải quan, những năm qua, ngành thuế cũng đã triển khai kê khai thuế qua mạng giúp DN tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại do không phải nộp hồ sơ qua đường bưu điện hay đến nộp trực tiếp ở cơ quan thuế. Người chịu trách nhiệm về thuế của DN có thể kê khai ở bất cứ đâu, bất kỳ thời gian nào trong ngày, kể cả lễ, tết, thứ bảy, chủ nhật, không giới hạn số lần gửi tờ khai. Thậm chí, khi DN kê khai sai, có thể gửi tờ khai thay thế với số lần gửi không hạn chế trước 24 giờ ngày cuối cùng hạn nộp tờ khai.
Những cải tiến trong quy trình giải quyết thủ tục hành chính thông qua hệ thống điện tử của ngành hải quan, thuế đã tạo nhiều thuận lợi cho DN và người dân. Vấn đề đặt ra hiện nay là tính hiệu quả của việc triển khai hệ thống điện tử trong các cơ quan, ban ngành còn rất thấp do thiếu sự kết nối của các đơn vị liên quan. Tại buổi làm việc giữa đoàn đại biểu Quốc hội TPHCM với Cục Hải quan TPHCM mới đây, lãnh đạo Cục Hải quan TP cho rằng, hiện nay việc triển khai thủ tục hải quan điện tử đã giúp thời gian thông quan hàng hóa được nhanh chóng. Tuy nhiên, theo quy định hiện hành, khi DN nhập một lô hàng về muốn được thông quan phải đóng thuế trước. Nghĩa là khi hàng về, DN làm thủ tục thông quan hàng hóa. Sau khi tiếp nhận hồ sơ, hải quan kiểm tra đúng quy định rồi thông báo thuế cho DN ngay trong ngày để DN nộp thuế tại kho bạc, thực hiện xong thì chuyển thông tin cho hải quan để thông quan hàng hóa. Thế nhưng, do hiện nay hệ thống “nối mạng” giữa kho bạc, ngân hàng với hải quan chưa được liên thông nên nhiều lúc DN đóng xong thuế cho kho bạc nhưng mãi đến 2-3 ngày sau, hải quan mới nhận được thông tin từ kho bạc chuyển tới, gây kéo dài thời gian thông quan hàng hóa cho DN.
Để ứng dụng công nghệ thông tin trong việc giải quyết thủ tục hành chính đạt hiệu quả cao, nhà nước cần đẩy nhanh việc triển khai mô hình chính phủ điện tử ở các cơ quan, trong đó phải tạo sự đồng bộ trong quá trình triển khai thực hiện giữa các cơ quan hành chính nhằm tạo sự kết nối liên thông. Trước mắt, đối với những lĩnh vực cần sự phối hợp giữa các cơ quan để giải quyết, Chính phủ và các bộ, ngành cần chỉ đạo cụ thể để các đơn vị bố trí cán bộ phối hợp triển khai công việc một cách nhanh chóng. Chẳng hạn, đối với việc nộp thuế, kho bạc và ngành thuế, hải quan nên phối hợp bố trí cán bộ phụ trách thu tiền thuế ngay tại các cơ quan thuế, hải quan để bớt sự đi lại cho DN, người dân trong việc giải quyết thông quan hàng hóa, cũng như làm hồ sơ hoàn thuế. Ngoài ra, đối với DN cần đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin để dễ dàng kết nối với các cơ quan hành chính; trang bị chuyên môn lẫn trình độ công nghệ thông tin cho cán bộ, công nhân viên.
ĐÌNH LÝ
