Y học cổ truyền đã ghi nhận một số vị thuốc có tác dụng làm chậm và phòng ngừa thoái hóa xương khớp rõ rệt. Trong đó điển hình là vị thuốc Thanh ngâm. Thanh ngâm tên khoa học là Picria felterrae Lour. Họ Scrophulariaceae. Cây mọc hoang ở miền núi, chỗ ẩm mát ven rừng, ven đường, bờ bãi đồng bằng đến 900m từ Lai Châu, Lạng Sơn, Hòa Bình, Hà Tây tới Quảng Trị.
Do vị đắng nên nhiều nơi còn gọi là cây Sản đắng, cây Mật cá, Mật gấu… Những năm trở lại đây, do tác dụng hiệu quả của Thanh ngâm mà thương lái Trung Quốc ùn ùn đổ về thu mua vị dược liệu này.
Chuyên gia Nguyễn Duy Thuần cho biết mặc dù là cây thuốc quý, nhưng trước thực trạng khai thác kiểu tận diệt như ngày nay thì sớm muộn vị thuốc Thanh ngâm sẽ không còn xuất hiện nữa. Do đó nhằm phát triển và bảo vệ cây thuốc này, việc trồng và thu hái cây phải được kết hợp hài hòa. Hiện nay việc điều trị thoái hóa khớp chủ yếu vẫn là dùng các thuốc giảm đau, chống viêm uống hoặc tiêm trực tiếp vào các ổ khớp.
Tuy nhiên việc dùng các thuốc này lâu dài gây ra rất nhiều tác dụng phụ như viêm loét đường tiêu hóa, xuất huyết tiêu hóa và các bệnh tim mạch…trong khi đó Thanh ngâm cùng với Hy thiêm là hai dược liệu có tác dụng hỗ trợ chống viêm, giảm đau rất tốt nhưng lại không có tác dụng phụ, rất an toàn cho người sử dụng.
Khi sử dụng Thanh ngâm đối với trường hợp viêm xương khớp mạn tính thì nên dùng kết hợp với các dược liệu khác như Hy thiêm, Sói rừng, Cao xương ngựa… Đây đều là những dược liệu kinh điển cho trường hợp bệnh xương khớp. Cao xương ngựa còn bổ sung Canxi hữu cơ, giúp nhanh chóng phục hồi và tăng cường hấp thu Canxi cho xương chắc khỏe.
