TPHCM từng là một trong “thủ phủ bò sữa” của cả nước, nhưng hiện đang chứng kiến tình trạng sụt giảm nhanh chóng của đàn bò sữa.
Ông Lê Việt Hải, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y TPHCM, đã cho biết thông tin này tại cuộc tọa đàm về thực trạng và giải pháp khôi phục sự phát triển đàn bò sữa do Hội Chăn nuôi Việt Nam phối hợp với Báo Nông nghiệp và Môi trường tổ chức ngày 23-9, tại Hà Nội.
Theo ông Hải, tổng đàn bò sữa của thành phố đến năm 2025 chỉ còn hơn 37.000 con, giảm tới 68,19% so với cách đây 10 năm. Số hộ chăn nuôi cũng giảm trên 72%, chủ yếu do chi phí sản xuất cao và giá thu mua sữa tươi không tăng, khiến chăn nuôi nhỏ lẻ không còn hiệu quả.
Chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam Nguyễn Xuân Dương thẳng thắn nhận định, giai đoạn 2010-2015, đàn bò sữa của cả nước từng tăng trưởng mạnh ở mức 15,4% mỗi năm, sản lượng sữa tươi nguyên liệu tăng 17,7% năm. Nhưng từ năm 2020 đến nay, tốc độ này giảm xuống chỉ còn 0,4% mỗi năm, sản lượng tăng khoảng 3,3% mỗi năm.
Trái ngược với xu thế trên, lượng sữa nguyên liệu và thành phẩm nhập khẩu lại đang tăng 8-12% mỗi năm, có năm tới 20%. “Phát triển bò sữa sai lầm 10 năm sau mới ân hận”, ông Dương nhấn mạnh và cho rằng sự phát triển nóng cùng thị trường nhiễu loạn bởi sản phẩm kém chất lượng đã khiến ngành sữa trong nước khó cạnh tranh.
TS Lương Anh Dũng, Ủy viên Ban Thường vụ Hiệp hội Chăn nuôi gia súc lớn Việt Nam cho biết, tình trạng thiếu chính sách hỗ trợ duy trì phát triển bò sữa như giai đoạn trước, trong khi giá thức ăn tăng cao còn giá thu mua sữa tươi gần như không đổi, đã đẩy nhiều hộ chăn nuôi vào cảnh phá đàn. Trong bối cảnh sữa bột nhập khẩu giá rẻ tràn vào, đàn bò cả nước hiện chỉ khoảng 330.000 con, đáp ứng 40% nhu cầu, còn lại 60% phải nhập khẩu...
Trước thực trạng này, các chuyên gia kinh tế nông nghiệp cho rằng cần nhanh chóng xây dựng chuỗi liên kết bền vững giữa nông dân, doanh nghiệp và Nhà nước. Doanh nghiệp phải có hợp đồng thu mua dài hạn, minh bạch giá cả. Đồng thời, nông dân nên tham gia hợp tác xã, áp dụng kỹ thuật tiên tiến. Nhà nước hoàn thiện quy chuẩn, quy định tỷ lệ tối thiểu sử dụng sữa tươi nội địa và đẩy mạnh hơn Chương trình sữa học đường bằng 100% sữa tươi trong nước.
Mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam cần nâng tổng đàn bò sữa lên ít nhất 650.000 con, sản xuất 2,6 triệu tấn sữa tươi/năm, từng bước giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, như vậy mới hỗ trợ nông dân, các trang trại đầu tư vào đàn bò sữa và sản xuất sữa tươi nguyên liệu.
