Vấn đề giảm tải chương trình ở các cấp học đã được xới lên nhiều lần và lần này cả xã hội đang trông chờ ngành giáo dục nước nhà có bước đột phá, “điểm trúng huyệt” và thực sự chạm vào mục tiêu giảm áp lực học hành trên đôi vai học sinh.
Có thể nói, gần như cả thầy lẫn trò đều phải vật lộn với từng môn học và chạy đua với từng bài giảng cho kịp thời gian. Thế là kịch bản diễn ra giống nhau ở khắp các trường: thầy dạy, trò phải cố nhớ, cố học và không theo kịp, không hiểu rõ thì phải học thêm, về nhà nhai lại kiến thức đến kiệt sức.
Cụ thể như môn lịch sử, ngay giáo viên dạy sử cũng than thở là bắt học sinh học quá nhiều kiến thức, sự kiện chi tiết khiến học xong thi xong là các em quên hết. Đó là lý do khiến các em ngại học sử, sợ học sử và kết quả không cao. Như vậy để đạt được mục tiêu giảm tải thì Bộ GD-ĐT phải tiến hành lấy ý kiến của người trong cuộc là giáo viên đứng lớp ở các cấp học và rộng hơn phải lấy ý kiến của học sinh THCS và THPT. Chỉ có người trong cuộc mới hiểu rõ và hiểu tường tận phải giảm bớt bao nhiêu kiến thức, nội dung, bài học và giảm bớt yêu cầu, số lượng bài tập sao cho phù hợp với trình độ của học sinh ở từng vùng, miền khác nhau.
Chúng tôi rất đồng tình với quan điểm của Bộ GD-ĐT là đối với các môn xã hội như lịch sử, địa lý - chỉ yêu cầu học sinh kể lại sự kiện theo cách hiểu của các em, ghi nhớ đặc điểm, sự kiện chính, chứ không bắt học thuộc lòng, chi tiết. Ngoài mục tiêu lược bớt nội dung chương trình học ở các cấp thì việc cấp bách, quan trọng hơn vẫn là đổi mới tư duy về đánh giá chất lượng giảng dạy lẫn kết quả học tập của các em. Làm thế nào để tránh vết mòn đánh giá chất lượng đào tạo, dạy học dựa trên thi cử, thành tích “tròn trịa” 100% lên lớp, đạt học sinh giỏi cao ngất ngưởng, tốt nghiệp THPT…
Như thế, muốn cải cách nội dung chương trình dạy học thì phải xây dựng tiêu chuẩn, tiêu chí đối với thế hệ trẻ - chủ nhân tương lai của đất nước. Họ phải hội tụ tiêu chuẩn của một người lao động thời hội nhập quốc tế như thế nào để có thể thích ứng, làm việc trong bất kỳ môi trường lao động trong nước lẫn ngoài nước. Để làm được điều này thì ngoài lấy ý kiến đóng góp rộng rãi của các nhà nghiên cứu, quản lý giáo dục, khoa học, giáo viên đứng lớp, cũng cần lắng nghe ý kiến đóng góp của học sinh - chủ thể thụ hưởng chương trình giảm tải mới.
Hãy để các em, nhất là học sinh THCS , THPT nói lên chính kiến và đưa ra ý kiến giảm tải ở từng môn học, từng cấp học. Có như thế, giảm tải chương trình mới đạt được mục tiêu đúng nghĩa, giảm áp lực trên đôi vai học sinh và cả xã hội.
Thanh Hằng
(Nguyễn Văn Quá, Q.12 TPHCM)
