Dù bị cấm nhưng các sản phẩm chiết xuất từ nhau thai người (tử hà sa) vẫn được công khai bày bán, rao quảng cáo trên mạng, được nhiều người lùng mua vì tin rằng có công dụng bồi dưỡng cơ thể, tăng cường sinh lý, làm đẹp.
Nhau thai là chất thải dễ lây nhiễm, nguy hại cho sức khỏe, phải tiêu hủy
Bỏ tiền triệu mua… chất thải y tế
Theo Quy chế quản lý chất thải y tế do Bộ Y tế ban hành, nhau thai là chất thải dễ lây nhiễm, nguy hại cho sức khỏe, phải tiêu hủy; việc buôn bán hoặc cho tặng nhau thai là hành vi vi phạm pháp luật. Ngoài ra, Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) cũng có công văn quy định nghiêm cấm quảng cáo, kinh doanh mỹ phẩm sử dụng chất chiết xuất từ nhau thai người. Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đã quy định hành vi chuyển giao, cho, bán chất thải nguy hại có thể bị phạt tiền từ 10 - 70 triệu đồng (tùy khối lượng hoặc tính chất). Quy định là vậy, thế nhưng trên mạng, các loại thuốc, dung dịch chiết xuất nhau thai người vẫn được bán tràn lan.
Tại một trang quảng cáo mỹ phẩm và thực phẩm chức năng, có quảng cáo loại thuốc Placenta Laennec tiêm trắng da chiết xuất từ nhau thai người, xuất xứ từ Nhật, giá đến 14 triệu đồng/hộp. Trang này rao quảng cáo Placenta Laennec như “thần dược”: “Được nghiên cứu và sản xuất từ nguyên liệu nhau thai tốt nhất. Kích thích tế bào mới sinh sản, làm cân bằng trao đổi chất bên trong cơ thể, giúp cơ thể khỏe mạnh, đặc biệt là các chức năng về gan. Loại bỏ nếp nhăn, nếp nhăn mắt, mụn…”. Qua điện thoại, chúng tôi gặp một người phụ nữ tên Tiên, tự xưng là đại lý bán hàng của một công ty kinh doanh thực phẩm chức năng, địa chỉ tại đường Duy Tân (quận Phú Nhuận, TPHCM). Bà Tiên cho biết, sản phẩm này 100% chiết xuất từ nhau thai người thành dạng dung dịch, không phụ gia, chất bảo quản, nhau thai sạch, nhập khẩu nguyên hộp. Sản phẩm này hiện đang bán rất chạy, có phân phối tại nhiều cửa hàng ở TPHCM. Nếu có nhu cầu lấy hàng trên 5 hộp sẽ được chiết khấu từ 5% -10%.
Một trang web khác có địa chỉ tại đường Nguyễn Văn Linh (quận 7, TPHCM) rao bán loại thuốc nhau thai có tên Laennec P.O Human dạng viên nén, giá 6,3 triệu đồng/hộp, cũng quảng cáo “nổ”: “Tinh chất nhau thai người được sản xuất, đóng gói từ Nhật Bản, có giấy chứng nhận lưu hành số 4153/2012 của Bộ Y tế, sản phẩm có thế mạnh giúp tăng cường sinh lý, bản lĩnh đàn ông”. Chúng tôi liên lạc để tới tận nơi mua hàng thì được cho biết, đây là mặt hàng cao cấp nên phải đặt tiền mới có hàng, hoặc công ty sẽ gửi hàng đến tận nhà rồi khách hàng thanh toán. Người này “nổ” thêm: “Ngoài công dụng tăng cường sinh lý còn giúp hỗ trợ điều trị các bệnh mãn tính như viêm gan do rượu bia, gan nhiễm mỡ và viêm gan do virus”.
Tại một số cửa hàng đông y ở quận 5 cũng có bán nhau thai dạng khô, bên trong vón cục màu vàng rộm giống như mì tôm, có xuất xứ từ Trung Quốc, với tên gọi tử hà sa, giá từ 250.000 đến 1 triệu đồng/cái. Người bán hàng nói: “Tử hà sa có tác dụng ăn vô là sung liền, có thể nấu canh, xào với rau hoặc tán ra bột để hòa với nước uống…”.
Tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm bệnh
Theo y học cổ truyền, nhau thai là bộ phận cung cấp chất dinh dưỡng hỗn hợp cần thiết cho thai nhi. Vì vậy, nó chứa các chất bổ dưỡng (như acid amin, các acid béo, một số vitamin và chất khoáng) để chữa các bệnh suy nhược gầy yếu, thiếu máu, hiếm muộn, thiếu sữa sau khi sinh... Tuy nhiên, chưa có một công trình nghiên cứu khoa học nào chứng minh thực sự nhau thai có các công dụng đó. Ngược lại, vào tháng 6-2015, các nhà khoa học tại Đại học Northwestern (bang Illinois, Mỹ) đã nghiên cứu tác dụng của nhau thai người và nhau thai các loài động vật có vú khác, kết luận: Không có bất kỳ bằng chứng khoa học nào chứng minh ăn nhau thai sau khi sinh sẽ tốt cho sức khỏe. Nhau thai không hề giúp cho phụ nữ giảm đau sau khi sinh, hay giúp tăng tiết sữa, đẹp da, bổ sung chất sắt cho cơ thể, tăng cường sự gắn kết giữa mẹ và con. Thậm chí, ăn nhau thai còn có thể gây ra những rủi ro tiềm ẩn.
Theo các bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ, với nhau thai sấy ở nhiệt độ không đảm bảo, nguy cơ lây truyền bệnh hoàn toàn có thể xảy ra. Virus HIV, viêm gan B ở trong dịch lỏng chỉ bị bất hoạt trong nhiệt độ 56oC, còn trong môi trường khô thì virus có thể tồn tại tới một tuần. Muốn diệt virus này phải sấy trong nhiệt độ 100oC vài tiếng. Để chế biến được nhau thai thành sản phẩm dạng viên để sử dụng, phải xử lý ở nhiệt độ hàng trăm độ C và trong thời gian dài hơn nhiều, nhưng phần lớn các cơ sở chế biến không đảm bảo được điều này, do vậy dễ dẫn đến lây nhiễm virus.
MẠNH ĐÌNH
