Nghịch lý đấu thầu

Những năm gần đây, Chính phủ cùng các bộ ngành đã ban hành nhiều văn bản nhằm minh bạch thông tin, công khai hóa thông tin, kết quả đấu thầu tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp, nhà đầu tư và tránh thất thoát ngân sách. Đặc biệt, hiện nay cả nước đang triển khai nhiều dự án về hạ tầng giao thông từ nguồn ngân sách công thì càng đặt ra vấn đề kiểm soát, minh bạch hóa kết quả đấu thầu để lựa chọn được nhà đầu tư tốt nhất cho các dự án.

Không thể phủ nhận những nỗ lực của tỉnh Bình Phước nhằm tăng tốc đầu tư các dự án về hạ tầng giao thông kết nối nội vùng và liên vùng để giải quyết các lực cản từ kết cấu hạ tầng giao thông. Nhưng việc kết quả trúng thầu dự án đường cao tốc Thủ Dầu Một - Chơn Thành (đoạn qua tỉnh Bình Phước) không thuộc về đơn vị bỏ thầu thấp nhất lại có thương hiệu như Tập đoàn Sơn Hải khiến dư luận không khỏi bàn tán về tính minh bạch trong xét chọn, chấm thầu dự án.

Theo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng Bình Phước (chủ đầu tư), gói thầu xây lắp xây dựng đường cao tốc TPHCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành đoạn qua địa bàn tỉnh Bình Phước được áp dụng đấu thầu rộng rãi qua internet. Ngày 17-3-2025, gói thầu được mở thầu trên mạng với sự tham gia của 5 nhà thầu gồm: Công ty TNHH Tập đoàn Sơn Hải; Công ty Cổ phần Tập đoàn Cienco4; Liên danh cao tốc IB2500057961 (Công ty TNHH Đồng Thuận Hà, Công ty Cổ phần Xây dựng Đèo Cả và Công ty Cổ phần Hải Đăng); Liên danh cao tốc Bình Phước (Công ty Cổ phần Xây dựng hạ tầng Đại Phòng, Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và xây dựng Việt Nam và Công ty Cổ phần Cơ khí điện Lữ Gia); Liên danh cao tốc HCM-TDM-CT (Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn và Công ty TNHH Thương mại dịch vụ xây dựng NTV Thành Phát). Giá gói thầu là 880,719 tỷ đồng (làm tròn).

Ngày 25-5-2025, chủ đầu tư đã chọn nhà thầu là Liên doanh cao tốc HCM-TDM-CT (Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn và Công ty TNHH Thương mại dịch vụ xây dựng NTV Thành Phát), là nhà thầu có giá dự thầu cao nhất trong 5 công ty tham gia đấu thầu với giá dự thầu là hơn 866,45 tỷ đồng. Các công ty còn lại đều bị chủ đầu tư loại với lý do không đáp ứng được yêu cầu về kỹ thuật của gói thầu này. Trong đó, Tập đoàn Sơn Hải với giá dự thầu hơn 732,28 tỷ đồng (thấp nhất) và cam kết bảo hành 10 năm. Theo triết lý thông thường, nhà thầu có giá dự thầu thấp nhất cùng chế độ bảo hành tốt nhất sẽ được chọn và nếu Tập đoàn Sơn Hải trúng thầu sẽ tiết kiệm cho ngân sách hơn 148,43 tỷ đồng (16,85%).

Phản đối với kết quả đấu thầu trên, Tập đoàn Sơn Hải đã có văn bản gửi chủ đầu tư, UBND tỉnh Bình Phước và vụ việc cũng khiến lãnh đạo Chính phủ phải vào cuộc. Ngày 29-5, lãnh đạo Chính phủ yêu cầu kiểm tra quá trình xét chọn nhà thầu gói xây lắp dự án cao tốc TPHCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng phối hợp kiểm tra hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu, việc xử lý kiến nghị, năng lực của tổ chuyên gia... nhằm bảo đảm quá trình đấu thầu diễn ra công bằng, minh bạch, đúng pháp luật và hiệu quả kinh tế. UBND tỉnh Bình Phước được yêu cầu phối hợp tổ công tác, chỉ đạo các đơn vị liên quan cung cấp đầy đủ hồ sơ, tài liệu. Tổ công tác phải hoàn thành báo cáo kết quả cho Thủ tướng trước ngày 10-6.

Chưa biết kết quả cuối cùng đúng sai thế nào, nhưng vụ việc trên đang phủ bóng mây lên môi trường đầu tư xây dựng; chỉ khi thông tin được báo chí đăng tải thì nhiều người mới biết về kết quả như trên. Và dư luận có quyền nghi ngờ, đặt câu hỏi xung quanh kết quả đấu thầu khi nhiều đơn vị dự thầu có kinh nghiệm, có tiếng tăm trong ngành xây dựng, giao thông của Việt Nam đều bị chủ đầu tư “đánh rớt” để chọn đơn vị có giá dự thầu cao nhất là Liên danh cao tốc HCM-TDM-CT?

Tin cùng chuyên mục