Những năm gần đây, nhiều nhà máy, xí nghiệp trong khu dân cư tại TPHCM đã chuyển ra ngoại thành, nhưng cũng cách trung tâm thành phố không xa. Trong khi đó, mật độ xây dựng ngày càng dày đặc ở cả khu trung tâm và các khu vực lân cận khiến tình trạng ô nhiễm càng trầm trọng do bụi bặm từ việc xây dựng và sinh hoạt gây ra. Đặc biệt, lượng xe cơ giới lưu thông trên các đường phố ngày càng tăng, trong đó có một số lượng đáng kể xe đời cũ, xả khói thải rất nặng, gây ô nhiễm không khí. Theo thống kê ở các trạm quan trắc, hàm lượng chì, khí CO2, NO2 thường ở mức cao và đều vượt ngưỡng, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và gây hạn chế chất lượng sống của cư dân thành phố.
Khắc phục ô nhiễm không khí phải gắn liền với khắc phục ô nhiễm môi trường nói chung. Cần thực hiện nghiêm túc việc di dời các nhà máy, xí nghiệp ra khỏi các khu dân cư, nhất là phải cách biệt với khu vực trung tâm thành phố; triệt để thực hiện việc xử lý chất thải ở các khu công nghiệp, khu chế xuất, nhà máy…; trồng nhiều cây xanh, cả ở trên đường phố và xung quanh các nhà máy, xí nghiệp; thực hiện việc đo mức ô nhiễm môi trường để có biện pháp xử lý phù hợp. Về lâu dài, cần xây dựng một quy chuẩn hợp lý về các chỉ số an toàn không khí, như hàm lượng các chất độc hại, tiếng ồn… và có cách khắc phục hợp lý. Cũng cần đề xuất xây dựng các quy định pháp luật về ô nhiễm môi trường nói chung và ô nhiễm không khí nói riêng phù hợp với điều kiện thực tế của TPHCM. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh nghiên cứu để ứng dụng các biện pháp sản xuất ít ô nhiễm không khí, sản xuất và sử dụng các loại nhiên liệu giảm lượng bụi và khí thải độc hại ra không khí.
Biện pháp gần hơn là tăng cường kiểm soát, phạt các xe cơ giới cũ kỹ, xả khí thải quá nhiều, gây ô nhiễm môi trường; gắn việc kiểm tra với công tác đăng kiểm để hạn chế lưu thông những xe không đảm bảo yêu cầu về khí thải. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền trong nhân dân về tác hại của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe người dân cũng như biện pháp khắc phục trong từng gia đình (như chú ý trồng nhiều cây xanh, kể cả các loại hoa kiểng, sử dụng các nguyên vật liệu trong sản xuất, sinh hoạt thân thiện với môi trường), thực hiện “công sở xanh”…
Hiện nay, ô nhiễm không khí là vấn đề lớn của nhiều đô thị, do đó, nếu TPHCM không có những biện pháp mạnh mẽ và quyết liệt thì tình hình ô nhiễm môi trường nói chung và ô nhiễm không khí nói riêng sẽ ngày càng trầm trọng.
TRỊNH MINH GIANG
(quận Thủ Đức, TPHCM)
